Πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του ιστορικού λευκώματος στο Χώρο Τεχνών
Το ιστορικό λεύκωμα που εξέδωσε η Κ.Ε.Π.Α. του Δήμου Βέροιας, δια του Κέντρου Ιστορίας και Πολιτισμού, παρουσιάστηκε χθες το απόγευμα (15-10-14) στο Χώρο Τεχνών, όπου στο Φουαγιέ του Μεγάρου, εγκαινιάστηκε και σχετική έκθεση υλικού από την συγκεκριμένη ιστορική περίοδο.
Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για μια εξαιρετικά αντιπροσωπευτική, ως προς το περιεχόμενο του λευκώματος, έκθεση φωτογραφικού, δημοσιογραφικού αλλά και ενδυματολογικού υλικού, που άνοιξε για το κοινό αμέσως πριν την παρουσίαση του λευκώματος και θα διαρκέσει έως και την 31 Οκτωβρίου στον ίδιο χώρο.
Η ΒΕΡΟΙΑ ΣΤΗ ΡΟΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ, ΣΕΛΙΔΑ, ΣΕΛΙΔΑ
Η καταγραφή και αποτύπωση των αλλαγών της εικόνας της Βέροιας, μέσα στη συγκεκριμένη 75ετία, στο σπάνιο και εντυπωσιακά προσεγμένο φωτογραφικό υλικό από τους συλλέκτες του, που παρουσιάζει το λεύκωμα, υπήρξε το κατεξοχήν κέντρο αναφοράς των χαιρετισμών αλλά και των εισηγήσεων που ακολούθησαν στην αίθουσα του Χώρου Τεχνών.
Περισσότερες από 600 φωτογραφίες, από το 1900 έως το 1975 αντιπροσωπευτικές της κοινωνικοπολιτικής ζωής της πόλης σε κάθε έκφανση της καθημερινότητάς της, με τη συνοδεία ιδιόχειρων σημειωμάτων των συλλεκτών, αποτελούν το περιεχόμενο της δίγλωσσης έκδοσης (Ελληνικά – Αγγλικά) του πρώτου λευκώματος που εκδόθηκε στη Βέροια… για τη Βέροια.
ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ – ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ
Αναλυτικότερα, χαιρετισμούς απεύθυναν, ο Δήμαρχος Βέροιας Κ. Βοργιαζίδης, ο Διευθυντής της Κ.Ε.Π.Α. Γ. Καμπούρης, Εκπρόσωπος του Αδελφοποιημένου με τη Βέροια Δήμου Ούζιτσε της Σερβίας με διερμηνέα τον Αρχιμανδρίτη π. Παύλο Σταματά, ενώ εισηγήσεις πραγματοποίησαν ο Άγγλος P. Proctor (Photographer/Artist, Educator and Researcher) με μετάφραση της Διευθύντριας του Δημοτικού Ωδείου Βέροιας Π. Φιρτινίδου, η Δρ. Αν. Ταναμπάση, (Υπ. Δρ. Ιστορίας Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας) και ο Δρ. Εμ. Ξυνάδας, που επιμελήθηκε συνολικά την έκδοση του Λευκώματος ως Πρόεδρος του Κέντρου Ιστορίας και Πολιτισμού Βέροιας. Το γενικό συντονισμό της εκδήλωσης είχε η Υπεύθυνη Προγραμματισμού της Κ.Ε.Π.Α. Νανά Καραγιαννίδου, η οποία ανέγνωσε και τους χαιρετισμούς της πρώην Δημάρχου Βέροιας που απουσίαζε στο εξωτερικό (η έκδοση του Λευκώματος ολοκληρώθηκε επί ημερών της θητείας της), καθώς και του πρώην Υπουργού Μακεδονίας-Θράκης Θ. Καράογλου, η συμβολή του οποίου, κατά τον κ. Καμπούρη, για την αρχική δυνατότητα πραγματοποίησης της έκδοσης υπήρξε καταλυτική.
ΚΩΣΤΑΣ ΒΟΡΓΙΑΖΙΔΗΣ
«…Με την έκδοση του Λευκώματος «Βέροια 1900-1975» έχουμε την ευκαιρία να ταξιδέψουμε, μέσα απ΄το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, και τις περιγραφές που περιλαμβάνει, σε μια περίοδο της πόλης, τόσο πρόσφατη και ταυτόχρονα τόσο μακρινή. Πρόσφατη, γιατί οι αναμνήσεις από τις αφηγήσεις των γονιών και των παππούδων για την προσφυγιά, τους πολέμους και τον πολιτικό ριζοσπαστισμό, που σημάδεψαν αυτήν την ιστορική περίοδο είναι ακόμα ζωντανές. Μακρινή όμως, γιατί παρά τις όποιες οικονομικές δυσκολίες, η ταραχώδης αυτή εποχή, φαντάζει ξένη στα παιδιά μας, αφού έδωσε τη θέση της στην πιο ομαλή και ειρηνική περίοδο της ιστορίας μας…», είπε ο κ. Βοργιαζίδης μεταξύ άλλων.
