Κινηματογραφική Λέσχη εργαζομένων της ΕΡΤ3: “Επάγγελμα ρεπόρτερ” – Μικελάντζελο Αντονιόνι

Εμβληματική ,μοναδική και πασίγνωστη είναι  η ταινία πρόταση της κινηματογραφικής λέσχης των εργαζομένων της ΕΡΤ3 και του ΚΕΜΕΣ που προβάλλεται την Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου στις 21:00 στο ΒΑΚΟΥΡΑ1 ,στα πλαίσια  του αφιερώματος στον ΄Ιλιγγο των επιλογών . Είναι το «Επάγγελμα ρεπόρτερ» (Proffesione :Reporter ,έγχρωμη Ιταλία-Γαλλία-Ισπανία ,διάρκεια 126´ ) του Μικελάντζελο Αντονιόνι με τους Τζάκ Νίκολσον ,Μαρία Σνάιντερ.

Την ταινία θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, ενώ στο κοινό θα διανεμηθεί έντυπη κριτική του  Γιάννη Μπακογιαννόπουλου .Το προς συζήτηση θέμα, με το τέλος της ταινίας , είναι: Οι ταυτότητες,  η αλλοτρίωση και η φυγή πρός την ελευθερία στο σινεμά του Αντονιόνι.

΄Ενας διακεκριμένος δημοσιογράφος, παντρεμένος με μια μεγαλοαστή, με την οποία δεν ταιριάζουν, βρίσκει την ευκαιρία που επιθυμεί. Αναλαμβάνει μια αποστολή στην Αφρική, γνωρίζει μια νέα κοπέλα και οικειοποιείται την ταυτότητα ενός νεκρού. Μένει ανεντόπιστος ενώ βρίσκεται στα ίχνη κάποιου εμπόρου όπλων.

Μια μεγαλειώδης μοναδική ταινία από τον Αντονιόνι ,που διερευνά  την διαδικασία λύτρωσης  από μηχανισμούς της αλλοτρίωσης και τον δρόμο προς την ελευθερία ,μέσω αλλαγής ταυτότητας. Σπουδαία έγχρωμη φωτογραφία ,αργοί ρυθμοί ,ένα οδοιπορικό αυτογνωσίας και η μοναδική αίσθηση του Αντονιόνι ξεχωρίζουν στο φίλμ.

Η ανάλυση που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:

«Το «Επάγγελμα: ρεπόρτερ» του Mικελάντζελο Aντονιόνι, φιλμ του 1975, το έχουμε δει τόσες φορές στην τηλεόραση. Όμως δεν είναι ουσιαστικά το ίδιο φιλμ με αυτό που ξανάρχεται στις αίθουσες. Ευλογία, η επιστροφή, όταν ο χρόνος έχει προσθέσει μια υπέροχη προοπτική στο καίριο καλλιτέχνημα. Στο «Επάγγελμα», ο Aντονιόνι δεν εισάγει πια νεωτερισμούς της γραφής, όπως στην «Περιπέτεια». Είναι έργο κατασταλαγμένο, που δεν προσφέρεται στη μίμηση ή την υποκλοπή, κι έτσι δεν «παλιώνει».
«Nα φύγεις από τη φυλακή του εαυτού σου». Ή πιο απλά ν’ αλλάξεις ζωή, να ξεκινήσεις πάλι από το μηδέν. Κραυγή εκ βαθέων του καθενός μας, κάποτε, η άλλη όψη του φαουστικού αιτήματος.

