Απόψεις Κοινωνία

“Ένα σχόλιο με αφορμή την αποφυλάκιση του Γιώργου Ρουπακιά” του Σίμου Ανδρονίδη

Το κείμενο αφιερώνεται στους γονείς του Παύλου Φύσσα

Η αποφυλάκιση του Γιώργου Ρουπακιά1 λόγω παρέλευσης του ανώτατου ορίου κράτησης, πρέπει να θέσει σε επιφυλακή το αντιφασιστικό κίνημα, τη στιγμή που η δίκη του νεοναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής εισέρχεται σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη φάση. Η νεοναζιστική Χρυσή Αυγή αποτελούσε και αποτελεί μείζον ‘κόμβο’ ρατσιστικής διαχείρισης της βαθιάς οικονομικής-κεφαλαιοκρατικής κρίσης, ‘εργαλείο’ εκκαθάρισης-ακραίας εκμετάλλευσης του συγκροτούμενου υποπρολεταριάτου (μετανάστες, εργαζόμενοι υπό καθεστώς μερικής-επισφαλούς απασχόλησης). Σε αυτό το πλαίσιο, τα γραφεία ευρέσεως εργασίας μόνο για Έλληνες αποκτούν μία διφυή διάσταση: αφενός μεν υιοθετούν και εγκολπώνονται το ρατσιστικό πρόταγμα του αποκλεισμού των ‘διαφορετικών’, αφετέρου δε συγκροτούν και διαχέουν την αντίληψη της περαιτέρω επισφαλειοποίησης της αγοράς εργασίας, εκεί όπου οι ‘Έλληνες’ μισθωτοί εργαζόμενοι υφίστανται τις συνέπειες που προκάλεσε η κρισιακή-μνημονιακή απορρύθμιση της αγοράς εργασίας: ελαστικές σχέσεις απασχόλησης, γλίσχροι μισθοί, αύξηση ωραρίου, εναλλαγή μεταξύ προσωρινής απασχόλησης και ανεργίας.

Υπό αυτή την έννοια, η Χρυσή Αυγή ‘κανονικοποιεί’ τις μνημονιακές ‘διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις’, συμβάλλοντας σε αυτό που θα αποκαλούσαμε ως ‘κρισιακή-ταξική’ διαδικασία κεφαλαιακής συσσώρευσης. Τα γραφεία ευρέσεως εργασίας μόνο για Έλληνες αναπαράγουν τη μνημονιακή κανονικότητα παρεμβαίνοντας στο ίδιο το πεδίο της ταξικής εκμετάλλευσης. Με αυτόν τον τρόπο, το νεοναζιστικό μόρφωμα δύναται να λειτουργήσει ως ένας ιδιότυπος «εργοδότης» ο οποίος ‘ενοικιάζει’ εργατική δύναμη, συσσωρεύει κοινωνική-ταξική ισχύ, παράγει τις αλληλουχίες μίας «διακεκομμένης» εργασίας, σταθεροποιεί και ενισχύει το κρισιακό καθεστώς κεφαλαιακής συσσώρευσης.

«Ριγμένη» στην κοινωνικοπολιτική σκηνή ως ένας ιδιότυπος εργοδότης, η νεοναζιστική οργάνωση ανασημασιοδοτεί το πλέγμα των εργασιακών σχέσεων, καθιστώντας και κανοναρχώντας ως μείζον πρόταγμα τη διαρκή επισφαλειοποίηση του σύγχρονου υποπρολεταριάτου, τα μέλη του οποίου εμπίπτουν στην κατηγορία των ‘’εργαζόμενων φτωχών’’ (working poor). H κανονάρχηση και η «υγιής» ανασυγκρότηση του έθνους αποτελούν το αντεστραμμένο είδωλο της εργασιακής εκμετάλλευσης διαμέσου της πρακτικής ενοικίασης των εργατικών υποκειμένων, κάτι που ουσιαστικά συμβάλλει όχι μόνο στον δομικό κατακερματισμό της έννοιας του ‘συλλογικού εργαζόμενου’, αλλά και στην αναπαραγωγή πολιτικής (ιδεολογικής) ισχύος δια της «απορρόφησης» και συρρίκνωσης της εργατικής δύναμης. Ο ιδεολογικός πυρήνας του φασιστικού-ναζιστικού εκβαρβαρισμού είναι ολικός διότι ακριβώς εναλλάσσει μορφές και πρότυπα απεύθυνσης σε διαφορετικές κοινωνικές τάξεις. Στην πράξη προβάλλεται ως φιλολαϊκός, φιλεργατικός, εγγυητής του status quo, συναρθρώνοντας αυτά ακριβώς τα πρότυπα ταξικής απεύθυνσης με τη «ενιαία» ιστορική αφήγηση του «υγιούς», «ρωμαλέου», «μακροχρόνιου» και επεκτατικού έθνους.

