Στις αρχές Φεβρουαρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε στη δημοσιότητα τις «χειμερινές» εκτιμήσεις της για το 2015 και τις προβλέψεις για το 2016 και το 2017, για την πορεία των οικονομιών των 28 κρατών-μελών της Ε.Ε.
Πριν εξετάσουμε σε ποιο σημείο θα φτάσουν, σύμφωνα με τις προβλέψεις αυτές, τα βασικά μεγέθη της ελληνικής οικονομίας, θα πρέπει να θυμίσουμε το πόσο έξω έχουν πέσει οι προηγούμενες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ελληνική οικονομία την περίοδο 2010-2014.
Το ίδιο συνέβη και με τις περυσινές προβλέψεις της για τα έτη 2015, 2016 και 2017. Πέρυσι για τα έτη αυτά η ανάπτυξη που προέβλεπε ήταν 1,0%, 2,5% και 3,6%. Οι αντίστοιχες φετινές για τα ίδια έτη είναι 0,0%, -0,7% και 2,7%.
Η απόκλιση των πραγματοποιήσεων από τις προβλέψεις οφείλεται, κατά κύριο λόγο, στα λάθη που έγιναν στους υπολογισμούς των συνεπειών των μέτρων των Μνημονίων.
Οι συνέπειες αυτές έχουν προκαλέσει πρωτοφανή καταστροφή της ελληνικής οικονομίας και επισωρεύσει αβάστακτα βάρη στις πλάτες τους ελληνικού λαού. Παρά, όμως, τις επώδυνες αυτές συνέπειες, η τετράδα (το «κουαρτέτο») των δανειστών επέβαλε το τρίτο Μνημόνιο στη χώρα μας και πιέζει ασφυκτικά την κυβέρνηση για την εφαρμογή των σκληρών μέτρων που προβλέπονται σ’ αυτό.
Υποθέτω ότι οι πρόσφατες προβλέψεις που προαναφέρθηκαν για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2016 και 2017 στηρίζονται στις εκτιμώμενες από τους δανειστές επιπτώσεις των μέτρων του τρίτου Μνημονίου που άρχισε ήδη να εφαρμόζεται. Παρά τις αποκλίσεις που προαναφέρθηκαν, ας κάνουμε τη μη ρεαλιστική υπόθεση ότι οι προβλέψεις τους αυτή τη φορά θα πραγματοποιηθούν.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι σε τι επίπεδο θα βρίσκονται τα βασικά στοιχεία που συναποτελούν το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας σε σταθερές τιμές το έτος 2017 σε σύγκριση με το 2014 (τελευταίο έτος διακυβέρνησης της χώρας από τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ-Ν.Δ. την πενταετία 2010-2014), το 2009 (έτος πριν από τα Μνημόνια) και το 2001, έτος ένταξης της χώρας στην ευρωζώνη.
Τα στοιχεία για τα έτη 2001, 2009 και 2014 είναι από τη βάση δεδομένων της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ε.Ε., της Eurostat, και εκείνα του 2017 έχουν υπολογιστεί με βάση τους ρυθμούς μεταβολής τους που περιέχονται στις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 4.2.2016 για τα έτη 2015, 2016 και 2017.
Από τον Πίνακα αυτόν φαίνεται ότι σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα τέλη του 2017 σε σταθερές τιμές του 2010:
Το ΑΕΠ της χώρας θα είναι μόλις 2% υψηλότερο απ’ ό,τι το 2014, 21% χαμηλότερο απ’ ό,τι το 2009 και 4,5% χαμηλότερο απ’ ό,τι 2001. Τα τρία δηλαδή Μνημόνια μετά από 8 ετών εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται σ’ αυτά θα έχουν γυρίσει την ελληνική οικονομία σε επίπεδο χαμηλότερο από εκείνο στο οποίο βρισκόταν το έτος 2001. Ανάλογη είναι η οπισθοδρόμηση στην ιδιωτική και τη δημόσια κατανάλωση.
Οι ακαθάριστες επενδύσεις πάγιου κεφαλαίου θα έχουν μειωθεί κατά 0,5% σε σχέση με το 2014, κατά 57% σε σχέση με το 2009 και κατά 50,5% σε σχέση με το 2001. Αυτός είναι ο βασικός παράγοντας της καταστροφής που έχει συμβεί στην ελληνική οικονομία και έχει εκτινάξει στα ύψη την ανεργία και τη φτώχεια.
Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών θα είναι αυξημένες, ενώ οι εισαγωγές τους θα έχουν παραμείνει στο επίπεδο του 2001, με αποτέλεσμα τη μεγάλη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου.
Η σημαντική βελτίωση του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών είναι η μόνη θετική εξέλιξη στην ελληνική οικονομία. Την εξέλιξη, όμως, αυτήν δεν την καρπώνεται ο ελληνικός λαός, ούτε και συμβάλλει στο να ανατραπούν οι πολύ αρνητικές συνέπειες των μέτρων των Μνημονίων στην κατανάλωση και ιδιαίτερα στις επενδύσεις, με αποτέλεσμα την οπισθοδρόμηση της ελληνικής οικονομίας όχι μόνο κάτω από το επίπεδο του 2009, αλλά κάτω και από εκείνο του 2001.
Τα μέτρα, δηλαδή, των Μνημονίων μηδένισαν όλα τα κέρδη της ελληνικής οικονομίας από τη συμμετοχή της τόσο στην ευρωζώνη όσο και από το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και το ΕΣΠΑ. Και όλα αυτά, αν οι πρόσφατες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επαληθευτούν στα τέλη του 2017. Αν, όμως, αυτό δεν συμβεί, όπως συνέβη όλα τα προηγούμενα χρόνια, η κατάσταση θα είναι χειρότερη.
* πρώην αντιπροέδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
