Απόψεις Κοινωνία

“Οι οκτώ εκλογικές αναμετρήσεις για την Ευρωβουλή από το 1981 μέχρι σήμερα” γράφει ο Ανδρέας Δανεζάκης

Οκτώ εκλογικές αναμετρήσεις για την Ευρωβουλή, από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ μέχρι σήμερα. Η καταγραφή των εκλογικών αποτελεσμάτων και το ιστορικό των ευρωεκλογών από το 1981 αποτυπώνει την κινητικότητα που σημειώνεται στη συνείδηση του ελληνικού εκλογικού σώματος.

Τον Μάρτη του 1961 εξαγγέλλεται η επίτευξη συμφωνίας για τη Σύνδεση της Ελλάδας με την ΕΟΚ (Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα), η οποία προέβλεπε μεταβατική περίοδο 22 ετών.  Την Κυριακή 9 Ιούλη 1961, στην Ελληνική Βουλή, υπογράφεται επίσημα η Συμφωνία Σύνδεσης Ελλάδας – ΕΟΚ.

Εκτός από την κυβέρνηση της ΕΡΕ, του Κωνσταντίνου Καραμανλή, την Σύνδεση επικρότησε, εκφράζοντας κάποιες επιμέρους επιφυλάξεις ολόκληρη η Αντιπολίτευση (Κόμμα Φιλελευθέρων, Προοδευτική Αγροτική Δημοκρατική Ενωσις,  Ενωσις Λαϊκών) εκτός από την ΕΔΑ που τοποθετήθηκε κατηγορηματικά εναντίον της ΕΟΚ.

Το πραξικόπημα της Χούντας το 1967, οδήγησε στη διακοπή των διαδικασιών ένταξης της Ελλάδας, για τα επόμενα επτά χρόνια. Μετά την πτώση της Χούντας ο Κ. Καραμανλής υποβάλλει αίτηση ένταξης στην ΕΟΚ (12.6.1975) η οποία γίνεται δεκτή την επόμενη χρονιά.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής υπογράφει, στις 28 Μάη 1979, την Συνθήκη Ενταξης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα

Στις 28 Μάη 1979 υπογράφεται στην Αθήνα η Συνθήκη Ενταξης και η Ελλάδα γίνεται πλήρες μέλος της ΕΟΚ την 1η Γενάρη 1981.

Επειδή στα υπόλοιπα 9 κράτη-μέλη της ΕΟΚ είχαν ήδη διενεργηθεί,  το 1979, οι πρώτες εκλογές για την ανάδειξη βουλευτών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ελληνική Βουλή διόρισε 24 βουλευτές από την 1η Γενάρη 1981 ως τον Οκτώβρη 1981 όπου μαζί με τις Εθνικές Εκλογές έγιναν και οι πρώτες Ελληνικές Ευρωεκλογές. Οι διορισμένοι βουλευτές ήταν 14 από τη Νέα Δημοκρατία, 7 από το  ΠΑΣΟΚ, 1 από την ΕΔΗΚ,1 από το ΚΚΕ και 1 από το ΚΟΔΗΣΟ.

1. Ευρωεκλογές 18ης Οκτώβρη 1981

Με συνθήματα: «Αλλαγή», «Εξω οι Βάσεις του Θανάτου», «ΕΟΚ  και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο», «Ραντεβού με την Ιστορία» κλπ. διεξήχθησαν οι τρίτες Βουλευτικές Εκλογές από την πτώση της Χούντας, τον Ιούλη 1974. Το ΠΑΣΟΚ, του Ανδρέα Παπανδρέου με 48,07% των ψήφων και 172 έδρες, αναλαμβάνει την κυβέρνηση. Αρχίζει η περίοδος του ΠΑΣΟΚ. Οι Βάσεις μένουν, η Ελλάδα παραμένει στην ΕΟΚ και το ΝΑΤΟ, το μόνο που άλλαξε ήταν ο Διαχειριστής του συστήματος. Η ΝΔ πήρε 35,87% (115 έδρες) και το ΚΚΕ με σύνθημα την είσοδο στην Β΄ Κατανομή (όριο 17%) εξασφάλισε 13 έδρες με ποσοστό 10,93% που ήταν το μεγαλύτερο ποσοστό ψήφων που έλαβε μετά την Μεταπολίτευση.