141111726971309809

Μακράν από την αντίληψη ύπαρξης ενός πολιτικού-«πειραματικού εργαστηρίου» «κατασκευής» ιδεολογιών, ο φασιστικός εκβαρβαρισμός (και της Χρυσής Αυγής) διευρύνει και εισβάλλει ταυτόχρονα στα διάκενα του ιστορικού κεφαλαιοκρατικού ‘χωροχρόνου’, συγκροτείται ως κόμμα μαζικό στη βάση, οργανωτικά ιεραρχημένο και διαμεσολαβημένο, αποκτώντας ταυτόχρονα διαταξικές αναφορές που σχετίζονται με μία ιδιαίτερα «βίαιη» (ρατσιστική) είσοδο συγκεκριμένων κοινωνικών τάξεων (και μερίδων τάξεων) στην πολιτική σκηνή. Το φασιστικό-ναζιστικό κόμμα λειτουργεί ως η πολιτικά «καμουφλαρισμένη» άρθρωση αυτής της «βίαιης» εισόδου κοινωνικών τάξεων στην πολιτική κονίστρα, επιτελώντας τις λειτουργίες της ταχύτητας στη δράση, της ιδεολογικής εγγύτητας και «περικύκλωσης» των διαμαρτυρόμενων μελών κοινωνικών τάξεων, και, το πιο δεσπόζον στοιχείο, της διάχυσης και ‘αγκύρωσης’ της δικής του (φασιστικής) ιδεολογίας στο εσωτερικό αυτών των τάξεων.

Πέρα και πάνω από το ‘εργαλείο’ της ολικής ταξικής απεύθυνσης, ο φασισμός-ναζισμός στην εξουσία μετασχηματίζει το εθνικό στοιχείο σε κοινωνικό-ταξικό, δίχως να «καινοτομεί» ταξικά. Αντιθέτως, η δράση του ενισχύει και εμβαθύνει περαιτέρω τον ιστορικό κεφαλαιοκρατικό τρόπο παραγωγής, τη συσσώρευση κεφαλαίου, ανασυγκροτούμενο διαρκώς εντός του πλαισίου δραστηριοποίησης των ηγεμονικών μερίδων του άρχοντος αστικού συγκροτήματος εξουσίας (και όχι μόνο).

Οι «ωδίνες» μίας ιστορικής περιόδου, οι περιοδικές ‘παύσεις’ στη διαδικασία της κεφαλαιακής συσσώρευσης, η κρίση κομματικής εκπροσώπησης-συνάρθρωσης συμφερόντων αντανακλώνται στη δράση του, καθότι είναι αυτό που «ξεγλιστρά» ή εκμεταλλεύεται τα «κενά» μίας ολόκληρης ιστορικής περιόδου. Είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο δρα σε συνθήκες «καταστροφικής ισορροπίας» και πολιτικής απορρύθμισης. Και όπως έχουμε αναφέρει σε παλαιότερα κείμενα μας, η Χρυσή Αυγή μετατοπίζει ενέργεια και κοινωνική ισχύ προς την πλευρά του κεφαλαιοκρατικού συνασπισμού εξουσίας.

