“Σπάνιος άνθρωπος και δασκάλα η αείμνηστη Πόπη Χατζηδήμου” γράφει ο Δημήτρης Αθανασιάδης
Το κείμενο του Δημήτρη Αθανασιάδη, πρώην Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Δημοτικού Ωδείου Βέροιας, διαβάστηκε στην εκδήλωση μνήμης για τη δασκάλα του πιάνου του Ωδείου, Πόπη Χατζηδήμου, που πραγματοποιήθηκε στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και που οργάνωσε η Πόπη Φιρτινίδου.
far
Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί σπουδαστές
Λυπάμαι που σοβαροί λόγοι δεν μου επιτρέπουν να παρευρίσκομαι στη σημερινή εκδήλωση.
Θα ήθελα, όμως, να μου επιτρέψετε να μην απουσιάζω από την τιμή ενός σπάνιου ανθρώπου και δασκάλου, απευθύνοντας, έστω, λίγα λόγια.
Όταν το 1985 ήρθα στη Βέροια ως καλλιτεχνικός διευθυντής του νεοσύστατου τότε Δημοτικού Ωδείου που διαδέχτηκε τη Μουσική Σχολή, ύστερα από πρόταση του ιδρυτή της Μουσικής Σχολής και του Ωδείου Ευάγγελου Θεοφάνους και γνώρισα την Πόπη Χατζηδήμου, έλεγα μέσα μου πως μου φαινόταν απίθανο να συναντήσω στη Βέροια έναν τέτοιο άνθρωπο και δάσκαλο, με την ευρεία έννοια του όρου, μετά την περιπλάνησή μου σ’ ολόκληρη την Ευρώπη και τη γνωριμία μου με τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της μουσικής και γενικότερα της διανόησης του 20ου αιώνα.
Από την εποχή εκείνη της δεκαετίας του 1980 έχει κολήσει στη μνήμη μου η έκπληξη που δοκίμασα ακούγοντας να διδάσκει στην τάξη της, ανάμεσα στα άλλα, το κοντσέρτο για πιάνο του Gabriel Pierné, ενός Γάλλου συνθέτη με το Grand Prix de Rome (Μεγάλο Βραβείο της Ρώμης), μαθητή του Franck και του Massenet.
Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Ρωτούσα, τότε, σε Γάλλους φίλους μου μουσικούς, αν γνωρίζουν τη Βέροια και όταν μου απαντούσαν όλοι όχι, τους έλεγα, ότι η Βέροια γνωρίζει, όμως, τον συμπατριώτη τους Gabriel Pierné, που και αυτοί τον είχαν, σχεδόν, ξεχασμένο.
Θυμάμαι ακόμα, ότι δεν δυσανασχέτησε, όταν άρχισα να δίνω στους μαθητές της τάξης της για πρώτη φορά στην Ελλάδα τότε έργα της μουσικής πρωτοπορίας, που δεν είχαν ακόμα περάσει την πόρτα των σημαντικότερων μουσικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της Ευρώπης, εκτός από το στενό κύκλο του Ωδείου του Παρισιού, τα οποία έργα αντιμετώπιζε πάντα με τον πρέποντα σεβασμό και εκπαιδευτική αξιοσύνη, γεγονός που με οδήγησε, πολλές φορές, να υπερηφανεύομαι στους δημιουργούς τους στην Ευρώπη για τη δασκάλα αυτή της Βέροιας.
Για τα παραπάνω επικαλούμαι την μαρτυρία της Πόπης Φιρτινίδου για την έκπληξη που δοκίμασε ο διάσημος φίλος πιανίστας Roberto Szidon, όταν είδε στο πρόγραμμα των εξετάσεων της σπουδάστριας τότε Πόπης Φιρτινίδου έργο του δασκάλου μας της μουσικής πρωτοπορίας Olivier Messiaen, αλλά και την ικανοποίηση του ίδιου του συνθέτη, για το γεγονός ότι για πρώτη φορά ένα έργο του περνούσε τη συντηρητική πύλη της μουσικής εκπαίδευσης της χώρας μας τη δεκαετία του 1980.
Εδώ θα ήθελα να σημειώσω, ζητώντας την κατανόηση και τη συγγνώμη της Πόπης Φιτρινίδου, που οργανώνει τη σημερινή εκδήλωση, ότι το διδακτικό έργο και το εκπαιδευτικό και παιδαγωγικό ήθος της αείμνηστης Πόπης Χατζηδήμου βρήκαν τη συνέχειά τους ως σήμερα στο χώρο του Δημοτικού Ωδείου της Βέροιας με τους άξιους μαθητές της και κυρίως την Πόπη Φιρτινίδου και την Κατερίνα Κοκοζίδου, τις οποίες είχα τη χαρά να έχω ως συνεργάτες για πολλά χρόνια και να μου θυμίζουν, ότι οι διδακτικές, παιδαγωγικές και ηθικές αξίες δεν χάθηκαν με το χαμό της δασκάλας τους.
Το ήθος, όμως, αυτό της Πόπης Χατζηδήμου δεν επιβίωσε μόνο στο χώρο του Δημοτικου Ωδείου, αλλά και έξω από αυτό, τοπικά, πανελλήνια και σε παγκόσμια κλίμακα, με μαθητές της που διέπρεψαν στην προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική τους ζωή, τις επιστήμες, τις τέχνες και τα γράμματα και έχω την ευτυχία μετά από τόσα χρόνια να τους χαίρομαι και να τους εκτιμώ, γιατί η αείμνηστη δασκάλα τους, η Πόπη Χατζηδήμου, δεν τους προσέφερε μόνο τη γνώση ως στοιχείο της μουσικής εκπαίδευσης, αλλά και την αρετή του ήθους ως παράγοντα της γενικότερης παιδείας.
Κλείνοντας δεν θα κουραστώ να πω ακόμα μια φορά την άποψή μου, ότι οι αείμνηστοι Ευάγγελος Θεοφάνους και Πόπη Χατζηδήμου ήταν πολιτιστικοί ευεργέτες της Βέροιας, που έδωσαν στην πόλη με τη ψυχή τους, όχι τα χρήματα άλλων, αλλά το δικό τους υστέρημα και κυρίως έδωσαν απλόχερα τα σημαντικότερα αγαθά του πολιτισμού, το μόχθο, το ήθος και την καλλιτεχνική παιδεία και στους οποίους πολλοί Βεροιώτες και όχι μόνο οφείλουν το “ευ ζην”.
Σας ευχαριστώ
Δημήτρης Αθανασιάδης
