Oι Πίτες είναι το κατεξοχήν φαγητό των Βλάχων. Είναι κοινά αποδεκτό ότι η ‘βλάχικη πίτα’ είναι η περισσότερο φημισμένη. Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία πιτών στα βλαχοχώρια και γενικά στα αστικά κέντρα, όπου υπήρχαν και υπάρχουν Βλάχοι. Συνήθως τις ονόμαζαν ανάλογα με τη γέμιση τους: τυρόπιτα, λαχανόπιτα, πρασόπιτα, κολοκυθόπιτα, χορτόπιτα, τσουκνιδόπιτα, σπανακόπιτα, κρεατόπιτα, ρυζόπιτα, κουρκουτόπιτα (πλατσίντα), πίτα πισπιλίτα, πίτα μασόντρα, μανιταρόπιτα (ντι μπουρέτς), καλαμποκόπιτα, μελιτζανόπιτα, πίτα με συκώτι, κοτόπιτα, μπατζίνα, γαλατόπιτα, τραχανόπιτα, ζυμαρούλα κλπ.
Οι πίτες μπορούσαν επίσης να γίνουν και στριφτές. Είναι φυσικό να διαφέρουν οι τεχνικές παρασκευής πίτας στα βλαχοχώρια και τα βλάχικα αστικά κέντρα της Ελλάδας, εκείνο όμως που είναι κοινό βρίσκεται στο γεγονός ότι οι βλάχες έφτιαχναν και φτιάχνουν νοστιμότατες και παραδοσιακές πίτες.
Το χαρακτηριστικό των πιτών, που οι βλάχες από το Ανατολικό Βέρμιο (Σέλι, Ξηρολίβαδο, Κουμαριά) έφτιαχναν, είναι η τεχνική του ‘ήλιου’. Έκαναν συνήθως τυρόπιτα (πίτ. κου κάσιου), πρασόπιτα, χορτόπιτα (πίτ. κου βιάρτζ.) που μπορεί να ήταν με τσουκνίδια (ντι ουρτζ΄.τς) και νηστίσιμη (μάρσινα), με λάπατα (ντι στέϊ) κ.α., γαλατόπιτα (πίτ. ντι λάπτι), γλυκιά πίτα (πίτ. ντούλτσ.), ριζόπιτα (με 15 ξεχωριστά φύλλα), κολοκυθόπιτα. πίτα μπατζάρα, πίτα με κρεμμύδια νηστίσιμη κλπ.
Φέτος στο Ξηρολίβαδο, ημέρα Πέμπτη (28.07.2016, 8μ.μ.) με αυθόρμητη συμμετοχή και με διάχυτη την αγάπη προς την παράδοση αναβίωσε και πάλι η καθιερωμένη ‘Γιορτή της Πίτας’ την οποία διοργανώνει ο Πολιτιστικός Όμιλος Ξηρολιβάδου κάθε καλοκαίρι. Οι Ξηρολιβαδιώτισσες συμμετείχαν στην γιορτή με τις πίτες τους που, με ιδιαίτερο μεράκι, ξεχωριστή τεχνική και παλιές παραδοσιακές οικογενειακές συνταγές, ετοίμασαν.
Οι πίτες εκτέθηκαν σε μεγάλη τραπεζαρία στην αυλή του Πολιτιστικού Κέντρου και αφέθηκαν στον θαυμασμό των Ξηρολιβαδιωτών και των πολυπληθών φίλων του χωριού, που παρευρέθηκαν στην εκδήλωση. Κατόπιν, οι πίτες μοιράστηκαν σε όλο τον κόσμο, ο οποίος έμεινε απόλυτα ικανοποιημένος.
Πρέπει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά ο ιερέας του χωριού, π. Ιωάννης, με παρούσα την εκκλησιαστική επιτροπή ευλόγησε την συγκεκριμένη εκδήλωση και επισήμανε την αναγκαιότητα της έμπρακτης συνύπαρξης της Παράδοσης με την Ορθοδοξία σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις του χωριού.
Συμμετείχαν – με τις γευστικότατες δημιουργίες τους – οι παρακάτω γυναίκες:
- Αράπη Μαρία – Γαλατόπιτα.
- ‘Το Γρέκι του Βασίλη’ – Πράσο και κιμά.
- Βασιάδη Νούλη – Γαλατόπιτα.
- Γκαγκανιάρα Ιφιγένεια – Γαλατόπιτα.
- Γκόσκινου Νούλα – Σπανακοτυρόπιτα.
- Ευθυμίου Ανούλα – Τυρόπιτα.
- Καραγεωργίου Τάνια – Πρασοτυρόπιτα.
- Καραμήτρου Χρύσα – Τυρόπιτα.
- Κουτόβα Δήμητρα – Σπανακόπιτα.
10 Καραγεωργίου Νιόβη – Σπανακόπιτα.
- Κόγια Σοφία – Τυρόπιτα.
- Κουτόβα Φωτούλα – Τυρόπιτα.
- Μπαζάκα Ζωή – Μάρσινα.
- Μπλατσιώτη Καλλιόπη – Τυρόπιτα και Κέϊκ.
- Νοβάκη Ελένη – Τυρόπιτα.
- Πίκου – Ιντζιάδου Σοφία – Γαλατόπιτα.
- Πολιτίκου Φανή – Κιμαδόπιτα.
- Τζιώλα Μπέτυ – Κρεμμυδόπιτα.
Η γιορτή ολοκληρώθηκε με το παραδοσιακό γλέντι στον χώρο του Πολιτιστικού Κέντρου Ξηρολιβάδου, στο οποίο δικαιωματικά πρωτοστάτησαν οι γυναίκες του χωριού.
