Επιστήμη

Ο πύραυλος “Falcon Heavy” της “SpaceX” έθεσε αυτοκίνητο σε τροχιά συνάντησης με τον Άρη!

Η στιγμή της εκτόξευσης του «Falcon Heavy» από τις εγκαταστάσεις που έχει νοικιάσει η εταιρεία στο διαστημικό κέντρο Κένεντι, στο ακρωτήριο Κανάβεραλ. Η εξέδρα εκτόξευσης είναι η ίδια (με κάποιες τροποποιήσεις και εκσυγχρονισμούς) που χρησιμοποιήθηκε από την αποστολή «Απόλλων 11», που μετέφερε τους πρώτους ανθρώπους στη Σελήνη

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε, την περασμένη Τετάρτη, η δοκιμαστική εκτόξευση επίδειξης του νέου πυραύλου της αμερικανικής εταιρείας «SpaceX», «Falcon Heavy» («Βαρύ Γεράκι»), του ισχυρότερου εν ενεργεία πυραύλου σήμερα σε όλο τον κόσμο, με ανυψωτική δυνατότητα διπλάσια από τον αμέσως επόμενο, τον «Delta IV Heavy» της «Lockheed Martin» και της «Boeing». Ισχυρότεροι απ’ αυτόν έχουν υπάρξει μόνο ο πύραυλος «Κρόνος-5» της αποστολής «Απόλλων» στο φεγγάρι και ο σοβιετικός «Ενέργεια», που έκανε μόνο μία δοκιμαστική πτήση. Το σημαντικότερο στοιχείο, πέρα από την ισχύ του πυραύλου, είναι ότι κατά ένα μεγάλο μέρος ο πύραυλος «Falcon» είναι επαναχρησιμοποιήσιμος και γι’ αυτό πολύ πιο οικονομικός.

Με τη νέα εκτόξευση η «SpaceX» τοποθετήθηκε σε περίοπτη θέση μεταξύ του ανταγωνισμού στην αμερικανική βιομηχανία διαστημικών εκτοξεύσεων, ενώ «χτυπάει» και τον διεθνή ανταγωνισμό, την αντίστοιχη βιομηχανία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά και της Ρωσίας, της Κίνας και της Ινδίας, που είχαν πάντα φτηνότερες τιμές για την τοποθέτηση φορτίων σε χαμηλή ή γεωσύγχρονη τροχιά. Επιπλέον, η «SpaceX» τοποθετείται ως εναλλακτική λύση ακόμη και για διαπλανητικές αποστολές της NASA. Αλλωστε, το μότο της εταιρείας είναι ότι θέλει να κάνει φτηνές τις διαστημικές πτήσεις, με τελικό στόχο να γίνει εφικτός ο αποικισμός του Αρη!

Οψη από κάτω, του συναρμολογημένου «Falcon Heavy». Σε πρώτο πλάνο τα 27 ακροφύσια των ισάριθμων κινητήρων των 3 πρώτων σταδίων των πυραύλων «Falcon 9», που αποτελούν από κοινού το πρώτο στάδιό του. Τα σημάδια στα ακροφύσια είναι πιο έντονα στους επαναχρησιμοποιημένους βοηθητικούς πυραύλους, αλλά υπάρχουν και στον κεντρικό, καθώς η «SpaceX» δοκιμάζει κάθε κινητήρα σε πλήρη ώθηση επί 3 λεπτά

«Το τερμάτισε»

Σε μια κίνηση που «τερμάτισε» τις δυνατότητες της πιο ευφάνταστης διαφημιστικής εκστρατείας, αλλά αναμφίβολα και σε μια έκφραση ματαιοδοξίας ενός μεγαλοκαπιταλιστή, ο δισεκατομμυριούχος ιδιοκτήτης της «SpaceX» και της «Tesla Motors», Ελον Μασκ, έβαλε ως φορτίο της δοκιμαστικής πτήσης του «Falcon Heavy» το, κερασί χρώματος, καμπριολέ σπορ ηλεκτροκίνητο αυτοκίνητό του, ένα πανάκριβο (για τους κοινούς θνητούς) Tesla Roadster.

