«Πρωτοβουλία για το παιδί» – Ανάχωμα στη βία και την κακοποίηση του παιδιού

Η Faretra.info στο «Σπίτι της Βεργίνας»

Σε μια κοινωνία, όπου απουσιάζουν οι επίσημες κρατικές δομές ψυχοκοινωνικής στήριξης ομάδων ή προσώπων, θυμάτων κακοποίησης και βίας, ενδοοικογενειακής, συνήθως, αλλά μη λησμονούμε και το τραγικό «σήριαλ» του byulling που απασχόλησε την κοινή γνώμη για πολύ καιρό, δομές πρωτοβουλιών, ανθρώπων που χωρίς κανέναν ιδιοτελή σκοπό, ανέλαβαν να πάρουν στην «πλάτη» τους το κοινωνικό αυτό πρόβλημα, αποτελούν σύγχρονους φωτεινούς οδοδείκτες σε ανυπέρβλητα αδιέξοδα που φαντάζουν…. μονόδρομοι και μάλιστα χωρίς επιστροφή.

Μια τέτοια δομή είναι και η «Πρωτοβουλία για το Παιδί» που ιδρύθηκε το 2008, με σκοπό να προσφέρει στήριξη σε παιδιά που έχουν ανάγκη από προστασία, στην περιοχή της Βέροιας, αλλά και στα περίχωρα. Μετά τον πρώτο σπίτι ημερήσιας φροντίδας, που λειτουργεί στο κέντρο της Βέροιας, μετά από παραχώρηση του Δήμου Βέροιας, η «Πρωτοβουλία» απέκτησε ακόμη ένα μεγαλύτερο οίκημα, και πάλι μετά από παραχώρηση του Δήμου, το «Σπίτι της Βεργίνας», που αποπερατώθηκε με την οικονομική συνδρομή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, με δυνατότητα φιλοξενίας μέχρι και 20 παιδιών. Στις παρεχόμενες υπηρεσίες από την «Πρωτοβουλία» ανήκουν δωρεάν ιατρική φροντίδα, ρούχα, φαγητό, εκπαίδευση, ψυχολογική υποστήριξη και ψυχαγωγία.

ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΤΑΖΗ – ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΣΤΟ “ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΒΕΡΓΙΝΑΣ”
Προκειμένου να καταγράψουμε εικόνες από το δεύτερο αυτό χώρο φιλοξενίας των παιδιών, η faretra.info, επισκέφτηκε το «Σπίτι της Βεργίνας» και μίλησε με τη Διευθύντρια και Ψυχολόγο Μαρία Πανταζή, η οποία μας μίλησε τόσο για τη λειτουργικότητα των χώρων της δομής, όσο και για τις ενέργειες και τις μεθόδους στήριξης που συμβάλλουν στη συναισθηματική ωρίμανση και εξισορρόπηση αλλά και στην ευρύτερη κοινωνική επανένταξη αυτών των παιδιών, με όρους ουσιαστικής… επανεκκίνησης της ζωής τους, ειδικότερα σε εκείνες τις περιπτώσεις που τα σενάρια επιστροφής παιδιών στις οικογένειές τους είναι ανέφικτα λόγω συνθηκών.
Όπως μας είπε χαρακτηριστικά η κ. Πανταζή, το σπίτι της Βεργίνας είναι στον τρίτο χρόνο λειτουργίας του και φιλοξενεί 12 παιδιά μετά από δικαστική εντολή, που καθιστά και νόμιμα πλέον τους λειτουργούς της δομής, κηδεμόνες τους.

ΟΙ ΧΩΡΟΙ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ
«…Τα παιδιά που φιλοξενούνται είναι από τέσσερα έως δέκα ετών, το μικρότερο πηγαίνει σε παιδικό σταθμό, ενώ το μεγαλύτερο στην Γ’ Δημοτικού. Τα μεγαλύτερα παιδιά εντάσσονται και πηγαίνουν στα σχολεία της περιοχής. Ο χώρος αποτελείται από ένα εργαστήριο – αναγνωστήριο αλλά λειτουργεί και γενικότερα και ως χώρος δραστηριοτήτων.
Από τοπ σαλόνι που είναι ο κύριος χώρος των παιδιών αλλά λειτουργεί και ως χώρος υποδοχής εθελοντών, σχολείων προς ξενάγηση ή άλλων επισκεπτών. Επίσης υπάρχει μια μεγάλη τραπεζαρία και ένας μεγάλος χώρος, στο υπόγειο, που διαμορφώθηκε για τα παιδιά, όταν το προσωπικό είναι κάτω. Προσωπικό είναι οι τρεις οικόσιτες κυρίες που φροντίζουν τα παιδιά, τα οποία έχουν επιλέξει να φωνάζουν τη μια μαμά και τις άλλες δύο θείες. Οι κυρίες είναι στο σπίτι επί 24ώρου βάσεως και παίρνουν κάποια ρεπό το μήνα. Οπότε όταν οι κυρίες είναι κάτω, είναι και τα παιδιά στο διπλανό χώρο, για να υπάρχει επίβλεψη. Υπάρχουν τέσσερα δωμάτια, χωρισμένα δύο για κορίτσια και δύο για αγόρια. Κάθε δωμάτιο έχει τέσσερα κρεβάτια με δυνατότητα φιλοξενίας 16 παιδιών, όπως επίσης και ένα δωμάτιο στο ισόγειο για έκτακτη φιλοξενία, αν κάτι προκύψει από την ημερήσια φροντίδα ή κάποιο άλλο εξωτερικό περιστατικό. Τα δωμάτια των γυναικών είναι τρία.
Άλλοι χώροι απασχόλησης είναι μια αυλή που νοικιάζει η «Πρωτοβουλία», που την έχει διαμορφώσει σαν παιδική χαρά.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΠΙΗΣΗ – ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ
Φροντίζουμε ακόμη να υπάρχουν εξωτερικές δραστηριότητες, ώστε να υπάρχουν παιδιά που πηγαίνουν σε συλλόγους για χορό, αγγλικά κλπ. Είναι σημαντικό αυτά τα παιδιά να αρχίσουν να εντάσσονται στην κοινωνία και να συνεργάζονται. Είχαν μάθει μέχρι τώρα να λειτουργούν, μόνο με το ένστικτο της επιβίωσης και του… «φροντίζω μόνο για τον εαυτό μου». Αυτό που προσπαθούμε να πετύχουμε με τα παιδιά είναι η κοινωνική τους ένταξη, η ψυχική και συναισθηματική τους ενδυνάμωση και η αυτονόμησή τους
«Αυτό το χρόνο πάμε λίγο καλύτερα από πλευράς εθελοντών, έχει αρχίσει πλέον και κινητοποιείται κόσμος, εθελοντές που έρχονται και κάνουν μαθησιακή υποστήριξη στα παιδιά, και έχει αρχίσει και μια αλληλεπίδραση τέτοια που να επιτρέπει εξόδους με συνοδείες των παιδιών.

ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ‘Η ΜΗ, ΕΠΑΦΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Υπάρχει επαφή των παιδιών με τις οικογένειές στο βαθμό που εκείνοι (οι γονείς) συνεργάζονται, οπότε υπάρχει και η συμβουλευτική υποστήριξη στην οικογένεια, ώστε οι γονείς να ανταπεξέλθουν καλύτερα στις ανάγκες των παιδιών, αλλά και τα παιδιά να νιώθουν ότι υπάρχει συνέχεια με την οικογένειά τους. Σε περιπτώσεις που οι γονείς δεν είναι συνεργάσιμοι ή είναι από μακριά, ενισχύουμε το να βγαίνουν τα παιδιά με άλλους ανθρώπους, που εμείς γνωρίζουμε και τους περνάμε από μια διαδικασία εκπαίδευσης και βλέπουμε ότι υπάρχει μια θετική αλληλεπίδραση με τα παιδιά…».
«…Τα παιδιά δεν έρχονται θέλοντας να έρθουν. Ποτέ δε θα πουν ότι το σπίτι τους ήταν κακοποιητικό ή παραμελητικό απέναντί τους. Έρχονται με ένα ερώτημα γιατί με πήραν από το σπίτι μου, γιατί με πήρατε, υπάρχει ένα μεγάλο στάδιο προσαρμογής, όπου το παιδί πρέπει να αρχίσει να αντιλαμβάνεται για ποιους λόγους απομακρύνθηκε από το σπίτι. Αυτό γίνεται με πολλή συζήτηση και διαπραγμάτευση. Τους εξηγούμε ότι πρέπει να περάσει και ένα διάστημα που δε θα έχουν καθόλου επαφή με την οικογένεια, προκειμένου να καταλάβουν τον αντίκτυπο αυτής της αλλαγής και οι ίδιοι οι συγγενείς, για να κατασταλάξουν οι πρώτες αντιδράσεις…».

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΒΙΩΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΝΕΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
«…Τα παιδιά συνήθως είναι συναισθηματικά ανώριμα πιο πολύ από την ηλικία τους. Οπότε μπορεί να είναι μεγάλα σε ηλικία αλλά η συμπεριφορά τους να είναι τριών – τεσσάρων χρονών και να θέλει πολλή εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες, από το… μπαίνουμε, χαιρετάμε, κλείνουμε την πόρτα, ή χτυπάμε για να μπούμε μέσα, δε διακόπτουμε τον άλλον όταν μιλάει, ή ότι αυτό είναι πιρούνι, κουτάλι και τα χρησιμοποιούμε για να μην τρώμε με τα χέρια, ή ότι είναι σαπούνι, νερό, πλενόμαστε πριν το φαγητό κλπ…».
«…Ο χώρος είναι όμορφος, αλλά τα παιδιά κουβαλάνε το δικό τους σπίτι μέσα στο χώρο αυτόν. Η πρώτη τους προσπάθεια δεν είναι να σεβαστούν το χώρο, αλλά να ρημάξουν το χώρο, για να τον πάνε σε αυτό που τους είναι πιο οικείο, σύνηθες με αυτό που είχαν και στο σπίτι. Εκεί πέρα όταν κάτι δεν άρεζε σε κάποιον ή είχε νεύρα, συνήθως έσπαζε κάποιο αντικείμενο. Οπότε αυτός είναι ο πρώτος τρόπος αντίδρασης και των παιδιών σε κάτι που δεν τους αρέσει. Θυμώνουν είτε, επιθετικά, είτε λεκτικά, είτε σωματικά, και μετά ξεσπάνε και στα αντικείμενα…».

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να επικοινωνείτε εδώ:
Αριστοφάνους 10 & Κύπρου, 59 100
ΒΕΡΟΙΑ Τηλ.: 23310-72303 (4 γραμμές)
Fax: 23310-72315

ΒΕΡΓΙΝΑ Τηλ.: 23310-92870
Fax: 23310-92850

E-mail : protovoulia.giatopaidi@gmail.com
E-mail : propaidi@otenet.gr

Αριθμοί Λογαριασμού “Πρωτοβουλίας”
ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (πρώην Αγροτική)
6210-040035-547
ΙΒΑΝ GR32 0171 2100 0062 1004 0035 547

ALPHA (πρώην Εμπορική)
537002002000804
IBAN GR34 0140 5370 5370 0200 2000 804

ΕΘΝΙΚΗ
325/480602-61
ΙΒΑΝ GR40 0110 3250 0000 3254 8060 261