“Νέοι Ποινικοί Κώδικες: Τιμολόγιο δικαιοσύνης” / γράφει ο Γεράσιμος Λιβιτσάνος
Η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο αυτό επαναφέρει τη λογική της«τάξης και ασφάλειας» και στο πεδίο της απονομής της δικαιοσύνης
Τιμολόγιο
Βασικό χαρακτηριστικό του νομοθετήματος είναι η διαμόρφωσης ενός … Τιμολογίου Δικαιοσύνης! Με μία σειρά διατάξεων που ορίζονται στο νομοσχέδιο, πρακτικά, οι υπηρεσίες απονομής δικαιοσύνης γίνονται… «αντικείμενο προς αγορά». Έτσι η δυνατότητα προσφυγής σε αυτές δεν θα εξαρτάται από το «δίκιο» ή το «άδικο» που έχει ένα πολίτης, αλλά από τις δυνατότητές του να … πληρώσει για τις υπηρεσίες αυτές.
Ενδεικτικά με τις νέες διατάξεις που εισάγονται συμβαίνουν τα εξής:
1. Επανέρχεται ενισχυμένο το παράβολο για την προσφυγή στην δικαιοσύνη. Πρόκειται για ένα μέτρο που αποτελεί ουσιαστικά μια μορφή … «έμμεσου φόρου» για την προσφυγή στις υπηρεσίες της απονομής δικαιοσύνης, αφού είναι το ίδιο ανεξάρτητα με την οικονομική δυνατότητα του προσώπου που επιθυμεί να προσφύγει.
2. Στις εισαγγελικές αρχές δίνεται η δυνατότητα να αποδέχονται ή να απορρίπτουν προσφυγές συνεκτιμώντας με το κριτήριο τη «δικομανίας»! Καλούνται δηλαδή να αναλύσουν το …ψυχολογικό προφίλ του προσώπου που προσφεύγει. Σε αυτή την περίπτωση, μάλιστα, μπορεί να επιβάλλεται πρόστιμο 1500 ευρώ. Εύλογα αντιλαμβάνεται κανείς τι μπορεί να σημαίνει αυτό για μία προσφυγή εργαζομένου εναντίον εργοδότη. Για την περίπτωση αυτή προβλέπεται και αύξηση του παραβόλου σε περίπτωση που κάποιος θέλει να προσβάλλει την απόρριψη της προσφυγής.
3. Ο περίφημος καταλογισμός των δικαστικών εξόδων, σε περίπτωση που κάποιος χάσει μια δίκη, γίνεται πλέον πιο αυστηρά, και μπορεί να φτάσουν μέχρι τις 4.000 ευρώ. Κριτήριο αποτελεί το ύψος της επιβάρυνσης του δημοσίου για την διεξαγωγή της δίκης, δηλαδή το αν θα χρειαστούν πραγματογνώμονες ή προσέλευση μαρτύρων.
4. Εισάγεται ο θεσμός της λεγόμενης «ποινικής διαπραγμάτευσης» προκειμένου μια υπόθεση να μην φτάσει στις δικαστικές αίθουσες. Πρόβλεψη που με βάση τα παραπάνω φέρνει σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση έναν πολίτη χωρίς μεγάλες οικονομικές δυνατότητες που θα κληθεί να διαπραγματευθεί π.χ με μία εταιρεία, η οποία θα «ενσωματώσει» στα διαπραγματευτικά της επιχειρήματα και το δικαστικό κόστος.
5. Ακόμη όμως και η ίδια η επιβολή των ποινών αντιμετωπίζεται με ταξικό τρόπο. Η πρόβλεψη που υπάρχει στο νομοσχέδιο για «χρηματοποίηση ποινής» σημαίνει πρακτικά ενίσχυση του καθεστώτος εξαγοράς. Διάταξη που προφανώς ευνοεί έναν οικονομικά ισχυρό παράγοντα έναντι ενός μισθωτού, άνεργου η μικροεπαγγελματία.
«Θα βάλουμε τους κακούς στην φυλακή»
Το δεύτερο χαρακτηριστικό του νομοθετήματος έχει κατά κύριο λόγο πολιτικά χαρακτηριστικά. Αφορά την αυστηροποίηση των ποινών που προβλέπονται στο μεγαλύτερο μέρος των άρθρων για τους ποινικούς κώδικες. Το δόγμα του «θα βάλουμε τους κακούς στην φυλακή»!