ΧΑΡΟΥΛΑ ΟΥΣΟΥΛΤΖΟΓΛΟΥ
Μιλώντας στο χαιρετισμό της για το Λεύκωμα η πρώην Δήμαρχος σημείωσε μεταξύ άλλων: «…Πρόκειται για πολύτιμο αρχειακό υλικό, που η Δημοτική μας Αρχή έσωσε μ’ αυτόν τον τρόπο και χάρισε σε όλους εσάς αλλά κυρίως στις γενιές που έρχονται. Θέλω να ευχαριστήσω όσους συνέβαλαν στην πραγμάτωση του τολμηρού εγχειρήματος. (…) Παρότι ήταν έτοιμο το καλοκαίρι, δε θέλησα να παρουσιαστεί επί των ημερών μου, θεωρώντας ότι ο Δήμος και οι Δημοτικές Αρχές έχουν συνέχεια…».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ
«…Η ιστορία του λευκώματος ξεκίνησε πολλά χρόνια πριν επί Δημαρχίας Βλαζάκη. Τότε μιλήσαμε για την ανάγκη να καταγραφεί η ιστορία της Βέροιας και να δημιουργηθεί ένα Λεύκωμα που θα την αποτύπωνε. Γίνανε τα πρώτα καλέσματα, κάποιοι συμπολίτες μας ανταποκρίθηκαν και συγκεντρώθηκε το πρώτο υλικό. Όμως η προσπάθεια δεν έμελλε να τελεσφορήσει, ήτανε μάλλον μικρή (…) Φτάσαμε όμως στο 2009, όταν εκθέσαμε το υλικό εκείνης της προσπάθειας στο Ιστορικό Πανόραμα. Αυτή ήταν μια αρχή αλλά και εύθραυστη αρχή. Σταδιακά ωρίμασε η αντίληψη ότι έπρεπε αυτή η προσπάθεια να γίνει πιο οργανωμένη και αξιόπιστη. Δεν ήταν δυνατό μια απλή αγάπη προς την Ιστορία να υποκαταστήσει την επιστημονική γνώση. Τότε ακριβώς τέθηκε και η ανάγκη δημιουργίας ενός κέντρου που θα υπηρετούσε αυτό ακριβώς το σκοπό…», είπε μεταξύ άλλων ο Διευθυντής της ΚΕΠΑ, αναφερόμενος στην πρόσφατη τελικά σύσταση του Κέντρου Ιστορίας και Πολιτισμού που επιμελήθηκε την έκδοση του Λευκώματος, κάνοντας ένα flash back στο ιστορικό δημιουργίας του. Δεν παρέλειψε επίσης ο κ.Καμπούρης να αναφερθεί ιδιαίτερα στη συμβολή του πρώην Υπ. Μακεδονίας Θράκης Θ. Καράογλου που στήριξε οικονομικά, όπως είπε, την προσπάθεια στην εκδοτική φάση της και τον Πρόεδρο του Κέντρου Ιστορίας και Πολιτισμού Εμ. Ξυνάδα για την αφοσίωση που έδειξε στην επιμέλεια του υλικού, κάτι που όπως συμπλήρωσε, ήταν μια υπεράνθρωπη προσπάθεια με εξαιρετικό αποτέλεσμα. Ακόμη ευχαρίστησε και όλους τους συντελεστές της έκδοσης.