Ταυτόχρονα με τις Βουλευτικές Εκλογές διεξήχθησαν οι πρώτες ελληνικές Ευρωεκλογές, με εκλογικό σύστημα την Απλή Αναλογική και με τη διαδικασία της λίστας (χωρίς σταυρό προτίμησης). Εκλέχτηκαν 24 βουλευτές, με θητεία μέχρι τις επόμενες ευρωεκλογές  (Ιούνιος 1984).

Τον Δεκέμβρη του 1981 ο Γ. Ράλλης παραιτείται και τον διαδέχεται στην ηγεσία της ΝΔ ο Ευάγγελος Αβέρωφ μέχρι την 1 Σεπτέμβρη 1984 που εξελέγη πρόεδρος της ΝΔ ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.

2. Ευρωεκλογές 17ης Ιούνη 1984

Την Κυριακή 17 Ιούνη διεξήχθησαν ταυτόχρονα στην Ελλάδα και τα άλλα 9 κράτη-μέλη της ΕΟΚ, με εκλογικό σύστημα την Απλή Αναλογική και με τη διαδικασία της λίστας (χωρίς σταυρό προτίμησης).  Στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Δανία οι ευρωεκλογές έγιναν τρεις μέρες νωρίτερα, τα αποτελέσματα όμως ανακοινώθηκαν την Κυριακή, μαζί με τα αποτελέσματα των άλλων χωρών.

Το ΠΑΣΟΚ, στην πρώτη θέση, και η ΝΔ, στη δεύτερη, ενίσχυσαν τα ποσοστά τους. Η ακροδεξιά ΕΠΕΝ, με 2,29% (136.642 ψήφους) κερδίζει 1 έδρα.

Την επόμενη χρονιά, 2 Ιούνη 1985, διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές, με νικητή και πάλι το ΠΑΣΟΚ (45,82% – 161 έδρες). Η ΝΔ βγήκε ενισχυμένη στη δεύτερη θέση (40,84% – 126 έδρες). Ακολούθησαν το ΚΚΕ με 9,89% – 12 έδρες και το ΚΚΕ Εσωτερικού με 1,84% και μία έδρα.

3. Ευρωεκλογές 18ης Ιούνη 1989

Οι Ευρωεκλογές της 18ης Ιούνη 1989, στην Ελλάδα, έγιναν ταυτόχρονα με τις βουλευτικές. Οι εκλογές γίνονται κάτω από το βάρος του Σκανδάλου Κοσκωτά. Σε αυτές τις εκλογές συμμετέχει ο νεοϊδρυθείς Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου, μια εκλογική συμμαχία με βασικό κορμό το ΚΚΕ και εταίρους την Ελληνική Αριστερά (μετεξέλιξη του ΚΚΕ Εσωτερικού), την ΕΔΑ, τη Σοσιαλιστική Πορεία, το ΚΟΔΗΣΟ και διάφορες προσωπικότητες από το ΠΑΣΟΚ και το Κέντρο.

Στις βουλευτικές εκλογές πρώτο κόμμα έρχεται η ΝΔ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, με 44,25% και 145 έδρες, δεύτερο το ΠΑΣΟΚ με 39,15% και 125 έδρες. Ακολούθησε ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ με 13,12% – 28 έδρες. Για πρώτη φορά εμφανίζονται και μπαίνουν στη Βουλή η ΔΗΑΝΑ με 1,01% – 1 έδρα, και το μειονοτικό κόμμα ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ (μουσουλμάνοι της Ροδόπης) με 0,39% και 1 έδρα.

Οι Ευρωεκλογές διεξήχθησαν, στα 12 πλέον κράτη – μέλη, και πάλι με εκλογικό σύστημα την Απλή Αναλογική και με τη διαδικασία της λίστας (χωρίς σταυρό προτίμησης).

Η ΝΔ κερδίζει τη πρώτη θέση, ελαφρά ενισχυμένη, το ΠΑΣΟΚ, στη δεύτερη, χάνοντας περίπου 5,5%. Η ακροδεξιά ΕΠΕΝ μένει εκτός Ευρωβουλής.

Στο μεταξύ στην Ελλάδα σχηματίζεται κυβέρνηση συνεργασίας ανάμεσα στη ΝΔ και τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ – υπό τον Τζανή Τζαννετάκη, με στόχο να μη παραγραφούν τα σκάνδαλα. Παραπέμπονται στο Ειδικό Δικαστήριο για την «υπόθεση Κοσκωτά» ο Ανδρέας Παπανδρέου και μια σειρά στελέχη και πρώην υπουργοί του ΠΑΣΟΚ.

