Τα “μαθήματα” του Έβρου – Δεν αλλάζουν οι τουρκικοί στόχοι σε Αιγαίο και Μεσόγειο. Γράφει ο Δημήτρης Μηλάκας
Τα όσα συμβαίνουν αυτές τις μέρες στον Έβρο και τα τουρκικά μικρασιατικά παράλια απέναντι από τα ελληνικά νησιά μπορούν να βοηθήσουν, όποιον το επιθυμεί, να ρίξει μια ματιά στο μέλλον και να δει τις πιθανές εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά.
Το προσφυγικό – μεταναστευτικό, με τον τρόπο που το χρησιμοποιεί η Άγκυρα, περιγράφει μια κίνηση τακτικής με συγκεκριμένους στόχους:
1. Επίδειξη των τουρκικών δυνατοτήτων να δημιουργήσουν πρόβλημα με τη μετακίνηση πληθυσμών προς την Ελλάδα και την Ευρώπη.
2. Αποτίμηση των ελληνικών αντανακλαστικών.
3. Επαναβεβαίωση της αδιαφορίας των Ευρωπαίων να αναμειχθούν στις ελληνοτουρκικές υποθέσεις στον βαθμό που δεν θίγονται τα συμφέροντά τους.
4. Και το σημαντικότερο: ο υπολογισμός των ορίων των πιέσεων – εκβιασμών που μπορεί να διατυπώσει η Άγκυρα προς τους Ευρωπαίους προκειμένου να λάβει υποστήριξη στις πολεμικές επιχειρήσεις που έχει αναλάβει στη Συρία.
Ζόρια και πιέσεις
Ο Ταγίπ Ερντογάν γνωρίζει προφανώς ότι η διάρρηξη των συνόρων στον Έβρο από πρόσφυγες και μετανάστες δεν είναι δυνατή. Γνωρίζει ωστόσο ότι η δημιουργία «οικισμών» κέντρων προσφύγων και μεταναστών στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο, όπου μπορούν να συγκεντρωθούν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, θα επιβάλλουν διαρκή εγρήγορση των ελληνικών μηχανισμών φύλαξης. Μια τέτοια επιφυλακή επί μεγάλο χρονικό διάστημα είναι προφανές ότι δεν μπορεί να συντηρηθεί από την ελληνική πλευρά. Έτσι, εκτός από τα αδύνατον να σφραγιστούν θαλάσσια ελληνοτουρκικά σύνορα, η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να καταβάλει και το επιπλέον κόστος που συνεπάγεται η διαρκής επιφυλακή για το «σφράγισμα» του Έβρου.
Κάτι που επίσης γνώριζε και επιβεβαίωσε ο Ερντογάν είναι ότι οι Ευρωπαίοι αντιμετωπίζουν την Ελλάδα ως παρία της περιφέρειάς τους, με την αποστολή να επωμιστεί το προσφυγικό – μεταναστευτικό βάρος του ευρωπαϊκού κέντρου. Τα 700 εκατομμύρια ευρώ που υποσχέθηκε στον Κ. Μητσοτάκη η κουστωδία της ευρωπαϊκής ηγεσίας που έκανε μια περατζάδα στον Έβρο περιγράφουν την αντίληψη των Ευρωπαίων, σύμφωνα με την οποία με τον παρά τους… μπορούν να βάλουν στο τσεπάκι τους την ελληνική κυβέρνηση, όπως έκαναν και με την προηγούμενη και σκοπεύουν να κάνουν και με την επόμενη.
Το μεταναστευτικό – προσφυγικό «χαρτί» είναι προφανές ότι ο Ερντογάν δεν το παίζει στο ελληνοτουρκικό τραπέζι. Διατυπώνοντας την απειλή ότι θα πνίξει την Ευρώπη με εκατομμύρια πρόσφυγες – μετανάστες (καλό είναι να δίνουμε προσοχή στα όσα λέει δημόσια ο πρόεδρος της Τουρκίας, καθώς κατά κανόνα κάθε τι που ανακοινώνει πραγματοποιείται) ο Ερντογάν επιχειρεί να βρει στήριγμα για την υλοποίηση των στόχων του στη Συρία.
Με πιο απλά λόγια, ζητά (εκβιάζει) την ευρωπαϊκή (διπλωματική) και αμερικανική (στρατιωτική) υποστήριξη στα νταραβέρια του με τη Μόσχα. Ήδη οι Αμερικανοί τον ενισχύουν με στρατιωτικό υλικό (πιθανότατα θα λάβει τους Patriot) και πληροφορίες. Ήδη η ευρωπαϊκή ηγεσία επιχειρεί να μεσολαβήσει στη Μόσχα για το ξεπέρασμα των ρωσοτουρκικών διαφωνιών στη Συρία.
