Κάποτε στα παιδικά μου χρόνια, που είχαμε μπουχτίσει τον πόλεμο, παίζοντας στις αλάνες ξυπόλυτοι και κακομοιριασμένοι, λέγαμε ένα τραγουδάκι μη γνωρίζοντας το ανάλογο ξενικό α-μπε-μπα-μπλόμ, και αυτό καθόριζε σαν κλήρωση την τύχη μας στο παιγνίδι:
Πήραμε πολλά κανόνια
Για να πολεμήσουμε
Την Αγγλία τη Ρωσία
Πόσα πήραμε;
Ο τελευταίος στο συλλαβισμό έλεγε ένα οποιοδήποτε αριθμό. Μετρούσαμε και εκεί που τελείωνε η αρίθμηση, εκείνος έβγαινε, έχανε ή κέρδιζε, ανάλογα. Τότε πολύ εύκολα αγοράζαμε κανόνια, 3, 5, 20, 50 λες και τα πληρώναμε; Με λόγια κτίζαμε ανώγεια και κατώγεια.
Όταν αραιά και που εμφανίζονταν στον ουρανό κάποιο αεροπλάνο φωνάζαμε με καμάρι:
-Ελληνικό, ελληνικό, ζήτωωωω!.. και ας είχαμε τότε ελάχιστα αεροπλάνα. Στις μέρες μας όλοι οι λαοί εξοπλίζονται και δουλεύουν οι παραγωγοί όπλων. Θα χρωστούν ακόμα και τα δισέγγονα μας.
Βρισκόμαστε στις παραμονές Χριστουγέννων και η πόλη μας, η Βέροια, ντύνεται στα γιορτινά της και τα δρώμενα συνεχίζονται. Φέτος ξεχωρίζει το φωταγωγημένο καράβι μαζί με τα ξωτικά του, στο χώρο της Εληάς, στην «Παραλία της Βέροιας». Είναι φυσικό να υπάρξουν καλοπροαίρετα ή μη σχόλια, που οι διοργανωτές των εκδηλώσεων έχουν συνηθίσει. Μόνον όποιος δεν δουλεύει δεν κάνει λάθη, λέει το ρητό. Άλλωστε μόνο τα δέντρα που βγάζουν καρπό πετροβολούνται.
Ο Νίκος Βουδούρης, Εx-Αιρετικά, στην ηλεκτρονική του ιστοσελίδα in veria γράφει: Να οργανωθούμε ρε παιδιά. Μια θάλασσα στη Βέροια ρε παιδιά!.
“Δεν ξέρω τι έσυρε το καράβι στην Εληά; Μα βλέποντας το η φαντασία μου οργιάζει… Και το όραμα για μια Βέροια όμορφη και… περήφανη (κατά το Χαρούλικο τσιτάτο) αρχίζει και ξεδιπλώνεται στο μυαλό μου”. Και βλέπει στην πόλη μας: θάλασσες, παραλίες, ηλιοκαμένα πρόσωπα, τουρίστες, κότερα, κρουαζιερόπλοια, φρέσκα ψάρια στην πόλη των φασουλονταβάδων, σουβενίρ, ξενοδοχεία, ταβέρνες , γαμπρούς για τις γεροντοκόρες και ….
Προσωπικά όταν προ ημερών αντίκρισα, από μακριά, το καραβάκι αστόλιστο, στο Πάρκο της Εληάς, σιγοτραγούδησα:
Ένα πλοίον ταξιδεύον με υπέροχον καιρόν
Αιφνιδίως εξοκείλει ανοιχτά των Αζορών…….
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης. Στίχοι: Μποστ (Μποσταντζόγλου Μέντης).
Ύστερα άρχισα να δικαιολογώ την παρουσία του καραβιού στον προαναφερόμενο χώρο, παίρνοντας το μέρος των οικολόγων που υποστηρίζουν την μη καταστροφή την φύσης κόβοντας τα έλατα. Ήξερα ότι το έθιμο του δέντρου έφεραν στην Ελλάδα οι Βαυαροί με τον βασιλιά Όθωνα. Kαι πάλι σκέφτηκα τι θα απογίνουν π.χ οι φυτωριούχοι του χωριού Ταξιάρχης Χαλκιδικής και οι ξυλεργάτες του;
Το έθιμο στολίσματος καραβιού, όπου υπήρχε, ήταν μάλλον στα νησιά ή στα παράλια μέρη. Στην Κεντρική και Δυτική Μακεδονία, ανήμερα ή την Παραμονή των Χριστουγέννων, οι κάτοικοι άναβαν μεγάλες φωτιές σε κεντρικές πλατείες για να ζεστάνουν το νεογέννητο Χριστό. Επίσης στα τζάκια μεγάλα κούτσουρα διατηρούσαν τη φωτιά όλη τη νύχτα για τον ίδιο σκοπό. Από την άλλη πώς γινόταν κάποιοι νονοί της ενδοχώρας στα βουνοχώρια και έντυναν τα βαφτιστήρια τους ναυτάκια; Αυτή ήταν μόδα που πέρασε.