Πέντε μήνες μετά τις εκλογές του Ιούνη, στις 5 Νοέμβρη 1989, προκηρύσσονται πρόωρες εκλογές. Πρώτο Κόμμα η ΝΔ, με 46,19 – 148 έδρες, αλλά δεν εξασφάλισε αυτοδυναμία. Το ΠΑΣΟΚ ελαφρά ενισχυμένο (40,67% – 128 έδρες) ενώ απώλειες σημείωσε ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ (10,97% – 21 έδρες).  Οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί: Κ. Μητσοτάκης, Α. Παπανδρέου, Χ. Φλωράκης, αποφασίζουν τη σύσταση Οικουμενικής Κυβέρνησης υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα.

Η ΔΗΑΝΑ μένει εκτός Βουλής, εμφανίζεται Κόμμα Οικολόγων (ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΙ). Στον μονοεδρικό Νομό Λευκάδας κατέβηκε ως Ανεξάρτητος Υποψήφιος ο Απόστολος Λάζαρης υποστηριζόμενος από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ και κέρδισε την έδρα με 22.414 ψήφους (0,34%).

Στις 8 Απρίλη του 1990, μετά την αδυναμία της Βουλής να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας διενεργούνται νέες εκλογές. Η ΝΔ (με 46,89%) κερδίζει 150 έδρες. Με τη στήριξη του μοναδικού βουλευτή της ΔΗΑΝΑ Θεόδωρο Κατσίκη, σχηματίζεται κυβέρνηση.  Στις 4 Μάη 1990 εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Μετά το Κόμμα ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ (μουσουλμάνοι Ροδόπης) εμφανίζεται δεύτερο μειονοτικό (ΠΕΠΡΩΜΕΝΟ) – μουσουλμάνοι της Ξάνθης.

Στη Διεθνή Σκηνή κυριαρχούν οι Ανατροπές του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ και την Ανατολική Ευρώπη. Τον Ιούνη του 1991 το ΚΚΕ αποχωρεί από τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ.

Στις 7 Φλεβάρη του 1992 υπογράφεται η Συνθήκη του Μάαστριχτ, η ΕΟΚ γίνεται Ε.Ε. (Ευρωπαϊκή Ενωση). Η χώρα μπαίνει στη λεωφόρο  της μεγάλης της περιπέτειας.

Στις 11 Μάρτη 1991 ξεκινάει η Δίκη για το Σκάνδαλο Κοσκωτά στο Ειδικό Δικαστήριο η οποία κράτησε μέχρι τον Γενάρη του 1992. Στις 11 Απρίλη 1991 πεθαίνει μέσα στην αίθουσα του Ειδικού Δικαστηρίου ο κατηγορούμενος υπουργός του ΠΑΣΟΚ, Αγαμέμνων Κουτσόγιωργας. Στις 17 Γενάρη 1992 ανακοινώνεται η απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου με την οποία αθωώνεται ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Γ. Πέτσος καταδικάστηκε σε 10 μήνες με αναστολή και διετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων και ο Δ. Τσοβόλας καταδικάζεται σε ποινή 2,5 ετών (εξαγοράσιμη) και τριετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων. Ο Δ. Τσοβόλας εκπίπτει από το βουλευτικό του αξίωμα και διενεργούνται επαναληπτικές εκλογές για την κάλυψη της κενής έδρας στη Β΄ Περιφέρεια της Αθήνας με αποχή της ΝΔ του ΚΚΕ και του ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ.