Πιθανότατα οι στόχοι του Ερντογάν στη Συρία δεν θα ευοδωθούν στον απόλυτο βαθμό που αυτός θα επιθυμούσε, καθώς ο μεγάλος παίκτης εκεί είναι αδιαμφισβήτητα πια η Μόσχα. Στα δυτικά, ωστόσο, δηλαδή στην ελληνοτουρκική μεθόριο, από τον Έβρο, το Αιγαίο και μέχρι το Καστελόριζο, ο Ερντογάν διαπιστώνει ότι μπορεί να τραβήξει το σχοινί περισσότερο απ’ ό,τι το κάνει μέχρι τώρα. Κι αυτό γιατί διαπίστωσε για μία ακόμη φορά ότι η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει, πέρα από λόγια συμπάθειας, ουσιαστική υποστήριξη από τους υποτιθέμενους εταίρους και συμμάχους.
Σταθερός στόχος
Κάπως έτσι, το μεταναστευτικό – προσφυγικό αξιοποιείται στα χέρια της Τουρκίας ως λαβή άσκησης πίεσης με στόχο την εξάντληση της Αθήνας, η οποία τελικά γονατισμένη θα υποχρεωθεί να «διαπραγματευτεί» τις τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.
Ο μείζον στόχος της Τουρκίας δεν είναι να γεμίσει την Ελλάδα με πρόσφυγες και μετανάστες, έστω κι αν κάτι τέτοιο θα υποβοηθούσε στην υλοποίηση των γενικότερων σχεδιασμών της. Ο μείζον τουρκικός στόχος είναι η αναθεώρηση της κατάστασης (των συνθηκών) που ορίζει την ελληνοτουρκική συνύπαρξη. Τα τελευταία χρόνια, άλλωστε, είναι συνεχείς οι έμπρακτες υπενθυμίσεις των τουρκικών επιδιώξεων.
Τέτοιου είδους υπενθυμίσεις δεν έλειψαν κι αυτές τις μέρες της κλιμάκωσης της κρίσης στον Έβρο, καθώς η τουρκική αεροπορία συνέχισε τις καθημερινές υπερπτήσεις πάνω από τη Ρω, τους Λειψούς, τους Αρκιούς και το Φαρμακονήσι…
Επίσης, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι και πριν από τη δημιουργία του «μετώπου» του Έβρου οι τουρκικοί σχεδιασμοί ναυτικών ασκήσεων στο Αιγαίο (δυτικά της Λέσβου) και νότια μεταξύ Καστελόριζου και Ρόδου ήταν συνεχείς και επαναλαμβανόμενοι. Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι εν λόγω σχεδιασμοί (για ασκήσεις και έρευνες) θα συνεχιστούν και θα ενταθούν, όπως άλλωστε δημόσια έχει προειδοποιήσει – ενημερώσει η τουρκική ηγεσία, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν.
Δεδομένων τούτων, κάποιες οδυνηρές διαπιστώσεις είναι προφανείς:
• Σύμμαχοι και εταίροι αντιμετωπίζουν τη χώρα ως επιχορηγούμενο «σκουπιδότοπο» για να κρατήσουν καθαρές τις αυλές τους.
• Οι ελληνικές πολιτικές δυνάμεις, κατά κύριο λόγο αυτοί που κυβέρνησαν και αυτοί που κυβερνούν, δεν διανοούνται να αναζητήσουν αναθεώρηση των όσων έχουν συμφωνήσει με τους Ευρωπαίους μετατρέποντας τη χώρα σε αποθήκη.
• Αυτές οι πολιτικές δυνάμεις αδυνατούν να συντονιστούν για την αντιμετώπιση μιας τουρκικής τακτικής κίνησης, όπως είναι αυτή των τελευταίων ημερών με την πυροδότηση των μεταναστευτικών – προσφυγικών ροών στον Έβρο.
Είναι – έχουμε την εντύπωση – αναμενόμενο, δυστυχώς, ότι όταν κάποια στιγμή οι κινήσεις της Τουρκίας επικεντρωθούν στους μείζονες στόχους της στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο θα ψάχνουμε να βρούμε όλους αυτούς που τόσα χρόνια μας διαβεβαιώνουν περήφανα για τους ισχυρούς συμμάχους και εταίρους που εξασφάλισαν για τη χώρα…
