Την Πέμπτη 22/03/2018 ο Ευπατρίδης Βίκτωρ Μελάς έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών, (94 ετών) , ίσως άγνωστος στο ευρύ κοινό της Πόλης μας, όμως ο Θεμέλιος λίθος του Χώρου Τεχνών του Δήμου Βέροιας Βίκτωρ Μελάς.
Είχα την τιμή να τον γνωρίσω , όντας πρόεδρος της ΔΕΤΟΠΟΚΑ τότε, ΚΕΠΑ σήμερα, το έτος 1994 προσπαθώντας να αποκτήσουμε ,για λογαριασμό του ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΟΙΑΣ – ΔΕΤΟΠΟΚΑ, το οικόπεδο ¨ΠΙΚΠΑ¨ (στο χώρο που είναι κτισμένος ο χώρος τεχνών σήμερα, προϋπήρχε ένας βρεφονηπιακός σταθμός ΠΙΚΠΑ) που ιδιοκτησιακά ανήκε στο ΙΔΡΥΜΑ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΜΕΛΑ και του οποίου ιδρύματος πρόεδρος ήταν ο εκλιπών ΒΙΚΤΩΡ ΜΕΛΑΣ απόγονος της οικογένειας ΜΕΛΑ.
Ακολούθησαν επίπονες και πολυετείς διαπραγματεύσεις αλληλοεπισκέψεις μέχρι να καταλήξουμε στην πολυπόθητη για μας ανταλλαγή του οικοπέδου , με το κτίριο του Βρεφονηπιακού Σταθμού τους Δημοτικού Άλσους και δύο οικόπεδα άρτια και οικοδομήσιμα, μιας και το Ίδρυμα Βασιλείου Μελά είχε ως σκοπό τη λειτουργία νηπιακών σταθμών ανά την Ελλάδα , αλλά και το ότι έπρεπε και για τους δύο συμβαλλόμενους η ανταλλαγή συμφέρουσα και επωφελής προς τον κοινωνικό σκοπό που επιτελούσαν.
Η διαδικασία άρχισε επί Δημαρχίας κ. Α. Βλαζάκη και τελείωσε επί δημαρχίας Γ. Χασιώτη.
Χρειάστηκαν πολλαπλές επισκέψεις του ιδίου προσωπικά στην πόλη μας , με αλλεπάλληλες συσκέψεις, προκειμένου να πειστεί για την πολιτισμική μας παραγωγή και δράση αλλά και την σοβαρότητα της πρότασης μας για ανέγερση νέου Πολιτιστικού Κέντρου.
Εν τέλει αφού επείσθη με τη σειρά του βοήθησε να ξεπεραστούν εύκολα οι μακροχρόνιες και γραφειοκρατικές διαδικασίες του Υπουργείου για ανταλλαγή περιουσιακών στοιχείων του Ιδρύματος και του Δήμου μας.
Και έγινε πράξη η απόκτηση του οικοπέδου ¨ΠΙΚΠΑ¨ και μετέπειτα η ανέγερση του θαυμάσιου αυτού χώρου που τόσες κοινοκοικοπολιτισμικές χρήσεις υπηρετεί σήμερα.
Όλα αυτά τα λέω για καταδείξω ότι αυτός ο άνθρωπος με την ευρύτητα του πνεύματος του αποτέλεσε τον θεμέλιο λίθο του Χώρου Τεχνών, χωρίς βεβαίως να υποβαθμίζονται τα επόμενα στάδια ως την ανέγερση και λειτουργία του κτιρίου έως σήμερα.
Όμως τέτοιο οικόπεδο , στο κέντρο της πόλης και όμορο της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών , με αυτόν τον τρόπο ανταλλαγής δεν εύρισκες εύκολα (και με δεδομένο ότι ο Βρεφονηπιακός ΠΙΚΠΑ συνεχίζει να λειτουργεί έως σήμερα υπό την αιγίδα του Δήμου προς όφελος των συμπολιτών μας). Όμως έχω την πεποίθηση ότι αν τον εκλιπώντα δεν τον διακατείχε ένα ευρύ πνεύμα πολιτισμού και κοινωνικής προσφοράς δεν θα ολοκληρώνονταν η διαδικασία ανταλλαγής.
Εν κατακλείδι η πόλη μας οφείλει σε αυτόν τον ευπατρίδη
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει και αιωνία η μνήμη του.
Με την προσήκουσα τιμή και εκτίμηση
Μενέλαος Σ. Ποτουρίδης
———————————————————————-
https://left.gr/news/pethane-o-viktor-melas
http://www.veriaculture.gr/kepa/xorostexnon
Τα συλλυπητήριά του εξέφρασε ο Πρόεδρος της Βουλής για την απώλεια του Βίκτωρα Μελά, του «αγωνιστή επιστήμονα που διακρίθηκε για τη μεγάλη διαχρονική ανθρωπιστική προσφορά του».
