“Θάνος Μήτσαλας, μια γενναιόδωρη μουσική παρουσία” γράφει η Πόπη Φιρτινίδου
Η αίθουσα ‘ΕΡΙΑ’ του Πολυχώρου Πολιτισμού «Χρήστος Λαναράς» στη Νάουσα αποτέλεσε απόψε το λίκνο της συγκινητικής και συνάμα εντυπωσιακής μουσικής ενός μουσικού ώριμου, πλήρους και γοητευτικού . Η σχέση του Θάνου Μήτσαλα με την γενέτειρά του διαψεύδει την βιβλική ρήση πως «ουδείς προφήτης εν τη πατρίδι αυτού». Όπως είπε στην λιτή εισαγωγή του ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Τουρισμού Σταύρος Βαλσαμίδης, το κοινό καλωσόρισε «ένα παιδί της Νάουσας, έναν φίλο». Και ο Θάνος απάντησε στο καλωσόρισμα με ένα απαιτητικό και πολυπρόσωπο κιθαριστικό πρόγραμμα μέσα στο οποίο κινήθηκε με αξιοθαύμαστη ευκολία, πλαστικότητα ήχου, επαγγελματική επιστημοσύνη αλλά και εξαιρετική μουσικότητα.
Το πρόγραμμα, που εξ ολοκλήρου ανήκει στο κιθαριστικό ρεπερτόριο του 20ου και του 21ου αιώνα, ξεκίνησε με δύο κομμάτια του Ισπανού συνθέτη Joaquin Rodrigo, νοσταλγικά, με προφανείς τους απόηχους της καταγωγής του συνθέτη που ανέδειξε την λαϊκή μουσική της πατρίδας του στο μεγαλύτερο μέρος της μουσικής του παραγωγής. Ακολούθησε ένα έργο του Llobet από το 1908, που άξια μπορεί να σταθεί δίπλα στα βιολιστικά καπρίτσια του Niccolò Paganini ή τις πιανιστικές σπουδές υπερβατικής δεξιοτεχνίας του Ferenc Liszt. Πρόκειται για παραλλαγές πάνω σε ένα από τα πιο γνωστά μουσικά θέματα της Ισπανίας. O Θάνος έδωσε την έντονη ρυθμικότητα του θέματος μέσα στην διαφορετικότητα της κάθε παραλλαγής στις οποίες ο λυρισμός και η ακραία δεξιοτεχνία άλλες φορές εναλλάσσονται και άλλες συνυπάρχουν.
Στο τρίτο έργο του προγράμματος ο Θάνος σύστησε στο κοινό τον Bραζιλιάνο φίλο του Sergio Assad, τα έργα του οποίου δεν λείπουν από κανένα από τα ρεσιτάλ του τα τελευταία αρκετά χρόνια. Το έργο είναι αφιερωμένο σε έναν Καναδό παιδαγωγό της κιθάρας, είναι κατά τόπους έντονα δεξιοτεχνικό, ενώ σε άλλα σημεία νοσταλγικό και με ρομαντική διάθεση. Το πρώτο μέρος της συναυλίας έκλεισε την πρώτη παγκόσμια εκτέλεση του έργου του 2018 φαντασία σε ρε του νεότατου Ιταλού συνθετη Simone Iannarelli, το οποίο, μάλιστα, είναι αφιερωμένο στον Θάνο Μήτσαλα. O Θάνος χαρακτήρισε το έργο «ραψωδιακού χαρακτήρα» και όντως μια προσεκτική ακρόαση κάνει φανερή την ιστορία που διηγείται η μουσική σκέψη του ταλαντούχου συνθέτη. Οι εικόνες, άλλες ελπιδοφόρες, τρυφερές και ονειρικές, ενώ άλλες σοβαρές, απόκοσμες, ώρες ώρες έως και μακάβριες, φέρνουν (σύμφωνα με τον σολίστ) στο νου τον χαλασμό της Νάουσας.
Στο δεύτερο μέρος μάς εισήγαγε μια απόδοση του χειμωνιάτικου Μπουένος Άιρες από τον μεγάλο Astor Piazzolla, την οποία προσάρμοσε για την κιθάρα ο Assad. To έργο είναι γεμάτο ανάγλυφο πάθος, με προφανή χορευτικότητα που, όμως, σε τίποτα δεν αλλοιώνει την εσωτερικότητα και την ερωτικότητα της λατινοαμερικανικής ψυχής. Τα δύο έργα που ακολούθησαν, ήταν για άλλη μια φορά του Sergio Assad, με αντιθετικότητα χαρακτήρα: το πρώτο είναι άλλοτε σχεδόν νωχελικό και άλλοτε γεμάτο με ένα εσωτερικό κρυμμένο πάθος, ενώ το δεύτερο γεμάτο τεχνικές απαιτήσεις και με καταιγιστική εμφάνιση σύντομων μουσικών ιδεών που μοιάζουν να γεννιούνται η μια από την άλλη. Ακόμα πιο ακραία είναι η αντιθετικότητα στα ύφη των δύο επόμενων έργων, αυτών του Ιταλού συνθέτη Giuseppe D’ Angelo: το πρώτο είναι ονειρώδες, ώρες ώρες σχεδόν μινιμαλιστικό, ενώ το δεύτερο είναι ταραγμένο, αεικίνητο, σαν ομοβροντία πυροτεχνημάτων, δυναμικό και πολύχρωμο.
Το πρόγραμμα έκλεισε με άλλο ένα έργο του Assad, γεμάτο αναφορές στην αγαπημένη πόλη του συνθέτη, το Ρίο Ντε Τζανέιρο. Η μουσική, που βρίθει αναφορών στο βραζιλιάνικο φολκλόρ, με την νοσταλγία και την εξαιρετική εσωτερικότητα να δημιουργούν ένα δυνατό κοκτέιλ αισθήσεων και συναισθημάτων. Η εξοικείωση του Θάνου με το έργο ήταν παραπάνω από προφανής, η άνεση με την οποία ξεπερνούσε τεχνικές και ερμηνευτικές δυσκολίες καθηλωτική, ενώ η άρθρωση κάθε μιας νότας, το ακριβέστατο φραζάρισμα κάθε μουσικής ιδέας, η ευρύτατη ηχητική παλέτα πρόσφεραν το πιο γοητευτικό κλείσιμο της βραδιάς. Ή μάλλον θα πρόσφεραν, αν ο Θάνος δεν έπαιζε εκτός προγράμματος ένα ακόμα κομμάτι του Assad, τον γλυκύτατο αποχαιρετισμό από την μουσική της ιαπωνικής ταινίας καλοκαιρινός κήπος.
Ο Θάνος Μήτσαλας είναι ένας άνθρωπος με θετική αύρα, γενναιόδωρη μουσική παρουσία και την όμορφη πραγματική ζωή ενός φυσιολογικού ατόμου. Ταλαντούχος στην Τέχνη και τη ζωή, είναι ένας τυχερός, πλούσιος άνθρωπος.
Καθώς οδηγούσα μετά την συναυλία αναρωτιόμουν γιατί, άραγε, ένας τόσο καταξιωμένος καλλιτέχνης που ζει τόσο κοντά μας, απέχει τόσο πολύ από τα κιθαριστικά δρώμενα της Βέροιας. Να είναι τυχαίο; Να μην είναι τυχαίο;