Το αυτοκίνητο του Μασκ ενώ ετοιμάζεται να τοποθετηθεί στο χώρο φορτίου ανάμεσα στα προστατευτικά καλύμματα. Οταν ο πύραυλος βγει από την ατμόσφαιρα, τα καλύμματα (φέρινγκ) αποβάλλονται και το φορτίο ταξιδεύει ακάλυπτο στο κενό

Ετσι, μετά τις τουλάχιστον 3 – 4 ντισκόμπαλες που έχουν τεθεί από μικρότερες εταιρείες σε τροχιά γύρω από τη Γη τα τελευταία χρόνια, προκαλώντας πρόβλημα με τις λάμψεις τους στους αστρονόμους και μερικά διαστημικά σκουπίδια επιπλέον εκείνων, που πρέπει να ελεγχθούν για να καθοριστεί ασφαλής πορεία επόμενων διαστημικών αποστολών και κατάλληλη τροχιά των νέων δορυφόρων, τώρα υπάρχει και ένα αυτοκίνητο στο Διάστημα! Μάλιστα, το αυτοκίνητο του Μασκ τέθηκε σε τροχιά γύρω από τον Ηλιο, η οποία σε ένα σημείο περνάει πολύ κοντά από την τροχιά του Αρη. Το αυτοκίνητο στη χειρότερη περίπτωση μπορεί να πέσει στον κόκκινο πλανήτη και να τον μολύνει με γήινους μικροοργανισμούς, αν δεν έχει αποστειρωθεί καλά, ενώ στην …καλύτερη περίπτωση θα περιφέρεται γύρω από τον Ηλιο επί ένα δισεκατομμύριο χρόνια (σύμφωνα με τους υπολογισμούς της «SpaceX»), προσφέροντας ένα τουλάχιστον παράδοξο διαπλανητικό «μνημείο» του ανθρώπινου πολιτισμού.

Αρθρωτός και επαναχρησιμοποιήσιμος

Ο πύραυλος «Falcon Heavy» αποτελείται ουσιαστικά από μια συστοιχία σε επίπεδη διάταξη των πρώτων σταδίων τριών πυραύλων «Falcon 9», με ένα δεύτερο στάδιο του «Falcon 9», τοποθετημένο στον κεντρικό από τους τρεις πυραύλους. Δυόμισι λεπτά μετά την εκτόξευση οι πλαϊνοί βοηθητικοί πύραυλοι, έχοντας εξαντλήσει το μεγαλύτερο μέρος των καυσίμων τους, αποσπώνται, περιστρέφονται σε αντίθετη φορά και πυροδοτούν για λίγο τον κινητήρα τους, ώστε να μειωθεί η ταχύτητά τους και να ξαναμπούν στην ατμόσφαιρα. Πλοηγούνται με κατάλληλη ενεργοποίηση πλαϊνών ακροφυσίων, ενεργοποιούν τον κινητήρα και πάλι για να επιβραδύνουν κι άλλο και να μην καούν κατά την επανείσοδο στην ατμόσφαιρα και πυροδοτούν τρίτη φορά λίγο πριν από την κάθετη προσγείωσή τους σε εξέδρες στη βάση της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ δίπλα στο διαστημικό κέντρο Κένεντι, από το οποίο έγινε η εκτόξευση. Αν όλα πάνε καλά είναι επαναχρησιμοποιήσιμοι. Οι συγκεκριμένοι πύραυλοι της δοκιμαστικής εκτόξευσης του «Falcon Heavy» είχαν χρησιμοποιηθεί σε δύο αποστολές «Falcon 9» το 2016.

Τα επαναχρησιμοποιούμενα πρώτα στάδια των δύο βοηθητικών πυραύλων «Falcon 9», τμήματα του σύνθετου πυραύλου «Falcon Heavy», προσγειώνονται ταυτόχρονα στο ακρωτήριο Κανάβεραλ, μετά την επανείσοδό τους στην ατμόσφαιρα και την αυτόματη πλοήγησή τους πίσω στο διαστημοδρόμιο!

