Η επιστημονική άποψη δεν ποινικοποιείται

Κείμενο 140 αρχαιολόγων και ιστορικών κατά της Περιστέρη για την Αμφίπολη

Με κείμενο, που φέρει την υπογραφή του καθενός ξεχωριστά, 140 αρχαιολόγοι, ιστορικοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές του κλάδου, εκφράζουν την αντίθεσή τους «σε κάθε απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης και στοχοποίησης όσων την εκφέρουν», με αφορμή τη διατύπωση μιας επιστημονικής υπόθεσης εργασίας από την καθηγήτρια κλασική αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ολγα Παλαγγιά, σχετικά με το ανασκαπτόμενο μνημείο στην Αμφίπολη, διατύπωση που προκάλεσε -όπως αναφέρουν οι υπογράφοντες- συνεχιζόμενες επιθέσεις.

«Η αρχαιολογία, όπως άλλωστε και η ιστορία, βασίζει τα πορίσματά της σε μια εξαντλητική διαδικασία αναζήτησης, αμφισβήτησης και αναστοχασμού. Δεν επιζητούμε την απόλυτη αλήθεια, χτίζουμε πάνω στα ερωτήματα» αναφέρουν, μεταξύ άλλων, οι διαμαρτυρόμενοι και προσθέτουν: «Με την παρέμβασή μας αυτή θα θέλαμε να παροτρύνουμε τόσο τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης όσο και το κοινό τους να αποδεχτούν τις ιδιαιτερότητες της επιστημονικής συζήτησης.
Ο ερευνητικός στοχασμός και ο επιστημονικός διάλογος μπορούν να μας οδηγήσουν στην καλύτερη κατανόηση του παρελθόντος, αλλά αδυνατούν να μετατρέψουν την ιστορική γνώση σε άτεγκτο και απαράβατο “καθεστώς αλήθειας”».

Καταλήγουν: «Όπως και κάθε άλλο επιστημονικό πόρισμα, έτσι και οι δηλώσεις που αφορούν τις πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις υπόκεινται αναπόφευκτα στην κρίση της επιστημονικής κοινότητας. Η συνεχής επινόηση «εσωτερικών εχθρών» και «δολίων» κινήτρων πίσω από κάθε έκφραση ακαδημαϊκής παρρησίας όχι μόνον λειτουργεί ως πνευματική τροχοπέδη, αλλά και στερεί το ευρύ κοινό από αυτό ακριβώς το αγαθό που υποτίθεται ότι του εξασφαλίζει: την ανοικτή, απρόσκοπτη και ειλικρινή πρόσβαση στη γνώση».

Αναλυτικά το κείμενο:
Όσοι και όσες υπογράφουμε αυτό το κείμενο, επιστήμονες που ασχολούμαστε με την πολιτισμική κληρονομιά, παρακολουθούμε με ιδιαίτερη ανησυχία τις –συνεχιζόμενες– επιθέσεις που δέχεται η καθηγήτρια κλασικής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κυρία Όλγα Παλαγγιά, με αφορμή τη διατύπωση από μέρους της μιας επιστημονικής υπόθεσης εργασίας σχετικά με το ανασκαπτόμενο μνημείο στην Αμφίπολη. Αντίστοιχες επιθέσεις για τις απόψεις τους δέχονται και άλλοι αρχαιολόγοι και ιστορικοί. Εκφράζουμε την απόλυτη αντίθεσή μας σε κάθε απόπειρα ποινικοποίησης της επιστημονικής άποψης και στοχοποίησης όσων την εκφέρουν.

Ανεξάρτητα από το αν κανείς συμφωνεί ή διαφωνεί με την όποια υπόθεση εργασίας, οι λοιδορίες, οι συκοφαντίες και οι απειλές, επώνυμες και ανώνυμες, εναντίον οποιουδήποτε επιστήμονα επιχειρεί να διατυπώσει καθαρά επιστημονικές απόψεις που φαίνεται να αντιβαίνουν στην επικρατούσα στα ΜΜΕ αντίληψη, δεν απειλούν μόνον την αρχή της ελευθερίας του λόγου την οποία, θεωρητικά έστω, αποδέχεται και τηρεί η χώρα μας• επιπλέον, υπονομεύουν τον ίδιο τον παιδευτικό ρόλο της ελληνικής πολιτισμικής κληρονομιάς, μετατρέποντάς την από αντικείμενο δημιουργικού διαλόγου σε στοιχείο σύγκρουσης και αντιπαλότητας.
Η αρχαιολογία, όπως άλλωστε και η ιστορία, βασίζει τα πορίσματά της σε μια εξαντλητική διαδικασία αναζήτησης, αμφισβήτησης και αναστοχασμού. Δεν επιζητούμε την απόλυτη αλήθεια, χτίζουμε πάνω στα ερωτήματα.

Με την παρέμβασή μας αυτή θα θέλαμε να παροτρύνουμε τόσο τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης όσο και το κοινό τους να αποδεχτούν τις ιδιαιτερότητες της επιστημονικής συζήτησης: ο ερευνητικός στοχασμός και ο επιστημονικός διάλογος μπορούν να μας οδηγήσουν στην καλύτερη κατανόηση του παρελθόντος, αλλά αδυνατούν να μετατρέψουν την ιστορική γνώση σε άτεγκτο και απαράβατο «καθεστώς αλήθειας».

Όπως και κάθε άλλο επιστημονικό πόρισμα, έτσι και οι δηλώσεις που αφορούν τις πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις υπόκεινται αναπόφευκτα στην κρίση της επιστημονικής κοινότητας. Η συνεχής επινόηση «εσωτερικών εχθρών» και «δολίων» κινήτρων πίσω από κάθε έκφραση ακαδημαϊκής παρρησίας όχι μόνον λειτουργεί ως πνευματική τροχοπέδη, αλλά και στερεί το ευρύ κοινό από αυτό ακριβώς το αγαθό που υποτίθεται ότι του εξασφαλίζει: την ανοικτή, απρόσκοπτη και ειλικρινή πρόσβαση στη γνώση.

Πηγή: http://www.iefimerida.gr