“Ληξιπρόθεσμες οφειλές: Όταν οι λέξεις χάνουν το νόημα της αλήθειας τους” γράφει η Ζωή Χασιούρα

Ως τον Ιούνιο αναμένεται να εισρεύσει στην αγορά ένα μέρος αυτών, ύψους 1,8 δις, τα οποία θα διατεθούν σταδιακά για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Η ανάλυση που ακολουθεί, δείχνει ποιές είναι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές και ποιό πραγματικά είναι το ύψος τους σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

Ληξιπρόθεσμες οφειλές είναι οι υφιστάμενες υποχρεώσεις των φορέων Γενικής Κυβέρνησης προς τρίτους, οι οποίες δεν κατέστη δυνατόν να εξοφληθούν μετά την παρέλευση 90 ημερών από την ημερομηνία οφειλής (είτε αυτή προκύπτει από την ημερομηνία έκδοσης παραστατικού εξόδου είτε από συμβατική υποχρέωση), ενώ οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων περιλαμβάνουν στοιχεία εκκρεμών επιστροφών για τις οποίες έχει εκδοθεί και εκκαθαριστεί το σχετικό ΑΦΕΚ (ατομικό φύλλο έκπτωσης).

Σύμφωνα με τους κανόνες του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ΕΣΟΛ), φορείς Γενικής Κυβέρνησης είναι:

• η Κεντρική  κυβέρνηση, τα Υπουργεία, η Βουλή των Ελλήνων και η Προεδρία της Δημοκρατίας,
• οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ),
• οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ),
• λοιπά νομικά πρόσωπα.

Στο Δελτίο Μηνιαίων στοιχείων Γενικής Κυβέρνησης Μαρτίου 2016 του Γενικού Λογιστηρίου που εκδόθηκε τον Απρίλιο, η ανάλυση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων έχει ως εξής:

1. Οφειλές υπουργείων 655 εκατ. ευρώ 31/3/2016 από 451 εκατ. 31/12/2015, αυξήθηκαν κατά 204 εκατ. ευρώ.
2. Χρέη ασφαλιστικών ταμείων 2,876 δις ευρώ το Μάρτιο 2016 από 2,765  δις 31/12/2015, αυξήθηκαν κατά 111 εκατ. ευρώ. Από τις οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων το μεγαλύτερο μέρος είναι υποχρεώσεις του ΕΟΠΥΥ δηλ. 1,684 δις.  ευρώ 31/3/2016.  Επίσης, ένα σημαντικό μέρος των ληξιπρόθεσμων  οφειλών των ασφαλιστικών ταμείων είναι παροχές «εφάπαξ» προς ασφαλισμένους που έχουν συνταξιοδοτηθεί. Το ποσό ανέρχεται σε 663 εκατ. ευρώ στο τέλος του Μαρτίου έναντι των 586 εκατ. ευρώ  στο τέλος του Δεκεμβρίου 2015, δηλ. αύξηση μη καταβληθέντων 77 εκατ. ευρώ.
3. Οι οφειλές των ΟΤΑ ανήλθαν σε 358 εκατ. ευρώ στο τέλος Μαρτίου 2016 από 290 εκατ. το 31/12/2015. Αύξηση ληξιπρόθεσμων  68 εκατ. ευρώ. Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων  έφθασαν τα 1,146 δις ευρώ στο τέλος Μαρτίου από 931 εκατ. ευρώ 31/12/2015. Αυξήθηκαν κατά 215 εκατ. ευρώ στο α’ τρίμηνο 2016.
4. Τα χρέη των λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ανέρχονται στο ποσό των 540 εκατ. ευρώ 31/3/2016. (Λοιπά νομικά πρόσωπα είναι ΔΕΚΟ, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ, ΝΠ Κοινωφελούς χαρακτήρα, Επιχειρήσεις που εποπτεύονται από τον ευρύτερου δημοσίου τομέα και τους  ΟΤΑ. Η αύξηση του ποσού οφείλεται στην ένταξη νέων Φορέων κατά την  επικαιροποίηση  των στοιχείων του Μητρώου Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, ΜΦΚΓ, της ΕΛΣΤΑΤ).
5. Οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων διαμορφώθηκαν στα 1,099 δις ευρώ 31/3 από 1,287 δις  31/12/2015. Η μοναδική μείωση που σημειώθηκε στο α’ τρίμ.2016.

Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών μέχρι τον Μάρτιο του 2016 ξεπερνάει το ποσό των 5,5 δις ευρώ με αυξητική τάση από τον Ιανουάριο του 2015. Οι μηνιαίοι ρυθμοί αύξησης των οφειλών μέχρι και τον Μάρτιο 2016 φαίνονται στο παρακάτω διάγραμμα.

Η αυξητική τάση των χρεών του Δημοσίου είναι αναμενόμενη μέσα σε ένα υφεσιακό οικονομικό περιβάλλον με μηδενικούς ρυθμούς ανάπτυξης, περιορισμένη  επενδυτική, επιχειρηματική δραστηριότητα και εξαγωγές, που ελαχιστοποιούν τα έσοδα του. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το εμπορικό Ισοζύγιο για το διάστημα Ιαν.- Μαρτ. 2016 παρουσιάζει έλλειμμα 7,6%. Η αύξηση των εισαγωγών φτάνει στο 3,3% για το ίδιο διάστημα ενώ μαζί με τα καύσιμα οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8,9%. Ειδικά στο λιανικό εμπόριο, η υποχώρηση του κύκλου εργασιών (τζίρου), έρχεται σε αντίθεση με τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης για ανάκαμψη της οικονομίας. Καθώς τα εισοδήματα και η αποταμίευση παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, η όποια καλύτερη επίδοση της κατανάλωσης πραγματοποιείται εις βάρος  των καταθέσεων των νοικοκυριών.

Η αποκαρδιωτική εικόνα της μείωσης των εσόδων του κράτους επιβεβαιώνεται  από τα επίσημα  στοιχεία  του ΓΕΜΗ (Γενικό Εμπορικό Μητρώο) για τη διαγραφή των επιχειρήσεων όλων των νομικών μορφών από την αρχή της χρονιάς μέχρι 31 Μαΐου. Ενισχύεται δε αν λάβουμε υπόψη την μειωμένη ίδρυση νέων εταιρειών. Το Ισοζύγιο μεταξύ συστάσεων και διαγραφών από το 2013 και μέχρι σήμερα είναι αρνητικό.

Πλήθος Διαγραφών

Οι επιχειρήσεις που κλείνουν δυστυχώς αφήνουν μια σειρά νέων οφειλών τόσο προς τρίτους όσο και προς το δημόσιο. Τα τακτικά φορολογικά έσοδα και τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων τόσο των αυτοαπασχολούμενων όσο και των εργαζόμενων συνεχώς μειώνονται. Στον υπερπληθυσμό  των ανέργων έχουμε συνεχώς νέες εισροές. Η ανεργία στην Ελλάδα βρίσκεται σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat σε ποσοστό 24,7% ενώ το 51% αυτού του ποσοστού είναι νέοι ηλικίας μέχρι  26 ετών.

Γίνεται λοιπόν κατανοητό ότι τα ποσά των δόσεων που  θα εισρεύσουν στην αγορά δεν είναι τέτοια ώστε να δημιουργούν αυτό το κλίμα αισιοδοξίας που προσπαθεί να καλλιεργήσει η Κυβέρνηση προς τις επιχειρήσεις, τους φορολογούμενους, τους συνταξιούχους, τους ανέργους.

Η συνεχόμενη υποχώρηση στις απαιτήσεις των δανειστών των προηγούμενων κυβερνήσεων, που συνεχίζεται και από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, δεν δημιουργεί τίποτε άλλο από νέα προαπαιτούμενα.

Οι  νέες μνημονικές παραχωρήσεις που ψηφίζονται σωρηδόν και επειγόντως, είτε με μορφή νομοσχεδίων είτε με μορφή τροπολογιών, δεν έχουν παρά να θυμίσουν στον  ελληνικό λαό το παιδικό τραγούδι «σας δώσαμε, σας δώσαμε φλουρί κωνσταντινάτο, μας δώσατε, μας δώσατε βαρέλι δίχως πάτο».