Ο κ. Βούτσης ανέφερε: «Αποχαιρετούμε με συγκίνηση μια εξέχουσα μορφή της κοινωνικής, πολιτικής και πολιτιστικής ιστορίας μας, τον Βίκτωρα Μελά, έναν αγωνιστή επιστήμονα που διακρίθηκε για τη μεγάλη διαχρονική ανθρωπιστική προσφορά του. Στους οικείους του εκφράζω τα βαθύτατα συλλυπητήριά μου».
Βιογραφικά στοιχεία
Ο Βίκτωρ Μελάς γεννήθηκε το 1924 στην Αθήνα και ήταν απόγονος των γνωστών οικογενειών Μελά και Κυριεζή. Γιος του Θεοδόσιου Μελά και της Ευθαλίας Κυριεζή.
Στην κατοχή ήταν ιδρυτικό μέλος της ΕΠΟΝ. Πνεύμα ανήσυχο και καλλιεργημένο, συνεργάζεται με το Βασίλη Ρώτα και παραφράζει τα παραδοσιακά σενάρια των καραγκιοζοπαικτών, εισάγοντας αντιστασιακά μηνύματα.
Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1941-46) και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Χαϊδελβέργη (1950-51).
Εργάστηκε ως δικηγόρος με εξειδίκευση στο δίκαιο των εταιρειών και της πνευματικής ιδιοκτησίας στην Αθήνα με πολλές δραστηριότητες και στο εξωτερικό, από το 1948 ως το 1998. Παράλληλα, είχε πλούσια επιστημονική δραστηριότητα, συμμετέχοντας σε διεθνή συνέδρια και ενώσεις. Συγγράφει μελέτες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά.
Εκτός από την επιστημονική και επαγγελματική δραστηριότητά του, ο Βίκτωρ Μελάς, με βαθειά παιδεία και πλούσια μόρφωση, ανέπτυξε δυναμική κινητικότητα ως αφιλοκερδής υπηρέτης της τέχνης και του πολιτισμού.
Στενός φίλος του Κάρολου Κουν, ακολουθεί από τα παρασκήνια όλη τη συναρπαστική πορεία του Θεάτρου Τέχνης, μέχρι που αναλαμβάνει και τη διοικητική υποστήριξή του ως πρόεδρος της «Ελληνικής Εταιρείας Θεάτρου- Θέατρο Τέχνης» από το 1968 ως το 1998.
Λάτρης και αναλυτής, με επιστημονική μεθοδολογία και τεκμηρίωση της χαρτογραφίας, δημιουργεί μια σημαντική συλλογή χαρτών του ελλαδικού χώρου του 16ου και 17ου αιώνα, αναδεικνύει με σύγρονη δημιουργικότητα τη Χάρτα του Ρήγα, συγγράφει σχετικές εκδόσεις και συντονίζει την εντυπωσιακή σειρά εκδόσεων για τη χαρτογραφία του ΜΙΕΤ.
Από το 1992 μέχρι το 2013 διετέλεσε μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τράπεζας και ως Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου συνέβαλε αποφασιστικά στη λειτουργία του Ιδρύματος.
Το 2002 το ζεύγος Μελά δωρίζει τη χαρτογραφική συλλογή του στο Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τράπεζας, δωρεά που αποτελεί τη βάση για τη σύσταση του Αρχείου Χαρτογραφίας του Ελληνικού Χώρου του ΜΙΕΤ.
Ενεργοποιείται παράλληλα στον αγώνα διάδοσης και ανάπτυξης των παιδικών βιβλιοθηκών που ξεκίνησε η κυρία Schlumberge και υπηρετεί το στόχο αυτό και ως πρόεδρος του Οργανισμού Παιδικών Βιβλιοθηκών.
Με αίσθημα κοινωνικής ευθύνης συνέχισε το έργο του Νηπιακού Επιμελητήριου Μελά, ίδρυμα που ίδρυθηκε με πρωτοβουλία του Βασιλείου Μελά το 1893. Ως πρόεδρος του Ιδρύματος Βασιλείου Γ. Μελά από το 1981 έως και το 2014 αποφάσισε, συντόνισε και επέβλεψε τη δημιουργία 23 νέων νηπιαγωγείων σε όλη την επικράτεια, “εκτός Αθηνών” όπως ορίζει το καταστατικό του ιδρύματος.
Εργογραφία
- Κάρολος Κουν (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2011)
- Οι άτλαντες των Μερκάτορ – Χόντιους (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2003)
- Γης περίοδος πάσης (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1997)
- Η Χάρτα του Ρήγα (Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 1997)
- Αλλοίωση της φύσης και αποδυνάμωση του δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας (εκδόσεις Διώνη 1996)
