Ο Τουλούζ Λωτρέκ της παρισινής Μπελ Επόκ
Δήμητρα Σμυρνή
Ο Ανρί ντε Τουλούζ Λωτρέκ υπήρξε γόνος παλιάς ξεπεσμένης αριστοκρατικής οικογένειας, που οι επιμιξίες που συνηθιζόταν στους κόλπους της, όπως και σε άλλες πολλές οικογένειες της ίδιας κοινωνικής τάξης, προκαλούσαν γενετικές ανωμαλίες σαν αυτήν που κυριολεκτικά σφράγισε τη ζωή του Λωτρέκ, αφήνοντάς τον έναν δυστυχισμένο νάνο, που δεν μπόρεσε ποτέ να ενταχθεί φυσιολογικά στον κοινωνικό ιστό.
Έτσι, αποζητώντας στα νεανικά του χρόνια την απομόνωση, στρέφεται με πάθος στη ζωγραφική και το ταλέντο του ανθίζει, καθώς είναι η μοναδική διέξοδος της φυσιολογικής ορμής του.
Βυθισμένος στη μέθη του χρώματος το «σπαταλά», επιμένοντας ιδιαίτερα στις γυναικείες φιγούρες, που δεν αποτελούσαν γι αυτόν παρά μόνο τη θέαση της γυναίκας από τη πλευρά της πληρωμένης διασκέδασης. Ο έρωτας, ο έρωτας της συναισθηματικής ανταπόκρισης, ήταν απαγορευμένος από τη σωματική του ανωμαλία.
Η φυσιολογική πικρία που του δημιουργεί αυτή η στέρηση μετατρέπεται σε μια εκτόνωση στη ζωγραφική, όπου το χρώμα και η κίνηση των μορφών – ιδιαίτερα γυναίκες που χορεύουν- δένονται σ΄ ένα αδιάσπαστο σύνολο, αποτυπώνοντας με πάθος τη νυχτερινή ζωή του Παρισιού.
Θαμώνας καθημερινός των μπαρ και ιδιαίτερα του περίφημου Μουλέν Ρουζ, ξοδεύει τις ώρες του σ αυτά, αναπνέοντας τον αέρα της παρακμής και μετατρέποντάς τον σε εικόνα.
Οι πίνακές του όσο περνά ο καιρός ξεφεύγουν από την καθιερωμένη απεικόνιση και σιγά- σιγά, έχοντας και την πολύτιμη πείρα του χαράκτη, τον οδηγούν στη σύλληψη και την τεχνική της αφίσας. Για πολλούς ο Λωτρέκ είναι και ο πρώτος αφισογράφος και μάλιστα με μια οπτική που αγγίζει το μοντέρνο πολλά χρόνια πριν η ίδια η ιδέα της αφίσας ωριμάσει.
Ο Λωτρέκ πεθαίνει πολύ νέος από σύφιλη, αλλά τα έργα του παραμένουν αποκτώντας με το χρόνο αμύθητη αξία και αποτυπώνοντας μια εποχή.