PAUL PROCTOR
“Οι άνθρωποι που έβγαλαν τις φωτογραφίες αυτού του βιβλίου είχαν
συνείδηση του πόσο σημαντικά ήταν αυτά τα γεγονότα, τόσο, που να αξίζει να φωτογραφηθούν , ώστε κάποιος, κάποτε στο μέλλον, να μπορεί να τα δει, όταν οι ίδιοι θα είχαν πια από χρόνια φύγει. Φύλαξαν μια στιγμή στην ιστορία της κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής της πόλης και την παρέδωσαν σ εμάς μέσα από τις φωτογραφίες που δημιούργησαν: μιας πολιτιστικής περιόδου που έχει φύγει ανεπιστρεπτί. Θα μπορούσε να υπάρχει μεγαλύτερο δώρο από αυτό, ή πιο σημαντική κληρονομιά; (…) Όπως στο ποτάμι βλέπουμε τη ροη του χρόνου, έτσι και με τη γέφυρα, μπορούμε να αποδώσουμε τη συμβολική δυνατότητα να διατρέχει το χρόνο. Η φωτογραφία λειτουργεί ως γέφυρα, που μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε διασυνδέσεις ανάμεσα σε ανθρώπους διαφορετικών εποχών. Οι ιστορικής φύσεως φωτογραφίες μας παρέχουν μοναδική ευκαιρία να διασχίσουμε τη γέφυρα με το παρελθόν και να συνδεθούμε με την κληρονομιά μας…», ήταν κάποια από τα χαρακτηριστικότερα λόγια του Άγγλου Φωτογράφου που μίλησε διεξοδικά για το ρόλο της φωτογραφίας στην αποτύπωση της Ιστορίας.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΤΑΝΑΜΠΑΣΗ
Για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κοινωνικής διαστρωμάτωσης της Οθωμανικής περιόδου, έκανε αρχικά λόγο η κ. Ταναμπάση, εστιάζοντας σε στιγμές της τοπικής ζωής της πόλης με την κατανομή του πληθυσμού της στις τρεις θρησκευτικές κοινότητες, τη Μουσουλμανική, την Ορθόδοξη Χριστιανική και την Εβραϊκή. Στοιχεία της συνύπαρξης των κοινοτήτων που, που όπως τόνισε, έφεραν στο φως διάφορες ιστορικές πηγές και μεταξύ αυτών τα Οθωμανικά Αρχεία, κείμενα των ξένων περιηγητών – επισκεπτών της πόλης αλλά και κοινές φωτογραφίες εκπροσώπων των συγκεκριμένων κοινοτήτων που παρατίθενται στο Λεύκωμα. Ακολούθως παρουσίασε μια περιεκτική ανάπτυξη της ιστορικής διαδρομής της Βέροιας, στις φάσεις από το πέρας του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, μέχρι και τη Μεταπολίτευση.
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΞΥΝΑΔΑΣ
Για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης, μέσα από την τεκμηρίωση γεγονότων, την ταυτοποίηση προσώπων και την αναβίωση μνημών έκανε λόγο ο επιμεληθείς την έκδοση του Λευκώματος Εμμ. Ξυνάδας, αναφερόμενος στα γενεσιουργά αίτια της συγκεκριμένης έκδοσης.
«Το ιστορικό Λεύκωμα περιέχει υλικό που προέρχεται από φωτογράφους, επαγγελματίες και ερασιτέχνες και αποσκοπεί στην παρουσίαση όψεων της τοπικής ιστορίας της Βέροιας κατά το χρονικό διάστημα 1900 – 1975, στο ευρύ κοινό. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα που ίσως βρίσκεται στη σκέψη πολλών. Γιατί 1900 – 1975; Η απάντηση σχετίζεται τόσο με τη γενική θεώρηση περί ιστορίας, όσο και με την ύπαρξη και την πληρότητα του φωτογραφικού υλικού. Αφενός το 1975 αποτελεί έναν ουσιαστικό σταθμό στη νεώτερη Ιστορία του Ελληνικού Κράτους και το μεθόριο προς τη σύγχρονη πραγματικότητα. Ως εκ τούτου και κάνοντας την απαραίτητη αναγωγή από το γενικό στο ειδικό και από την εθνική Ιστορία στην τοπική, συμπεραίνεται ότι τα ιστορικά γεγονότα της δεδομένης χρονικής περιόδου διαδραμάτισαν ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση των διαφόρων πτυχών της τοπικής μας ιστορίας. Αφετέρου, το πλείστο μέρος του υλικού που είχε συγκεντρωθεί, χρονολογικά αναφέρεται μέχρι την περίοδο της Μεταπολίτευσης…», είπε μεταξύ άλλων.
ΠΟΙΟΙ ΠΑΡΑΒΡΕΘΗΚΑΝ
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν επίσης, ο Μητροπολίτης κ. Παντελεήμων, η Βουλευτής Ημαθίας Γ. Μπατσαρά, ο πρώην Βουλευτής Ημαθίας και Πρόεδρος του ΕΣΥΠ, Άγγελος Τόλκας, εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Σωμάτων Ασφαλείας κ.α.
Κωστής Χαλάτσης