Τον Απρίλη του 1992 αποπέμπεται ο υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαρά από την Κυβέρνηση της ΝΔ, για τους χειρισμούς του στο όνομα της ΠΓΔΜ, ο οποίος τον Ιούνη 1992 δημιουργεί  την Πολιτική Ανοιξη (ΠΟΛΑΝ).  Η Κυβέρνηση της ΝΔ πέφτει, και η χώρα οδηγείται, για άλλη μια φορά, σε πρόωρες εκλογές, στις 10 Οκτώβρη 1993,. Το ΠΑΣΟΚ βγαίνει πρώτο (46,88% – 170 έδρες, πετυχ4. αίνοντας το μεγαλύτερο ποσοστό του από το 1981) και επιστρέφει στην εξουσία με τον Ανδρέα Παπανδρέου – μέχρι την 15η Ιανουαρίου 1995 όπου αποχωρεί λόγω της υγείας του και αναλαμβάνει στις 21 Ιανουαρίου 1994 ο Κώστας Σημίτης. Το ΚΚΕ (με την Αλέκα Παπαρήγα)  κατεβαίνει μόνο του στις εκλογές και παίρνει 4,54% – 9 έδρες). Ο ΣΥΝ μένει εκτός Βουλής. Η ΠΟΛΑΝ του Αντώνη Σαμαρά εμφανίζεται στη Βουλή (4,88% – 10 έδρες). Τα δύο μειονοτικά Κόμματα (Εμπιστοσύνη και Πεπρωμένο) μένουν εκτός Βουλής.

4. Ευρωεκλογές 12ης Ιούνη 1994

Οι Ευρωεκλογές του 1994  διεξήχθησαν την Κυριακή 12 Ιούνη, και στα 12 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η έδρες της Ελλάδας από 24 αυξήθηκαν στις 25.

Οι Ευρωεκλογές διεξήχθησαν και πάλι με εκλογικό σύστημα την Απλή Αναλογική και με τη διαδικασία της λίστας (χωρίς σταυρό προτίμησης), με τη διαφορά ότι ορίστηκε, για πρώτη φορά, για την είσοδο κάποιου Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ελάχιστο ποσοστό 3%.

Για πρώτη φορά ψήφισαν και Ελληνες (47.947 ψηφοφόροι) που ζούσαν σε κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ε.Ε.), στις Πρεσβείες και τα Προξενεία.

Τις εκλογές κέρδισε το ΠΑΣΟΚ με 37,44% – 10 έδρες. Η ΔΗΑΝΑ, λόγω του πλαφόν 3%, παρά τον διπλασιασμό ψήφων και ποσοστού (2,79%) έχασε την έδρα. Δυο χρόνια  μετά, στις 15 Γενάρη 1995 πεθαίνει ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Στις 22 Σεπτέμβρη 1996 διενεργούνται βουλευτικές εκλογές τις οποίες κερδίζει το ΠΑΣΟΚ με τον Κώστα Σημίτη (41,49% – 162 έδρες). Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ υλοποιεί την Συνθήκη του Μάαστριχτ και προετοιμάζει την συμμετοχή της χώρας στην ΟΝΕ.

Στη Βουλή επιστρέφει ο ΣΥΝ και εμφανίζεται το Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα (ΔΗΚΚΙ) του Δημήτρη Τσοβόλα, η ΠΟΛΑΝ του Αντώνη Σαμαρά μένει εκτός Βουλής. Εμφανίζεται για πρώτη φορά η φασιστική Χρυσή Αυγή που συγκεντρώνει 4.487 ψήφους (0,07%).

5. Ευρωεκλογές 13ης Ιούνη 1999

Οι Ευρωεκλογές του 1999  διεξήχθησαν την Κυριακή 13 Ιούνη, και στα 15, πλέον, κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με Απλή Αναλογική και με τη διαδικασία της λίστας (χωρίς σταυρό προτίμησης) και ελάχιστο ποσοστό 3%, για την είσοδο κάποιου Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η ΝΔ με 36% – 9 έδρες, έρχεται πρώτη. Το ΠΑΣΟΚ ακολουθεί με 32,91% – 9 έδρες, χάνοντας περίπου 5%. Το ΚΚΕ σημείωση αισθητή άνοδο και κέρδισε μία ακόμη έδρα (3 έδρες).

Στις βουλευτικές εκλογές που ακολούθησαν, στις 9 Απρίλη 2000, το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές, με 43,79% — 158 έδρες.

Το ΔΗΚΚΙ με 184.598 ψήφους (2,69%) μένει εκτός Βουλής. Η ακροδεξιά εκπροσωπείται από την Εθνική Συμμαχία του Γρηγόρη Μιχαλόπουλου (0,21% – 14.703 ψήφοι) και το Ελληνικό Μέτωπο του Κωνσταντίνου Πλεύρη και Μάκη Βορίδη (0,18% – 12.125 ψήφοι).

