“Φεύγοντας αργά το βράδυ από το στρατόπεδο αφήσαμε το μυαλό μας στους πρόσφυγες…” Γράφει η Ελένη Παπαδοπούλου

Συνεχόμενες μέρες βροχής, αέρα, χαλαζιού και χιονιού παντού, σ’  αυτή τη χώρα τις τελευταίες μέρες, με τις χαμηλές θερμοκρασίες, που κυριολεκτικά μας έφεραν πίσω το χειμώνα, που νομίσαμε ότι …γλυτώσαμε για φέτος.

Σήμερα όμως, ο ήλιος έλαμψε και φώτισε τη Βέροια. Το έκανε, έστω με το ζόρι, και στα πρόσωπα των τριακοσίων από την Ειδομένη. Το πρώτο  ξημέρωμα για τριακόσιους πρόσφυγες σήμερα στο στρατόπεδο Αρματολού Κόκκινου στις Βαρβάρες του Δήμου της Βέροιας, ήρθε μαζί με την παρουσία των κατοίκων της πόλης  να βρίσκονται αυθόρμητα εκεί, μπροστά στο στρατόπεδο, έτοιμοι να προσφέρουν ό,τι μπορούν στους νεόφερτους. Το είχαν κάνει ήδη πολλοί και πολλές στην Ειδομένη και αλλού.

Η διακριτική παρουσία της αστυνομίας ήταν εκεί.  Ο στρατός, η εκκλησία ο δήμος επίσης, όπως και κάτοικοι του χωριού με ερωτήματα  αλλά και ανησυχίες. Οι δημοσιογράφοι από τους πρώτους, όπως και οι εκπρόσωποι του  ΟΗΕ και των Γιατρών χωρίς Σύνορα.

Το χθεσινοβραδινό γεγονός με τους άγνωστους-γνωστούς μαυροντυμένους, που εμπόδιζαν την αποβίβαση των προσφύγων, είναι ξένο για όλους τους παρόντες, την τοπική κοινωνία και συλλήβδην κατακριτέο.

Δεν χαρακτηρίζουν αυτοί το χωριό μας, είπε ο Γιώργος. Δεν τους γνωρίζουμε.  Αλλά δεν έπρεπε ο Δήμος να μας ενημερώσει;

Κατά τις 12 το  μεσημέρι επέστρεφαν στο στρατόπεδο οι πρώτοι μετανάστες, που βγήκαν στη γύρω περιοχή για ψώνια από το χωριό. Μίλησαν με τους κατοίκους, ψώνισαν από τα μαγαζιά και γύρισαν με ένα μικρό ελληνικό λεξιλόγιο γραμμένο σε πρόχειρο χαρτί, που βγήκε αυθόρμητα από την τσέπη του Τζαμάλ. Ήρθε από την Ειδομένη μαζί με τους άλλους.

«Είναι όλοι καλοί εδώ στην Ελλάδα, όλοι θέλουν να βοηθήσουν. Να το πείτε, λέει στο δημοσιογράφο που βιντεοσκοπεί. Είμαι μηχανολόγος ηλεκτρολόγος και αναζητώ καλύτερη μοίρα στην Ολλανδία, Γαλλία ή Γερμανία. Αυτές οι χώρες υποστηρίζουν τους πρόσφυγες που θα ζητήσουν άσυλο, για 2-3 μήνες, μέχρι να μπορέσουν να τα καταφέρουν μόνοι τους. Εδώ, είναι καλύτερα από την Ειδομένη. Μας δίνουν όλους φαγητό με το κουπόνι, δεν έχει ουρές.»

Μπήκαμε μέσα στο στρατόπεδο με μια ομάδα πρωτοβουλίας κατοίκων της πόλης. Προχωρήσαμε στο μονοπάτι της πάλαι ποτέ Μεραρχίας Πυροβολικού. Το ανοιξιάτικο τοπίο δίπλα στο ποτάμι σε πλήρη αντίθεση με όσα είδαμε μέσα στα κτήρια του στρατού, στον καταυλισμό των μεταναστών.

Οικογένειες και πολλά παιδιά τριγύρω, καλοσυνάτα αν και  κουρασμένα πρόσωπα, με τα παιδιά τους από το χέρι ή αγκαλιά  και με προσπάθεια να χαμογελάσουν, για να μας χαιρετίσουν όλοι.  Περιφρουρούν το χώρο τους, την ασφάλεια, την καθαριότητα.

«Ελάτε να σας δείξουμε το δωμάτιό μας, έχω τέσσερα παιδιά και η αδελφή μου τέσσερα. Αυτή είναι η μαμά μας».  Σε άπταιστα αγγλικά.

