Δήμητρα Σμυρνή
Έχει συμβεί κάποιες φορές η ταινία να ξεχνιέται και το μουσικό της θέμα να μένει. Αυτό δε σημαίνει ότι η ταινία δεν άξιζε στην εποχή της. Απλά δεν άντεξε στο χρόνο. Με την ταχύτητα που τρέχει ο κινηματογράφος τα τελευταία χρόνια, κάτι τέτοιο είναι απόλυτα φυσιολογικό. Ποιος για παράδειγμα θα ήθελε να ξαναδεί τη «Γέφυρα του Ποταμού Κβάι» των παιδικών μας χρόνων; Το μουσικό της θέμα όμως το αναπαράγουν ακόμα οι ορχήστρες και θα μπορούσε και να το σιγοσφυρίξει κανείς…
Τα παραπάνω δεν ισχύουν για ταινίες σαν το «Νονό» του Κόπολα, που θεωρείται μια από τις καλύτερες ταινίες του 20ου αιώνα, που η σκηνοθετική της ματιά και η φωτογραφία που αποτυπώνει ατμοσφαιρικά την εποχή, τής έχει προσδώσει μια διαχρονική ισχύ.
Τι θα ήταν όμως ο «Νονός» χωρίς τη μουσική του Νίνο Ρότα; Μπορούμε να τον φανταστούμε χωρίς αυτήν; Εδώ, στη συγκεκριμένη περίπτωση, μπορούμε να μιλάμε για απόλυτη ταύτιση ανάμεσα στο θέμα, την εικόνα και τη μουσική.
Ο Νίνο Ρότα, που γεννήθηκε στο Μιλάνο το 1911 και έγραψε στα 15 του μια όπερα κι ένα ορατόριο, φεύγει στην Αμερική μετά από προτροπή του διάσημου διευθυντή ορχήστρας Αρτούρο Τοσκανίνι.
Το παιδί-θαύμα του Μιλάνου επιστρέφοντας συνεργάζεται με τον Φεντερίκο Φελίνι, ντύνοντας με τη μουσική του τις σημαντικότερες ταινίες του, αλλά και με τον Φράγκο Τζεφιρέλι – «Ρωμαίος και Ιουλιέτα»- ώσπου η απόλυτη διεθνής αναγνώριση έρχεται με το μουσικό θέμα του «Νονού», που ταυτίζει και τον ίδιο και το σκηνοθέτη της με την ταινία.
Θέμα που αναδίδει πρωταρχικά έντονη νοσταλγία για τη χαμένη πια για τους ήρωές της πατρίδα, την Ιταλία. Ας μην ξεχνάμε ότι η ταινία αναφέρεται στην οικογένεια των Ιταλών Κορλεόνε που μετανάστευσαν στην Αμερική χτίζοντας την ιταλική μαφία, και ο Ρότα είναι κι αυτός Ιταλός. Πέρα από τη νοσταλγία, μεταφέρει μουσικά το αίσθημα του απρόοπτου και τραγικού που θα συμβεί, όπως μια ξαφνική μπόρα που θα σαρώσει τα πάντα μέσα σε μια ανοιξιάτική νύχτα.
Δεν είναι τυχαίο πως αυτή η μουσική του Νίνο Ρότα σχεδόν αντιγράφτηκε από άλλους μουσικούς ή, στην πιο αθώα περίπτωση, επηρέασε τόσο έντονα, ώστε να πει κανείς πως η μουσική τους… «θυμίζει» το συγκεκριμένο θέμα!
Το 1975 η παγκόσμια επίσημη αναγνώριση έρχεται με το Όσκαρ για τη μουσική του στον «Νονό ΙΙ».
Ο Νίνο Ρότα πέθανε σαν σήμερα, στις 10 Απριλίου του 1979, αφήνοντας σε όλους μας τη γεύση και τον απόηχο μιας μελωδίας, που φαίνεται πως μπορεί να συμπορεύεται με το χρόνο χωρίς να γερνά…
https://youtu.be/zBw8vUdtH2A
