«Έγραψε πάλι!» γράφει η Τζωρτζίνα Αθανασίου
Ποιος έγραψε; Ο Περικλής Γκόγκας*! Μετά το «Οικονομικά για μη ειδικούς», βάλθηκε να αποκαταστήσει την πραγματικότητα καταρρίπτοντας με επιστημονικά επιχειρήματα τους «Σύγχρονους ελληνικούς Μύθους»** τους οποίους αναπαράγουμε και χάρην συχνής επανάληψης καταλήξαμε να πιστεύουμε. Από τα όσα θίγει, επέλεξα να μοιραστώ μαζί σας τις εξηγήσεις του, για το πόσο τεμπέληδες δεν είμαστε!
«Ο μύθος είναι από τους πλέον διαδεδομένους, ίσως, και από τους πιο επικίνδυνους. Όλοι θα συμφωνήσουμε με την άποψη που θέλει τους Έλληνες να είναι ένας τεμπέλης λαός. Στις σχετικές ομιλίες μου, συνηθίζω να αποτυπώνω την ιδέα που έχουμε για τον εαυτό μας με μια εικόνα που όλοι ταυτίζονται, την παρακάτω:
Η εικόνα προκαλεί αυθόρμητα χαμόγελα στο κοινό και ταύτιση. Μία ηλιόλουστη ημέρα, με καλοκαιρινό φόντο τη γαλάζια θάλασσα και έναν περιποιημένο καφέ φραπέ. (…) Δεν θα ξενίσει κανέναν η εικόνα! Και αυτό, γιατί αυτή είναι η εντύπωση που έχουμε όλοι μας -αν όχι για τον εαυτό μας- για τον μέσο Έλληνα. Είναι αυτός που περνάει καλά, βγαίνει, διασκεδάζει, απολαμβάνει τη ζωή. (…) Οι βορειο-Ευρωπαίοι για τον Έλληνα, ζουν σε απάνθρωπες εργασιακά συνθήκες, κάτι σαν στρατόπεδα εργασίας, όπου εργάζονται όλη μέρα εντατικά. (…) Μάλιστα, δεν νιώθουμε και άσχημα για την εικόνα μας αυτή, καθώς τη διαφορά στις ώρες εργασίας τη δικαιολογούμε με τη διαφορά στο εισόδημα μεταξύ Ελλήνων και βορειο-Ευρωπαίων. (…)
Σύμφωνα, (…) με τα επίσημα στοιχεία, τα οποία προέρχονται από τον ΟΟΣΑ, οι μέσες ώρες εργασίας στην Ελλάδα είναι:
- 24% περισσότερες από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ.
- 14% περισσότερες από το 2ο στην κατάταξη Μεξικό.
- 50% περισσότερες από τη Γερμανία και τη Σουηδία.
Όσοι από εμάς έχουμε εργαστεί στο εξωτερικό σε κάποια ανεπτυγμένη χώρα, γνωρίζουμε τα δεδομένα που επικρατούν εκεί. Η εργασία στις χώρες αυτές χαρακτηρίζεται από μεγάλη οργάνωση και προγραμματισμό, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει έντονο άγχος στις περισσότερες εργασίες, τουλάχιστον, συγκριτικά με την Ελλάδα. Στη χώρα μας, η οργάνωση των επιχειρήσεων και ο προγραμματισμός είναι ελλιπείς και, ως εκ τούτου, είναι αυξημένη η ανάγκη εργασίας για πολλές ώρες συμπεριλαμβανομένου και του Σαββατοκύριακου σε κάποιες περιπτώσεις, προκειμένου να προλάβουμε τις ανάγκες που προκύπτουν και να λύσουμε σημαντικά προβλήματα την τελευταία στιγμή. (…)