Η Ευρωπαϊκή Ενωση από την 1 Ιανουαρίου 1999 υπολογίζει τα οικονομικά της μεγέθη σε ευρώ. Η Ελλάδα εντάσσεται στη Νομισματική Ενωση και χρησιμοποιεί το ευρώ ως νόμισμα σε λογιστική μορφή την 1 Ιανουαρίου 2001. Την επόμενη χρονιά, 1 Γενάρη 2002, καταργείται η ΔΡΑΧΜΗ και ταυτόχρονα με τα άλλα κράτη της ευρωζώνης μπαίνει σε κυκλοφορία το ΕΥΡΩ στη φυσική του μορφή.

Ο Κ. Σημίτης «παραδίδει» τον Φλεβάρη του 2004 την προεδρία του ΠΑΣΟΚ στον Γ.Α. Παπανδρέου. Στις βουλευτικές εκλογές που ακολουθούν, στις 7 Μάρτη 2004, τις κερδίζει η ΝΔ με τον Κώστα Καραμανλή (45,36% — 165 έδρες).  Το ΠΑΣΟΚ με 40,55 – 117 έδρες και το ΚΚΕ με 5,90 – 12 έδρες, ακολουθούν.  Σε αυτές τις εκλογές δημιουργείται ο εκλογικός συνδυασμός ΣΥΡΙΖΑ (Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς – Ενωτικό Ψηφοδέλτιο) με βασικό κορμό τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ και συμμετοχή της ΑΚΟΑ, της ΚΕΔΑ, της ΔΕΑ, τους Ενεργούς Πολίτες  και στήριξη από την ΚΟΕ. Ο ΣΥΡΙΖΑ αποσπά 3,26% και παίρνει 6 έδρες. Εκτός Βουλής μένει το ακροδεξιό Ελληνικό Μέτωπο του Μάκη Βορίδη, με 0,09% (6.751 ψήφους) και το νεοδημιουργημένο κόμμα ΛΑΟΣ του Γ. Καρατζαφέρη, με (2,19% – 162.151 ψήφους).

6. Ευρωεκλογές 13ης Ιούνη 2004

Οι Ευρωεκλογές του 2004  διεξήχθησαν την Κυριακής 13 Ιούνη, και στα 25, πια, κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με Απλή Αναλογική και με τη διαδικασία της λίστας (χωρίς σταυρό προτίμησης) και ελάχιστο ποσοστό 3%, για την είσοδο κάποιου Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι έδρες της Ελλάδας μειώθηκαν στις 24. Η αποχή σε αυτές της Ευρωεκλογές έφτασε στο 36,78%.

Η ΝΔ ήρθε πρώτη, σημειώνοντας σημαντική άνοδο περίπου 7% (43,01% – 11 έδρες) . Το ακροδεξιό κόμμα ΛΑΟΣ πετυχαίνει, στην πρώτη του εμφάνιση, με 4,12% να κερδίσει 1 έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Τον Αύγουστο (από 13 έως 29) του 2004 διεξάγονται στην Αθήνα οι Ολυμπιακοί Αγώνες.

Με πρόσχημα,  ως εθνικό θέμα, τις μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία και την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2008, η Βουλή διαλύεται και γίνονται εκλογές έξι μήνες νωρίτερα, στις 16 Σεπτέμβρη 2007. Η ΝΔ με τον Κ. Καραμανλή ξανακερδίζει τις εκλογές με 41,84% – 152 έδρες. Τα επόμενα δύο χρόνια εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια της μεγάλης καπιταλιστικής κρίσης. Σημαντική άνοδο σημειώνει η Αποχή (2.563.891 – 25,84%).

Το ΚΚΕ σημειώνει μεγάλη αύξηση των δυνάμεών του από 436.711 (5,89%) σε 583.750 (8,15%). Το Ελληνικό Μέτωπο αναστέλλει τη δράση του και εντάσσεται στο ΛΑΟΣ του Γ. Καρατζαφέρη που μπαίνει στη Βουλή με 3,07% – 10 έδρες.

Στις 10 Φλεβάρη 2008, μετά την παραίτηση του Αλέκου Αλαβάνου, πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ εκλέγεται ο Αλέξης Τσίπρας.