Το μεγαλύτερο ήταν 10 χρονών και έχει ανάγκη από ινσουλίνη. Για το μικρότερο που κοιμάται στο ριλάξ, μας δείχνουν τα χαρτιά του ΑΧΕΠΑ.   Πρέπει μέσα σε 2 μήνες να κάνει εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς… Το άλλο, στην   αγκαλιά, έχει βήχα. Παιδικό γάλα χρειάζονται, αλλά πού να αποστειρώσεις το νερό; Που να κάνουν  μπάνιο με το κρύο, ένα μήνα τώρα;

Κοιμούνται κατάχαμα στο μωσαϊκό, στην καλύτερη περίπτωση μέσα σε σακίδια ύπνου, κυρίως όμως πάνω σε λεπτές κουβέρτες του στρατού. Δίπλα μια σακούλα με ξεροκόμματα, τίποτε άλλο.

Έξω στην υπαίθρια βρύση, χωρίς λεκάνη, μια γυναίκα πλένει το μπουφάν στα χέρια, το ίδιο και στη διπλανή βρύση μια άλλη. Και τα παιδιά εκεί από κοντά, μέσα στα νερά. Το τρίχρονο παραπέρα, έκοψε ένα πράσινο φυλλαράκι τριφύλλι και παίζοντας το μιλά.

Μπλε χημικές τουαλέτες απλωμένες σε όλο το χώρο.

Οι ανάγκες ατελείωτες. Ιατρικό και νοσοκομειακό υλικό, φάρμακα, παιδικό γάλα και πάνες, ρούχα, κουβέρτες, στρώματα, παιχνίδια, μάρσιποι για τα βρεφούδια που είναι κολλημένα μέρα- νύχτα πάνω στις μαμάδες τους. Σίγουρα κάποια από αυτά, μικροί Ναζωραίοι, γεννήθηκαν στο δρόμο.

Συναντήσαμε τους ανθρώπους του ΟΗΕ, από Αγγλία, Ισπανία, Κένυα, Αυστραλία. Προσπαθούν να συντονίσουν και να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των ανθρώπων στο στρατόπεδο και  οι εθελοντές της τοπικής κοινωνίας είναι περισσότερο από ευπρόσδεκτοι στο έργο τους.

Θα συναντηθούμε λοιπόν, αύριο Κυριακή 27/3, στις 11.00 στου Σερεμέτα. Ελπίζουμε να υπάρχει και εκπρόσωπος του Δήμου, ο  οποίος είναι ήδη έτοιμος να παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια. Όλοι το θέλουμε και μαζί μπορούμε.

Συντονισμός χρειάζεται και θα τα καταφέρουμε. Να είστε εκεί.

Αν λίγο το ψάξουμε, στο τέλος είμαστε ή έχουμε μετανάστες.

Απόγευμα της ίδια μέρας στο στρατόπεδο της Αγίας Βαρβάρας

Άρχισαν να έρχονται και να διατίθενται στους πρόσφυγες τα υλικά του ΟΗΕ και του  στρατού. Υποστρώματα, κουβέρτες, είδη υγιεινής, τρόφιμα για ενήλικες και μωρά. Τα στοιχειώδη.

Μόλις είχαν αναχωρήσει τα μέλη της Ομάδας Γυναικών Ελλάδας, ΟΓΕ, αφού ενημερώθηκαν και κατέγραψαν  τις ανάγκες των προσφύγων, για να επιστρέψουν αύριο.

Βρεθήκαμε εκεί στις 6 το απόγευμα,  μια ομάδα φίλων και τα παιδιά της World Help από τη Βέροια. Έλεγχος  στην είσοδο του στρατοπέδου. Με το συντονισμό του κλιμακίου του ΟΗΕ πακετάραμε τα υποστρώματα και κάναμε τη διανομή τους μαζί με το υλικό υγιεινής, και με τη βοήθεια των στρατιωτών της βάρδιας. Ζεστό νερό και γάλα σκόνη  για γάλα και πάνες για τα μωρά. Ευτυχώς, που φέρανε τα παιδιά του ΠΑΟΚ τους απαραίτητους βραστήρες. Παίρνουν βραστό νερό μέσα σε άδεια πλαστικά δοχεία νερού και φεύγουν ικανοποιημένοι.

Η Τζην συνόδεψε κάποιους στο νοσοκομείο και επέστρεψε, για να ενημερώσει την οικογένεια για την κατάσταση της γυναίκας που έμεινε μέσα για  περαιτέρω έλεγχο. Πόσοι άλλοι όμως –κυρίως παιδιά- χρειάζονται επειγόντως ιατρική περίθαλψη! Βράζουν από το βήχα τα στηθάκια των μωρών, φανερά υποσιτισμένων.

Ξεκάθαρο, στο πρόσωπο όλων που εθελοντικά και αυτόκλητα βρέθηκαν εκεί απόψε, ήταν το βλέμμα της διάθεσης για προσφορά στις δύσκολες αυτές ώρες.

Φύγαμε αργά τη νύχτα, αφού αποσύρθηκαν όλοι στους χώρους τους. Το μυαλό μας να αρνείται να μας ακολουθήσει. Θα το βρούμε αύριο εκεί, όπου το αφήσαμε, στο στρατόπεδο με τους πρόσφυγες.

Η Ελένη Παπαδοπούλου είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στην Πολυτεχνική Σχολή του ΑΠΘ

Βέροια 26/3/2016