Ξέρω τι σκέφτεστε. (…) «Ναι, μπορεί να εργαζόμαστε πολλές ώρες, αλλά δεν είμαστε παραγωγικοί». Πίσω από την παρατήρηση αυτή, βρίσκεται υποσυνείδητα ο μύθος του τεμπέλη Έλληνα: «καθόμαστε μεν, πολλές ώρες στη δουλειά, αλλά δεν δουλεύουμε, τεμπελιάζουμε και αυτό δεν το μετράει η στατιστική». Δικαιολογούμε, δηλαδή τις διαφορές στις ώρες εργασίας με τη διαφορά παραγωγικότητας. Όμως, συνήθως, αγνοούμε το πώς υπολογίζεται η παραγωγικότητα και ιδιαίτερα πώς αυτή μπορεί να αυξηθεί σε μια επιχείρηση και γενικότερα σε μια οικονομία. Για να αυξήσουμε την παραγωγικότητα της εργασίας, δεν εντατικοποιούμε την εργασία. Δεν βάζουμε το πιστόλι στον κρόταφο των εργαζομένων, ούτε τους μαστιγώνουμε, για να παράγουν πιο πολύ. Η παραγωγικότητα αυξάνεται μέσα από τις επενδύσεις. Αυτό που κάνει τους Γερμανούς, Σουηδούς, Κορεάτες και Ιάπωνες πιο παραγωγικούς από εμάς είναι ότι ο κάθε εργαζόμενος έχει στη διάθεσή του μέσα στην παραγωγική διαδικασία περισσότερο κεφάλαιο, δηλαδή, μηχανήματα, τεχνολογία και συσκευές που αυξάνουν την παραγωγή του ανά μονάδα χρόνου. (…)
Επίσης, ξέρω και την επόμενη ερώτηση που σκέφτεστε: «Τα στοιχεία αυτά περιλαμβάνουν και τον δημόσιο τομέα;» Η απάντηση είναι: Ναι! Για όλες τις χώρες. Και η μέση παραγωγικότητα των δημοσίων υπαλλήλων στην Ελλάδα δεν διαφέρει από αυτή των δημοσίων υπαλλήλων άλλων χωρών. Αυτό που διαφέρει σημαντικά και εκεί είναι: οι υποδομές, οι εγκαταστάσεις, τα υπολογιστικά συστήματα και η μηχανογράφηση, η οργάνωση και ο σχεδιασμός.
Οι Έλληνες, λοιπόν, μόνο τεμπέληδες δεν είμαστε. Οι Έλληνες είμαστε, κάθε άλλο παρά τεμπέληδες. Αντίθετα, είμαστε σκληρά εργαζόμενοι και μάλιστα βρισκόμαστε στην κορυφή, της σύγκρισης στην εργατικότητα των χωρών μελών του ΟΟΣΑ, όταν αυτή μετράται σε σχέση με τον μέσο αριθμό ωρών εργασίας ανά έτος. Είναι πολύ άτοπο να πιστεύουμε ότι εμείς περνάμε καλά και απολαμβάνουμε στο έπακρο τη ζωή, γιατί δεν εργαζόμαστε πολλές ώρες. Στην πραγματικότητα, οι πολίτες των ανεπτυγμένων χωρών, εργάζονται λιγότερες ώρες και κερδίζουν 2 και 3 φορές υψηλότερες αμοιβές για την ίδια εργασία, εξασφαλίζοντας ένα πολύ υψηλό βιοτικό επίπεδο. Η βασική διαφορά είναι οι επενδύσεις σε παραγωγικό εξοπλισμό, τεχνολογία και υποδομές.»
Διάχυση της γνώσης και της σκέψης.
————————————-
*Ο Περικλής Γκόγκας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης και Διεθνών Οικονομικών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και Αναπληρωτής Διευθυντής του Εργαστηρίου Θεωρίας Αποφάσεων και Οικονομικής Ανάλυσης. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται στα Μακροικονομικά, Χρηματοοικονομικά, Πολυπλοκότητα και Μηχανική Μάθηση.
**Περικλής Γκόγκας «Σύγχρονοι Ελληνικοί Μύθοι», εκδόσεις Κριτική, 2018, σελ. 277
Φωτογραφίες: Τζωρτζίνα Αθανασίου