7. Ευρωεκλογές 7ης Ιούνη 2009

Οι Ευρωεκλογές του 2009  διεξήχθησαν την Κυριακή 7 Ιούνη,  και στα 27, πλέον, κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με Απλή Αναλογική και με τη διαδικασία της λίστας (χωρίς σταυρό προτίμησης) και ελάχιστο ποσοστό 3%, για την είσοδο κάποιου Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι έδρες της Ελλάδας μειώθηκαν κατά δύο (από 24 στις 22). Η αποχή σε αυτές της Ευρωεκλογές έφτασε σε ύψη ρεκόρ (47,4%).

Το ΠΑΣΟΚ ήρθε πρώτο με 36,64% – 8 έδρες. Το ακροδεξιό κόμμα ΛΑΟΣ σχεδόν διπλασιάζει τις δυνάμεις του και με 7,15% κερδίζει 2 έδρες.

Στις 4η Οκτώβρη 2009 προκηρύσσονται πρόωρες εκλογές δύο χρόνια νωρίτερα με προσχήματα την δυσχερή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας λόγω της παγκόσμιας κρίσης του 2008 και τη δηλωμένη άρνηση του ΠΑΣΟΚ να συνεργαστεί στην ψήφιση Προέδρου της Δημοκρατίας τον Φλεβάρη του 2010. Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές (43,92% – 160 έδρες).

Επανεμφανίζεται η φασιστική Χρυσή Αυγή και συγκεντρώνει 19.624 ψήφους (0,29%).

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με τον Γ.Α. Παπανδρέου και οδηγεί τη χώρα, με το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης, στο ΔΝΤ και την τρόικα, τσακίζοντας μισθούς και συντάξεις. Τον Μάη του 2010 υπογράφονται οι δανειακές συμβάσεις και συμφωνίες γνωστές ως ΜΝΗΜΟΝΙΟ 1.

Ο Κ. Καραμανλή παραδίδει τη ΝΔ στον Αντώνη Σαμαρά στις 30 Νοέμβρη του 2009. Στις 11 Νοέμβρη 2011 μετά την παραίτηση του Γ.Α. Παπανδρέου σχηματίζεται κυβέρνηση Συνεργασίας με τον Λουκά Παπαδήμο και στήριξη ΠΑΣΟΚ – ΝΔ – ΛΑΟΣ, για  την πραγματοποίηση και υλοποίηση νέας Δανειακής Σύμβασης  (ΜΝΗΜΟΝΙΟ 2), στο οποίο συμφώνησαν και οι τρεις. Στις 18 Μάρτη του 2012 ο Ευάγγελος Βενιζέλος εκλέγεται Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

Στις 27 Ιούνη 2010 μια ομάδα από την «Ανανεωτική Πτέρυγα» του Συνασπισμού αποχωρεί από τον ΣΥΝ και ιδρύει την Δημοκρατική Αριστερά (ΔΗΜΑΡ) με τον Φώτη Κουβέλη επικεφαλής.

Στις 6η Μάη 2012 διεξάγονται βουλευτικές εκλογές. Τα  Κόμματα που στήριξαν το Μνημόνια έπαθαν πανωλεθρία. Η ΝΔ (με 18,85% – 108 έδρες) βρέθηκε πρώτη χάνοντας όμως 1.103.665 ψήφους. Το ΠΑΣΟΚ (13,18% – 52 έδρες) στην τρίτη θέση χάνοντας 2.179.013.

Κερδισμένος ο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα , οι «Ανεξάρτητοι Ελληνες» (ΑΝΕΛ) του Π. Καμμένου που προήλθαν από τη ΝΔ, και η ΔΗΜΑΡ του Φώτη Κουβέλη. Μικρή άνοδο σημειώνει και το ΚΚΕ.  Η Χρυσή Αυγή  εμφανίζεται ανησυχητικά ενισχυμένη, μπαίνει για πρώτη φορά στη Βουλή με 21 βουλευτές. Ο ΛΑΟΣ χωρίς τον Μάκη Βορίδη και τον Αδωνη Γεωργιάδη που πέρασαν στη ΝΔ συγκέντρωσε 183.466 ψήφους (2,90%) και δεν μπήκε στη Βουλή. Η Δημοκρατική Συνεργασία που δημιουργήθηκε από την ανεξαρτητοποιημένη από την ΝΔ τον Νοέμβρη του 2010, Ντόρα Μπακογιάννη, συγκέντρωσε 2,55% (161.510 ψήφους). Η Αποχή ήταν σημαντικά μεγάλη (απείχαν 3.469.041 – 34,88%)

Τα αποτελέσματα των εκλογών δεν έδωσαν κυβέρνηση ικανή να εξασφαλίσει την εμπιστοσύνη της Βουλής και με την υπηρεσιακή Κυβέρνηση του Παναγιώτη Πικραμένου (Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας) η χώρα οδηγείται σε νέες εκλογές στις 17 του Ιούνη 2012.

