Βέροια Γράμματα & Τέχνες Ρεπορτάζ

“Στων Ελλήνων τα κουρμπάνια” – Ενθουσίασε το Τμήμα Λαογραφίας της ΚΕΠΑ με την εξαιρετική του παράσταση

Δήμητρα Σμυρνή

Το Τμήμα Λαογραφίας της ΚΕΠΑ χρόνια τώρα αποτελεί μια δυναμική παρουσία διατήρησης και ανάδειξης της παράδοσης στην πόλη της Βέροιας.

Η χθεσινή του μουσικοχορευτική παράσταση με τίτλο «Στων Ελλήνων τα κουρμπάνια», όπου ο λόγος, βασισμένος στην επιστημονική θεώρηση του θέματος, ήρθε να συμπληρώσει το χορό και το τραγούδι, έδωσε μια διάσταση πολύπλευρης και άρτιας αντιμετώπισης.

Πάνω από 200 χορευτές, ξεκινώντας από το φυτώριο των πολύ μικρών ηλικιών και φτάνοντας στους πιο έμπειρους και εντυπωσιακούς, έδωσαν την εικόνα ενός πολύχρωμου και ολοζώντανου πανηγυριού, που έσπασε το φράγμα του χρόνου και ήρθε στο παρόν για να θυμίσει πανάρχαια έθιμα, που ακόμα αναβιώνουν σε κάποια μέρη της Ελλάδας, κρατώντας το νήμα με το παρελθόν.

Οι θυσίες ζώων, τα κουρμπάνια – η λέξη κουρμπάν είναι τουρκική και έχει περάσει όχι μόνο στο ελληνικό αλλά και στο ποντιακό λεξιλόγιο, με την έννοια της υπέρτατης ένδειξης αγάπης για ένα πρόσωπο, για το οποίο αξίζει να θυσιαστεί κανείς – έρχονται από τα βάθη της μυθολογίας.

Οι άνθρωποι, αδύναμοι μπροστά στη δύναμη της φύσης και των θεών που πλάθουν κατ’ εικόνα και ομοίωσή τους, θυσιάζουν για να τους εξευμενίσουν, παρακαλώντας για μια καλύτερη συνήθως σοδειά, ή για κάτι άλλο που οι δικές τους δυνάμεις αδυνατούν να πραγματοποιήσουν.

Το έθιμο διατηρείται στα βυζαντινά χρόνια και ενσωματώνεται στη χριστιανική λατρεία, όπου τους αρχαίους θεούς, στους οποίους προσφέρονταν οι θυσίες, αντικαθιστούν τώρα άγιοι, τη βοήθεια των οποίων οι πιστοί επικαλούνται.

‘Έτσι σε διάφορα μέρη της Ελλάδας το έθιμο αναβιώνει και συγκεντρώνει όλο το χωριό που, με αφορμή τη θυσία, μετατρέπει το όλο δρώμενο σε λαϊκό πανηγύρι χαράς, ευωχίας και προπαντός δεσμών ανάμεσα στους συμμετέχοντες.

Το κλίμα των κουρμπανιών δόθηκε αναλυτικά από την Βασιλική Ζησιοπούλου, που είχε και την επιμέλεια των κειμένων, στη σωστή λαογραφική του διάσταση.

Πλάι στο λόγο ο χορός και το τραγούδι ήρθαν να δώσουν ανάγλυφα την εικόνα των όσων λέχθηκαν, γεμίζοντας τη σκηνή με χρώματα, ήχους και  κινήσεις, δεμένα σ’ ένα αρμονικό σύνολο.

Φορεσιές απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας, προσεγμένες στη λεπτομέρεια, ορχήστρα εξαιρετική με γυναικείες φωνές αυθεντικές, χορευτές εντυπωσιακοί, που φορές- φορές τραγουδούσαν μόνοι χωρίς μουσική, για να αποδοθεί η έννοια της συντροφικότητας, έδεσαν σ’ ένα σύνολο που καταχειροκροτήθηκε.

Πρώτοι οι μικροί χορευτές ξεκίνησαν με πρεβεζάνικους σκοπούς, δηλώνοντας με την τρυφερή παρουσία τους τη συνέχεια του Τμήματος στο μέλλον.

Χοροί της Γουμένισσας και της Θράκης έδωσαν τη θέση τους στις ιδιαίτερες νησιώτικες παρουσίες της Τήλου και της Λέσβου, για να περάσουν οι έξοχοι χορευτές του Τμήματος στους εντυπωσιακούς φλωρινιώτικους και να αποθεωθούν με τους εκρηκτικούς χορούς της Ανατολικής Ρωμυλίας.

Και καθώς η ώρα περνούσε ξεπερνώντας το δίωρο, χωρίς όμως να έχεις την αίσθηση του χρόνου, άκουγες άλλοτε να βασιλεύει ευγενικό το βιολί, άλλοτε μακρόσυρτο το κλαρίνο κι άλλοτε  διονυσιακό το νταούλι, παραχωρώντας τη θέση του στο ακορντεόν, για να δώσει το χρώμα του στους χορούς της Ανατολικής Ρωμυλίας, σε μια μουσικοχορευτική πανδαισία.

Το επίμονο και δυνατό χειροκρότημα για τους  έξοχους χορευτές, την ορχήστρα αλλά και τους τρεις χοροδιδάσκαλους,  Σιστάκο Παναγιώτη, Σταυρίδη Αθανάσιο και Τσιρογιάννη Ιωάννη ήταν η αμοιβή που είχαν μετά από μια χρονοβόρα και επίπονη διαδικασία που έδωσε ένα τέτοιο αποτέλεσμα. Ο Αθανάσιος Σταυρίδης είχε και την επιμέλεια της εκδήλωσης.

Οι μουσικοί της βραδιάς ήταν οι:

Παπαγεωργόπουλος Αλέξανδρος, Κλαρίνο – Πούλιος Γιάννης, Βιολί – Δεληολάνης Γιώργος, Τρομπέτα – Λίτος Γιάννης, Ακορντεόν – Μισοκέφαλου Εύα, Ούτι & τραγούδι – Σοφιανίδης Μάνος, Λαούτο – Κωνσταντινίδου Χριστίνα, Τραγούδι –  Ριζόπουλος Αλέξανδρος, Κρουστά.

Στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης βοήθησαν οι:

Πολιτιστικός Σύλλογος Πυρσός Νάουσας, Θρακική Εστία Κατερίνης, Πολιτιστικός Σύλλογος Δασκιωτών Βέροιας, Πολιτιστικός Σύλλογος Συκιάς, Στέργιος Λιούλιας και Νίκος  Τριανταφυλλόπουλος.

Φωτογραφίες: faretra.info

banner-article

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΔΙΑΒΑΣΜΕΝΑ