«Μη με πυροβολείτε. Είμαι ο Τσε Γκεβάρα και αξίζω περισσότερο ζωντανός παρά νεκρός».
Η δολοφονία του Τσε Γκεβάρα.
«Δεν υπάρχουν σύνορα σε αυτόν τον αγώνα μέχρι θανάτου. Δε μπορούμε να είμαστε αδιάφοροι για ότι συμβαίνει οπουδήποτε στον κόσμο. Η νίκη κάθε χώρας ενάντια στον ιμπεριαλισμό είναι και δικιά μας νίκη, όπως η ήττα οποιασδήποτε χώρας είναι και δικιά μας ήττα».
Μετά τη σύλληψή του στη βολιβία
Εγκλωβισμένος από τις Βολιβιανές αρχές ο Τσε και οι σύντροφοί του και ενώ ο κλοιός έσφιγγε γύρω τους, δεν άργησε να πέσει στα χέρια των διωκτών του. Οι ειδικές δυνάμεις, εκμεταλλευόμενες τις πληροφορίες από ντόπιους χωρικούς, τον συνέλαβαν ύστερα από σύντομη μάχη στις 8 Οκτωβρίου 1967 στην τοποθεσία Κεμπράδα Ντελ Ιούρο. Σύμφωνα με κάποιους στρατιώτες, ο Τσε φώναξε στους στρατιώτες: «Μη με πυροβολείτε. Είμαι ο Τσε Γκεβάρα και αξίζω περισσότερο ζωντανός παρά νεκρός». Πάνω του βρέθηκε το ημερολόγιο που κρατούσε για τη δράση του στη Βολιβία. Η πρώτη εγγραφή ήταν στις 7 Νοεμβρίου 1966 και η τελευταία στις 7 Οκτωβρίου 1967 την παραμονή της σύλληψής του. Την επομένη μέρα, ο Τσε Γκεβάρα εκτελέστηκε σε μία αίθουσα ενός εγκαταλελειμμένου σχολείου στο χωριό Λα Χιγκέρα. Ο εκτελεστής του ήταν ο λοχίας Μάριο Τεράν,(“Τσε Γκεβάρα” του Νίκου Μπογιόπουλουπου) έδωσε μάχη με τους συναδέλφους για το ποιος θα έχει την τιμή να σκοτώσει τον διακεκριμένο αιχμάλωτο. Με διαταγή του δικτάτορα Μπαριέντος, τον πυροβόλησε με τέτοιο τρόπο, ώστε να φανεί ότι σκοτώθηκε σε μάχη.
…ποζάρουν δίπλα στον δολοφονημένο Τσε
Η σορός του 39χρονου επαναστάτη μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο του Βαγιεγκράντε για να επιδειχθεί στους εκπροσώπους του Τύπου. Ακολούθως, ένας στρατιωτικός γιατρός τού ακρωτηρίασε τα δύο χέρια, ως αποδεικτικό στοιχείο και στη συνέχεια το υπόλοιπο της σορού του τάφηκε σε άγνωστο σημείο.
Ωστόσο, τριάντα χρόνια μετά τη δολοφονία του, το 1997, όταν άρχισαν οι ανασκαφές από Αργεντίνους και Κουβανούς επιστήμονες, για τη σορό του Τσε Γκεβάρα, που ήταν θαμμένη, όπως έλεγαν οι πληροφορίες, μαζί με άλλους 4 συντρόφους του, σε ομαδικό τάφο στο κοντά στο αεροδρόμιο του Βαγιεγκράντε, στη Βολιβία και, σκάβοντας πέντε χιλιάδες τ.μ., αποκαλύφτηκε ο τάφος του. Τα οστά του μεταφέρθηκαν στην Κούβα και τάφηκαν στο Μαυσωλείο της Σάντα Κλάρα, όπου δόθηκε η καθοριστική μάχη της Κουβανικής.
Δεν είναι και τόσο εύκολο να σκάβεις με το φτυαράκι σου και να ξέρεις ότι σε λίγο θα αγγίξεις τα οστά του κομαντάντε, θα αγγίξεις το κρανίο του, τα ακρωτηριασμένα χέρια του. Σε πιάνει δέος και σύγκρυο πως σε λίγο θα δεις τον Άγιο Che μπροστά σου. Θα λυγίσεις, όσο και επαγγελματίας αρχαιολόγος- ερευνητής κι αν είσαι. Σε αυτή τη θέση βρέθηκε και ο Έκτορ Σότο, ο Κουβανός ανθρωπολόγος, που είχε παραλύσει και δεν μπορούσε να σκάψει ούτε με το κουτάλι του, λέγοντας ξανά και ξανά, σαν ρομπότ, στον επικεφαλής της ομάδας, “δεν μπορώ να τον αγγίξω”…..
Εκτενές απόσπασμα του ντοκιμαντέρ “ΤΣΕ ΓΚΕΒΑΡΑ: ΤΟ ΣΩΜΑ ΚΑΙ Ο ΜΥΘΟΣ”, ιταλικής παραγωγής του 2007. Το ντοκυμαντέρ πραγματεύεται την ανακάλυψη της σορού του Τσε και των συντρόφων του το 1997 στη Βολιβία. Δημιουργοί: Stefano Missio, Raffaele Brunetti.
***********
Μια μοναδική ερμηνεία του τραγουδιού από Jan Garbarek (saxophones, flute), Rainer Bruninhaus (piano), Eberhard Weber (basse), Marilyn Mazur (percussions)
«Η ζωή ενός ανθρώπινου πλάσματος αξίζει ένα εκατομμύριο φορές περισσότερο απ’ την περιουσία του πλουσιότερου ανθρώπου στη Γη»- Τσε Γκεβάρα