Στις επαναληπτικές εκλογές του Ιούνη που έγιναν με λίστα, σχηματίζεται κυβέρνηση συνεργασίας των Κομμάτων ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά. Η υλοποίηση των δεσμεύσεων του ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ χειροτερεύει κι άλλο το βιοτικό επίπεδο του λαού.

Η ΝΔ (29,66% – 129 έδρες) και ο ΣΥΡΙΖΑ (26,89% – 71 έδρες) βγαίνουν σημαντικά ενισχυμένοι. Το ΚΚΕ χάνει σημαντικές δυνάμεις (258.878 ψήφους – από  8,48% σε 4,50% – 12 έδρες). Η Χρυσή Αυγή συγκρατεί τις δυνάμεις της.

8. Ευρωεκλογές 25ης Μάη 2014

Οι Ευρωεκλογές του 2014  διεξήχθησαν την Κυριακή 25 Μάη,  και στα 28 κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με Απλή Αναλογική και ελάχιστο ποσοστό 3%, για την είσοδο κάποιου Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και για πρώτη φορά η διαδικασία επιλογής βουλευτών έγινε με σταυρό προτίμησης. Οι έδρες της Ελλάδας μειώθηκαν κατά μία ακόμη έδρα (από 22 στις 21).

Ο ΣΥΡΙΖΑ για πρώτη φορά αναδεικνύεται σε πρώτη δύναμη με 26,60% – 6 έδρες. Η φασιστική Χρυσή Αυγή καταλαμβάνει την τρίτη θέση (9,38% – 3 έδρες). Εμφανίζεται το ΠΟΤΑΜΙ του Σταύρου Θεοδωράκη (6,61% – 2 έδρες). ΛΑΟΣ και οι Οικολόγοι Πράσινοι χάνουν τις έδρες τους.

Λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, προκηρύχθηκαν πρόωρες εκλογές για τις 25 Γενάρη 2015, στις οποίες επικράτησε ο ΣΥΡΙΖΑ (36,34% – 149 έδρες) και σε συνεργασία με τους ΑΝΕΛ (4,75% – 13 έδρες) σχημάτισε Κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα.

Το ΠΟΤΑΜΙ μπαίνει στη Βουλή, Η Χρυσή Αυγή εξακολουθεί να είναι ισχυρή και μάλιστα τρίτη δύναμη στη Βουλή, οι ΑΝΕΛ και το ΠΑΣΟΚ χάνουν σημαντικές δυνάμεις και έδρες. Το ΚΚΕ σημειώνει ελαφρά άνοδο.

Στις 5 Ιούλη 2015 διενεργήθηκε Δημοψήφισμα που είχε ως ερώτημα αν πρέπει να γίνει αποδεκτό το Σχέδιο Συμφωνίας της 25 Ιούνη 2015 που πρότειναν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ε.Ε.), η ΕΚΤ (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) και το ΔΝΤ (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο). Το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος ήταν καταλυτικό:

61,31% (3.558.864  ψήφοι) είπαν ΟΧΙ στη Συμφωνία

Παρά τις προγραμματικές δεσμεύσεις της και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 5ης Ιούλη που προκάλεσε η ίδια, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προχώρησε σε Συμφωνία με τους δανειστές της χώρας για ένα Τρίτο Πρόγραμμα Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας, το ΜΝΗΜΟΝΙΟ 3.

Μετά την υπογραφή του ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ 3 η Αριστερή Πλατφόρμα αποχωρεί από τον ΣΥΡΙΖΑ και με επικεφαλής τον Παναγιώτη Λαφαζάνη δημιουργεί το κόμμα Λαϊκή Ενότητα (ΛΑΕ).