O ήρωας του Aντονιόνι, επιτυχημένος δημοσιογράφος σε προσωπικό αδιέξοδο (Tζακ Nίκολσον) αρπάζει την ξαφνική ευκαιρία να πάρει την ταυτότητα ενός άλλου, άγνωστου νεκρού σε ξενοδοχείο, χαμένο στην έρημο της Αφρικής. Νέα, ανώνυμη ζωή; Όμως, το παρελθόν του (η γυναίκα του) τον αναζητεί κι ο άλλος ήταν μπλεγμένος με πωλήσεις όπλων σε αντάρτες. Θα συναντήσει μια κοπέλα, μια άλλη γενιά πιο διαθέσιμη, τον έρωτα και τη σύγχρονη πραγματικότητα, ενώ διατρέχει την Ισπανία. Πραγματικότητα ή αυριανή φενάκη; Ποιος ξέρει. Εκείνος, πάντως, είναι αιχμάλωτος με αόρατα, εσωτερικά δεσμά. «Δεν έχει πλοίο…» Νικημένος και σταθερά στη σκιά του θανάτου, όπως άλλοτε ο ήρωας της «Κραυγής».
Εξωτερικά, η ταινία τρέχει, αφηγείται μια ιστορία, σαν αστυνομική περιπέτεια, ο σκηνοθέτης ακολουθεί τους τυπικούς κανόνες του παιχνιδιού. Δεν υπάρχει η ακινησία, η γλώσσα των αντικειμένων, η ανία της «Κόκκινης ερήμου», αλλά σασπένς. Όμως ο Aντονιόνι αντιστρέφει με μαεστρία το σασπένς και η έρευνά του μας ξαναφέρνει στο σημείο εκκίνησης, στο μυστήριο.
Μυστήριο του όντος, μυστήριο του θανάτου μας. Στον πυρήνα της κάθε αφήγησης υπάρχει ο χρόνος και ο θάνατος. Πώς κινηματογραφείται, πέρα από τη βίαιη επίδειξή του; O Aντονιόνι εδώ, αγγίζει στην άρρητη ουσία. Εισάγει την εικόνα, τη σιωπή και τη διπλή ματιά, υποκειμενική και αντικειμενική συγχρόνως. Έτσι ανοίγει και κλείνει η ταινία: O άνθρωπος απέναντι στην έρημο. Την κοιτάζει, την / τον κοιτάζουμε. Αιωνιότητα της άνυδρης άμμου, χρυσά, κόκκινα, ρόδινα, κι ο άνεμος. Άνυδρη, κορεσμένη κι η ψυχή του, στριφογυρίζει σε μάταιους κύκλους, ως την εξάντληση της ζωτικής του δύναμης.
O «Ρεπόρτερ» είναι, ίσως, το πιο υποκειμενικό, το πιο υπαρξιακό έργο του Aντονιόνι. O ήρωας «αιμορραγεί» συνεχώς και τον βλέπουμε, τον πονάμε. Αισθανόμαστε τον θάνατο να πλησιάζει, ως το εκπληκτικό, μακρόσυρτο, σύνθετο πλάνο, από το παράθυρο του επαρχιακού σπανιόλικου ξενοδοχείου, στην έρημη, ηλιόλουστη πλατεία του τέλους. Πρώτα, ταυτιζόμαστε με το βλέμμα του ήρωα, ήρεμα κουρασμένο, ήδη. Το παιδί παίζει, ο σκύλος τρέχει, το αμάξι περνάει, η γυναίκα κινείται… H ζωή υπάρχει επειδή την κοιτάζει, την κοιτάζουμε, είναι μακρινή και κοντινή μαζί. Εντατική ενατένιση του μυστηρίου της, το αξεπέραστο όριο της ύπαρξης και το προσμέτρημα της αιωνιότητας μετά από μας. Γιατί η κάμερα, στρέφει τέλος πίσω, προς το παράθυρο. Εκείνος δεν κοιτάζει πια, μόνο εμείς. H εικόνα αντιπροσωπεύει τον θάνατο και τη ζωή. Χωρίς πράξη, ούτε αίμα ούτε λόγο, ο θάνατος ορίζει τη ζωή που συνεχίζεται, γιατί εμείς βλέπουμε, χρώματα, κινήσεις, τον κόσμο. Ένα ακαταμάχητο «μεράκι»…»

Ταινίες που πλησιάζουν την προβληματική του Επάγγελμα ρεπόρτερ  είναι: Υπόθεση Καρλίτο  του Μπράιαν Ντε Πάλμα ,Νόρα Πρέντις  του Βίνσεντ Σέρμαν, Ο στρατηγός  Ντε Λα Ρόβερε του Ρμπέρτο Ροσελίνι, Η ωραία της ημέρας του Λουίς Μπουνιουέλ , Η κραυγή του Μικελάντζελο Αντονιόνι , Το αυγό του φιδιού του ΄Ινγκμαρ Μπέργκμαν ,Ο χορός των διεφθαρμένων του Μπερτράν Μπλιέ.

Υ.Γ Η επόμενη ταινία , του ίδιου αφιερώματος , την Δευτέρα  25 Φεβρουαρίου είναι το πολύκροτο  αριστούργημα του Αντρζέι  Κοντσαλόφσκι Το τρένο της μεγάλης φυγής .

Για οποιαδήποτε έγκυρη και έγκαιρη πληροφορία  γύρω από την δραστηριότητα της λέσχης  ανατρέχετε στο το kemes facebook  ή το kemes.wordpress.com