Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ. Ο νομπελίστας Ινδός homo universalis

Συνήθως οι κλίσεις ή οι δυνατότητες των ανθρώπων είναι καθορισμένες. Το να είσαι πολυπρισματικός, έχοντας όλες μαζί τις “χάρες”  δεν είναι σαφώς συνηθισμένο. Homo universalis, για παράδειγμα, ήταν ο Λεονάρντο ντα Βίντσι. Ινδός, σε μια αγγλική αποικία (1861 – 1941), είναι ακόμη πιο σπάνιο.

Ο Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ είναι αυτή ακριβώς η περίπτωση. Γεννημένος στην Καλκούτα, ήταν συνθέτης, ζωγράφος, συγγραφέας, ποιητής και φιλόσοφος! Όλα μαζί; Ναι όλα.

Δέκατο τέταρτο παιδί οικογένειας με καλλιτεχνικές ανησυχίες και θρησκευτικές μεταρρυθμιστικές τάσεις είναι επόμενο τις όποιες κλίσεις του να τις καλλιεργήσει και το οικογενειακό περιβάλλον, αλλά και οι μετέπειτα σπουδές στην Καλκούτα και στην Αγγλία.

Είναι περισσότερο γνωστός όχι για τη ζωγραφική και τη μουσική, με τις οποίες ασχολήθηκε, όσο για το πάντρεμα της ποίησης με τη φιλοσοφία, που αναδίδει το άρωμα του μυστικισμού και της Ανατολής.

Τα πολλά του ταξίδια στον κόσμο τον κάνουν γνωστό ως ποιητή και φιλόσοφο, αλλά και ως πολίτη της χώρας του, με παράλληλη δράση για  καλύτερη εκπαίδευση και  αναβάθμιση της θέσης της γυναίκας, πράγματα πρωτόγνωρα στην Ινδία.

Το 1913 του απονέμεται το Νόμπελ της Λογοτεχνίας και ο τίτλος του Ιππότη από την Αγγλική Κυβέρνηση, παρόλο που μιλά για ανεξαρτησία της Ινδίας. Ο ίδιος τον αρνείται μετά τη σφαγή 379 ανθρώπων στο Άμρίτσαρ από τους Άγγλους.

Τώρα πώς συμβαίνει αυτός ο συγκεκριμένος άνθρωπος να γοητεύεται από την προσωπικότητα του Μπενίτο Μοσολίνι, τον οποίο γνώρισε και από τον αντιφασίστα Άλμπερτ Άινστάιν παράλληλα, είναι από τα ανεξήγητα των ιδιαίτερων ανθρώπων.

Ας παραμείνουμε στην τρυφερή του ποίηση, που αντανακλά και την έντονη φιλοσοφική του διάθεση.

………………………….

Οι «Παρενθέσεις» είναι μικρά κείμενα, μικρές πινελιές, σε θέματα πολιτισμού ή ζωής, που φωτίζουν γωνιές από μεγαλύτερα θέματα, λειτουργώντας σαν παρ-εν-θέσεις.

……………………………

* Homo universalis: πολυπρισματικός, πολυτάλαντος