Η Κυβέρνηση παραιτείται στις 20 Αυγούστου και προκηρύσσονται Εκλογές για τις 20 Σεπτέμβρη 2015. Οι πρόωρες εκλογές  που έγιναν με λίστα κερδήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ (35,46% – 145 έδρες), με μικρές απώλειες και σχημάτισε πάλι κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα σε συνεργασία με τους ΑΝΕΛ, η οποία προχώρησε  στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της Συμφωνίας με τους δανειστές της χώρας για ένα Τρίτο Πρόγραμμα Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας, του ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ 3.

Η Λαϊκή Ενότητα (ΛΑΕ),  με επικεφαλής τον   Παναγιώτη Λαφαζάνη, με 2,86% και δεν κατάφερε να μπει στη Βουλή. Η Χρυσή Αυγή, παρά την ανάληψη της πολιτικής ευθύνης από τον Αρχηγό της  Ν. Μιχαλολιάκο, της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, εξακολουθεί να είναι ισχυρή, αυξάνοντας ελαφρά τις δυνάμεις της και τις έδρες στη Βουλή από 17 σε 18. Το ΠΑΣΟΚ σε συνεργασία με τη ΔΗΜΑΡ σχημάτισε τη Δημοκρατική Συμπαράταξη και ενίσχυσε τη θέση του. Το ΚΚΕ σημείωσε ελαφρά άνοδο στα ποσοστά του. Το ΠΟΤΑΜΙ έχασε σημαντικές δυνάμεις, ενώ μπήκε για πρώτη φορά στη Βουλή η ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ του Βασίλη Λεβέντη.

Στις 12 Ιούνη 2018, ανακοινώνεται επίσημα ότι κατέληξαν σε Συμφωνία η Ελλάδα και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, και στις 17 Ιούνη υπογράφτηκε η Συμφωνία των Πρεσπών, με την οποία η πΓΔΜ μετονομάζεται πλέον σε Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και παράλληλα γίνονται αποδεκτοί οι όροι «μακεδονική εθνότητα» και «μακεδονική γλώσσα». Δώδεκα μέρες πριν από την επικύρωση της Συμφωνίας από την Ελληνική Βουλή (στις 25 Γενάρη 2019) ο Πάνος Καμμένος παραιτείται  από υπουργός Εθνικής Αμυνας και οι ΑΝΕΛ αποσύρονται από τον κυβερνητικό συνασπισμό. Η Συμφωνία πέρασε με 153 ψήφους υπέρ. Την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, μετά την αποχώρηση των ΑΝΕΛ, στήριξαν 4 βουλευτές που αποχώρησαν από τους ΑΝΕΛ, και δυο ανεξάρτητοι.

Μέσα σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο η χώρα προχωράει στις ένατες Ευρωεκλογές που θα γίνουν στις 26 Μάη 2019. Οι εκλογές αυτές θα διεξαχθούν με Απλή Αναλογική, με σταυρό προτίμησης και ελάχιστο ποσοστό 3%, για την είσοδο κάποιου Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι έδρες που θα καλύψουν οι Ελληνες ευρωβουλευτές παραμένουν 21.

Σε αυτές τις εκλογές θα ψηφίσουν οι πολίτες από τα 27 κράτη – μέλη, Το 28ο μέλος, το Ηνωμένο Βασίλειο, θα αποφασίσει αν θα συμμετάσχει μέχρι τις 22 Μάη, για την εκλογή 73 ευρωβουλευτών, που θα έχουν θητεία μέχρι την ολοκλήρωση του Brexit.

Μετά την ολοκλήρωση της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., οι έδρες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα μειωθούν από 751 που είναι σήμερα, σε 705. Οι 46 κενές έδρες θα είναι διαθέσιμες για εκπροσώπους νέων χωρών που ενδεχομένως θα προσχωρήσουν στην Ε.Ε. στο μέλλον, ενώ οι υπόλοιπες 27 θα διανεμηθούν σε 14 κράτη – μέλη, τα οποία σήμερα έχουν λιγότερους αντιπροσώπους από όσους θα έπρεπε να είχαν, με βάση τον πληθυσμό τους.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Από την πτώση της Χούντας το 1974 μέχρι σήμερα έχουν διεξαχθεί 17 εκλογικές αναμετρήσεις για την ανάδειξη βουλευτών για την Ελληνική Βουλή, 8 εκλογικές αναμετρήσεις για την ανάδειξη  imerodromos

banner-article

Δημοφιλή άρθρα

  • Εβδομάδας