Ο Νίκος Πουλαντζάς εστιάζοντας στην ανάλυση του Αντόνιο Γκράμσι αναφέρει: «Ο Γκράμσι προσπαθεί να ξεχωρίσει ένα ειδικό φαινόμενο του «καισαρισμού» που θα έπαιρνε διαφορετικές μορφές κατά τους διάφορους κοινωνικούς σχηματισμούς. Αυτό θα κατέληγε όχι σε μια απλή ισορροπία ανάμεσα στις αντιμαχόμενες κοινωνικές δυνάμεις, αλλά σε μια καταστροφική ισορροπία, δηλαδή σε μια κατάσταση που αυτές οι δυνάμεις «ισορροπούν με τέτοιο τρόπο, που η συνέχιση της πάλης δεν μπορεί να καταλήξει παρά στην αμοιβαία καταστροφή». Αυτή η κατάσταση αποδίδει στην πολιτική εξουσία μορφές διαφορετικές, απ’ αυτές που παίρνει στην περίπτωση μιας γενικής ισορροπίας: στον κεφαλαιοκρατικό σχηματισμό αυτή υφίσταται σαν πολιτική κρίση των αντιμαχόμενων κοινωνικών δυνάμεων, σαν ιδιαίτερη πολιτική αποδιοργάνωση των κοινωνικών δυνάμεων, ανάμεσα στις οποίες υποκινεί αυτή την καταστροφική υπηρεσία και ιδιαίτερα της αστικής τάξης. Ο φασισμός θεωρείται απ’ τον Γκράμσι σαν ο ιδιαίτερος καισαρισμός των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών σχηματισμών».2

fyssas3_20_10_13.jpg

Το φασιστικό κόμμα αποτελεί την ιδιότυπη απόληξη των αποτελεσμάτων που προκαλεί αυτή η εν δυνάμει «καταστροφική ισορροπία» κοινωνικών αλλά και πολιτικών δυνάμεων. Σε μια ευρύτερη όσο και ιδιαίτερη κατάσταση μίας πολιτικής απορρύθμισης αντιστοιχεί η ανάδυση και η αποκρυστάλλωση ενός «μαύρου» κοινωνικοπολιτικού μπλοκ.

Το νεοναζιστικό μόρφωμα επιδιώκει να αποκρυσταλλώσει το ναζισμό (νεοναζισμό) ως συστατικό στοιχείο του ευρύτερου ιδεολογικού γίγνεσθαι, ως τρόπο εκδίπλωσης της βίαιης-θανατηφόρας δράσης της, ως πλαίσιο αγκύρωσης της παρουσίας-λειτουργίας της στην πολιτική σκηνή. Η Χρυσή Αυγή επιτελεί, αφενός μεν τις λειτουργίες του κόμματος-εργοδότη αφετέρου δε τις λειτουργίες του κόμματος-τάγματος εφόδου που θέτει ως μείζον στόχο την άρθρωση μίας νέας μορφής εξουσίας. Όπως γράφει ο Νίκος Πουλαντζάς στο λαμπρό έργο του ‘Φασισμός και Δικτατορία: η Τρίτη Διεθνής αντιμέτωπη στο φασισμό’: « Ένοχος είναι εκείνος που, λόγω της “αντικειμενικής” του κατάστασης, προσδιορισμένης με αυθαίρετα κριτήρια, θα μπορούσε να έχει την πρόθεση να βλάψει το καθεστώς και την υγεία του: δηλαδή, για το ναζιστικό καθεστώς, είναι a priori ένοχοι οι Εβραίοι, οι κομμουνιστές, οι σοσιαλιστές, οι ελευθεροτέκτονες, οι φιλελεύθεροι, οι μέτοικοι, οι τρελοί, οι παιδεραστές, οι συφιλιδικοί και τα διάφορα “αντικοινωνικά στοιχεία’. Και πάρα πέρα: η σφαίρα της αστυνομικής παρέμβασης είναι απεριόριστη για κάθε άτομο. Αυτό ακριβώς εκφράζει η κατάργηση της διάκρισης ιδιωτικού και δημοσίου».3