Τρία λεπτά μετά την εκτόξευση διαχωρίζεται το κεντρικό πρώτο στάδιο από το δεύτερο στάδιο του πυραύλου «Falcon Heavy». Το κεντρικό πρώτο στάδιο με ίδια μέθοδο, όπως τα πλαϊνά, επιστρέφει στη Γη, αλλά επειδή ξεκινά από αρκετά πιο μακριά, δεν μπορεί να επιστρέψει στις εξέδρες του ακρωτηρίου Κανάβεραλ. Γι’ αυτό προσνηώνεται σε πλωτή εξέδρα στον Ατλαντικό Ωκεανό, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο εκτόξευσης. Στο μεταξύ, το δεύτερο στάδιο, που διαθέτει έναν σχεδόν πανομοιότυπο κινητήρα (κηροζίνης – υγρού οξυγόνου) με εκείνους του πρώτου σταδίου, προωθεί το φορτίο στην τελική του τροχιά, λειτουργώντας επί αρκετά λεπτά και κάνοντας επαναλαμβανόμενες καύσεις και διακοπές λειτουργίας.

«Χτυπάει» τις τιμές

Το κόστος εκτόξευσης για τον πελάτη με τον «Falcon Heavy» είναι 90 εκατομμύρια δολάρια, ενώ με τον «Falcon 9» 62 εκατομμύρια. Το κόστος εκτόξευσης ανάλογων φορτίων με πυραύλους μιας χρήσης είναι περίπου τριπλάσιο. Ο «Falcon Heavy» μπορεί να θέσει φορτίο μάζας 64 τόνων σε χαμηλή γήινη τροχιά, 27 τόνων σε γεωσύγχρονη (σε ύψος 36.000 χλμ.) ή να στείλει ένα διαστημόπλοιο 17 τόνων σε διαπλανητική τροχιά, π.χ. προς τον Αρη.

Αποψη της Γης από κάμερα στο πλευρό του χώρου φορτίου του «Falcon Heavy», με το αυτοκίνητο του Μασκ σε πρώτο πλάνο. Στη θέση του οδηγού ένας «φουσκωτός» αστροναύτης, μια κενή διαστημική στολή, σχεδίασης της «SpaceX»

Η «SpaceX» από το 2006 που ξεκίνησε τις εκτοξεύσεις με τους προγόνους του «Falcon 9», έχει κάνει έως σήμερα 53 πτήσεις, ανάμεσά τους και ορισμένες δοκιμαστικές (χωρίς πληρωμένο φορτίο). Ηδη έχει κλεισμένες 50 νέες αποστολές (και για τον «Falcon Heavy») για το επόμενο διάστημα, ανάμεσά τους πολλές για την τροφοδοσία του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, αλλά και αρκετές για την τοποθέτηση σε τροχιά αμερικανικών στρατιωτικών δορυφόρων, καθώς και εμπορικών δορυφόρων συμφερόντων που συνδέονται με διάφορες χώρες. Η επιτυχής εκτόξευση επίδειξης του «Falcon Heavy» ενδέχεται να διευρύνει περαιτέρω το πελατολόγιο και τον αριθμό των εκτοξεύσεων που θα πραγματοποιήσει από δω και πέρα. Φυσικά θα έχει το μονοπώλιο για την εκτόξευση φορτίων μεγαλύτερων των 29 τόνων (σε χαμηλή γήινη τροχιά), που είναι το όριο του «Delta IV Heavy».

Με ανακοίνωσή του την επόμενη ημέρα της εκτόξευσης ο Ελον Μασκ ανακοίνωσε χωρίς να δώσει εξηγήσεις, ότι τελικά το αυτοκίνητο της εταιρείας του θα μπει σε διαφορετική ηλιοκεντρική τροχιά, που θα το κάνει να περνά μέσα από τη ζώνη των αστεροειδών, αντί κοντά στον Αρη. Φαίνεται ότι κάτι δεν πήγε καλά στο τελευταίο στάδιο της εκτόξευσης.

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: www.spacex.com  
banner-article

Δημοφιλή άρθρα

  • Εβδομάδας