Όπως δήλωσε ο εισηγητής βουλευτής από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας, Παναγής Καπάτος, «με την ενίσχυση των ποινικών κυρώσεων και την επέκταση των προστατευτικών μέτρων για τα θύματα δίνουμε έμφαση στην προστασία των ευάλωτων μελών της κοινωνίας και την εγγύηση της ασφάλειάς τους».
Η κυβέρνηση με το νομοσχέδιο αυτό επαναφέρει τη λογική της «τάξης και ασφάλειας» και στο πεδίο της απονομής της δικαιοσύνης. Με τον τρόπο αυτό είναι σαφές ότι απευθύνεται προνομιακά στο ακροδεξιό κοινό, προωθώντας την αντιεπιστημονική θέση σύμφωνα με την οποία η αύξηση των ποινών οδηγεί στην μείωση της εγκληματικότητας. Με τη θέση αυτή, άλλωστε, συμφώνησαν κατά τη συζήτηση στη Βουλή και τα τρία ακροδεξιά κόμματα (Ελληνική Λύση, Νίκη και Σπαρτιάτες), ζητώντας, ακόμη μεγαλύτερες ποινές.
Μάλιστα, η έλευση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου καθόλου τυχαίο δεν είναι πώς γίνεται αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για την επέκταση της ισότητας στον γάμο και στα όμοφυλα ζευγάρια. Ένα νομοσχέδιο που είναι γνωστό ότι «δοκίμασε» την σχέση της Νέας Δημοκρατίας με το ακροδεξιό της ακροατήριο.
Ενδεικτικό της υποκρισίας αυτής της λογικής είναι το θέμα της προστασίας των δασών. Όπως είπε ο Παναγής Καπάτος με το νομοσχέδιο «επιδιώκουμε την ενίσχυση της νομοθεσίας που αφορά το έγκλημα του εμπρησμού δασών. Αποφασισμένοι να αποτρέψουμε την επικράτηση της εγκληματικής δραστηριότητας, προτείνουμε την αύξηση των ποινών για αυτού του είδους τις παραβατικές ενέργειες, μαζί με την απαγόρευση κάθε μορφής αναστολής ή μετατροπής της ποινής».
Ουσιαστικά δηλαδή η Νέα Δημοκρατία μέσω αυτού του «ποινικού λαϊκισμού» προσπαθεί να πείσει πως ένας από τους λόγους που το καλοκαίρι που πέρασε κάηκε η μισή χώρα, συμπεριλαμβανομένου του Δάσους της Δαδιάς, ήταν πως δεν υπήρχαν αρκετά …φοβιστικές ποινές για τους παραβάτες. Όταν είναι προφανές πως τέτοιας έκτασης δασικές καταστροφές προφανώς σχετίζονται με την ανυπαρξία δασικής πολιτικής, δασικών υπηρεσιών αλλά και υπηρεσιών φύλαξης και πυρόσβεσης.
Τραπεζικό ρουσφετάκι
Φυσικά από έναν νομοσχέδιο για τους ποινικούς κώδικες δεν θα μπορούσε να λείπει και ένα μικρό ρουσφετάκι για τραπεζικά στελέχη (τέτοιες διατάξεις υπήρξαν σε όλες τις σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια).
Έτσι, λοιπόν, ο αρμόδιος υπουργός Γιώργος Φλωρίδης έκανε πράξη αλλαγή των διατάξεων που προέβλεπαν πως δεν μπορεί να διωχθεί αυτεπαγγέλτως ένα τραπεζικό στέλεχος για το κακούργημα της απιστίας, παρά μόνο αν τον εγκαλέσει το ίδρυμα για το οποίο εργάζεται. Διάταξη που είχε ψηφίσει – θυμίζουμε- η ίδια κυβέρνηση.
Μόνο που η συγκεκριμένη διάταξη του νομοσχεδίου είναι η μόνη από όσες προβλέπει που δεν θα ισχύσει …αμέσως. Για το συγκεκριμένο ζήτημα δίνεται διορία εφαρμογής δύο ολόκληρων μηνών! Έτσι, λοιπόν, τα τραπεζικά στελέχη που έχουν… «λερωμένη την φωλιά τους» θα έχουν προειδοποιηθεί για να κάνουν τις κατάλληλες κινήσεις και να αποφύγουν τυχόν ανεπιθύμητες αυτεπάγγελτες διώξεις.