Κάποια στιγμή άρχισα να αναρωτιέμαι ποιος έφερε το καραβάκι μας; Πονηρά σκεφτόμενος είπα ότι μάλλον ήταν πρόωρο δώρο του Αη-Βασίλη στην πόλη μας. Επειδή δεν μπορούσε να το φέρει μαζί του στο έλκηθρο, μάλλον το έστειλε με φορτωτική. Γιατί όμως το φόρτωσε με κανόνια, αφού τα Χριστούγεννα θεωρούνται γιορτή Αγάπης; Σίγουρα και ο Άγιος φέρνει τα δώρα που του ζήτησαν με γράμμα τους τα παιδάκια. Επίσης δωρίζει ό,τι φτηνά παιγνίδια στην παγκόσμια αγορά. Δε διστάζει να φέρει και πλαστικές απομιμήσεις όπλων. Φταίνε και οι γονείς. Απογοητεύτηκα όταν ξεθώριασε ο παραπάνω μύθος, γιατί οι Δημοτικοί Σύμβουλοι του Δήμου Βεροίας συζητούσαν έντονα για το κόστος του καραβιού.
Η Ελλάδα έχει κακές εμπειρίες από τις επισκέψεις πολεμικών στόλων των προστατών συμμάχων της. Κανονιοφόροι των Αγγλογάλλων ιστορικά πολιόρκησαν επανειλημμένα τον Πειραιά για να νουθετήσουν υποτίθεται την Ελλάδα. Αναφέρω σαν τέτοια αυτήν του 1854-1857, ή του 1916. Πέρα από τις πολεμικές ζημιές που δημιούργησαν, έφερναν και μεταδοτικές αρρώστιες όπως την χολέρα που σαν αγιάτρευτη ασθένεια θέριζε ζωές. Μόνο μετά το 1950, όταν ο Έκτος Αμερικάνικος Στόλος έκανε “φιλικές επισκέψεις” σε ελληνικά λιμάνια και κυκλοφόρησε το σλόγκαν:
-Κορίτσια ο Στόλος! Αυτοί είχαν το δολάριο!!.
Το 1909 η Ελλάδα αγόρασε το θωρακισμένο-καταδρομικό που ονομάστηκε Αβέρωφ. Με αυτό αυξήθηκαν τα εδάφη που απελευθερώθηκαν κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους. Ξεχώριζαν οι καμινάδες του, τα φουγάρα του που κάπνιζαν.
Και κάτι ακόμη για τη Βέροια. Ίσως θυμούνται τον πόντιο βιοπαλαιστή Μιχάλη Παρχαρίδη, που πωλούσε με καροτσάκι στους δρόμους φρέσκους, ζεστούς ξηρούς καρπούς. Είχε αναμμένα κάρβουνα κάτω από τις λαμαρίνες με τα προϊόντα του και έβγαζε τον παραγόμενο καπνό με δύο σωλήνες, μπουριά, φουγάρα. Οι περαστικοί και οι πελάτες του, βλέποντας τον αναδυόμενο καπνό βάφτισαν το καροτσάκι σε Αβέρωφ. Το ίδιο έγινε και με το αφεντικό του. Τον ονόμαζαν ΑΒΕΡΩΦ και τότε ακόμα που είχε το μαγαζάκι του στη γωνία των δρόμων Μητροπόλεως και Βενιζέλου γωνία. Αυτά τα γράφω με χιουμοριστική διάθεση.
Υστερόγραφο: ο Δήμος Τρικάλων ανακοίνωσε ότι το ύψος του χριστουγεννιάτικου δέντρου που τοποθέτησαν στην πόλη τους ξεπερνάει τα 33 μέτρα. Οι ανταγωνισμοί συνεχίζονται.
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ! ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ. ΒΥΖΑΣ