Το αυτό, με μικρές παραλλαγές, ισχύει και για τη Χρυσή Αυγή. Η δράση της ανάγεται στη σφαίρα του γενικού, αποτελώντας μία ιδιαίτερη μικρογραφία της εξουσιαστικής επιβολής-βιοπολιτικής που ‘οραματίζεται’. Απαιτείται ένας διαρκής λαϊκός πόλεμος ενάντια στο νεοναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής μέχρι την οριστική του εξάλειψη, με τον τρόπο που οριοθέτησε την έννοια του λαϊκού πολέμου, του διαρκούς λαϊκού πολέμου, ο Μάο Τσε Τουνγκ.4

Και σε αυτή την περίπτωση, η εναλλαγή μορφών αντιφασιστικής πάλης, η συνεχής πολιτική και ιδεολογική στοχοποίηση της Χρυσής Αυγής, ο πόλεμος θέσεων και στον χώρο του Κοινοβουλίου, η λαϊκή (μαζική) απεύθυνση του αντιφασιστικού κινήματος, το περαιτέρω άνοιγμα του στους νέους εργαζόμενους, στους πρόσφυγες-μετανάστες, στους ομοφυλόφιλους, η συνεργασία του με το συνδικαλιστικό κίνημα, με τις οργανωμένες δυνάμεις της Αριστεράς, το μπλοκάρισμα των συγκεντρώσεων που διοργανώνει αποτελούν συστατικές όψεις του διαρκούς λαϊκού πολέμου, που θα συμφύει οργανικά την άμυνα με την αντιφασιστική ‘επίθεση’ στον κατάλληλο χρόνο.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 Ο Σίμος   Ανδρονίδης  είναι υποψήφιος  διδάκτορας  του ΑΠΘ.

———————————————————————-

1. Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Νίκος Παρασκευόπουλος, με αφορμή ακριβώς την αποφυλάκιση του Γιώργου Ρουπακιά, μίλησε για τη βραδύτητα στην απονομή της δικαιοσύνης, χαρακτηριστικό που κατά την αντίληψη του υπουργού, προσδιορίζει τη λειτουργία της δικαστικής εξουσίας στην Ελλάδα. To συγκεκριμένο ζήτημα δεν μπορεί να θεωρηθεί αποκομμένο από την εν εξελίξει δίκη της Χρυσής Αυγής, και σχετίζεται με τις διαστάσεις που αποκτά η έννοια του ποινικού κολασμού μίας εγκληματικής πράξης. Η αποφυλάκιση του κατηγορουμένου για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα εντάσσεται στο πλαίσιο μίας άτυπης κανονιστικής μετατόπισης του πεδίου απονομής της δικαιοσύνης: έτσι, ο ύποπτος βραχυπρόθεσμα δε θεωρείται ‘επικίνδυνος’ για την εκ νέου τέλεση αξιόποινων πράξεων, καθότι, αφενός μεν ελέγχεται ποινικά, αφετέρου θα δίνει καθημερινά το παρόν στο δικαστήριο όπου διεξάγεται η δίκη. Σε αυτό το πλαίσιο η απονομή της δικαιοσύνης μετατίθεται χρονικά, την ίδια στιγμή που εμμέσως επιβάλλεται η αντίληψη ότι ο δράστης έδρασε εν βρασμώ ψυχής, κάτι που στην πράξη λειτουργεί ως ‘αποϊδεολογικοποίηση’ της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα.

2. Βλέπε σχετικά, Πουλαντζάς Νίκος, ‘Πολιτική εξουσία και κοινωνικές τάξεις’, τόμος Β’, Γ’ έκδοση, Μετάφραση: Χατζηπροδρομίδης Λ., Εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα, 1982, σελ. 163.

3. Βλέπε σχετικά, Πουλαντζάς Νίκος, ‘Φασισμός και Δικτατορία. Η Τρίτη Διεθνής αντιμέτωπη στον Φασισμό’, Μετάφραση: Αγριαντώνη Χριστίνα, Εκδόσεις Θεμέλιο, Αθήνα, 2006, σελ. 383-384.

4. Βλέπε σχετικά, Σακελλαρόπουλος Σπύρος, ‘Κρίση και κοινωνική διαστρωμάτωση στην Ελλάδα’, Εκδόσεις Τόπος, Αθήνα, 2014, σελ. 135.

banner-article

Δημοφιλή άρθρα

  • Εβδομάδας